Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Από το 2008 που ξέσπασε η διεθνής χρηματοπιστωτική κρίση, όλοι οι μεγάλοι διεθνείς οργανισμοί προειδοποιούσαν κατ’ επανάληψη ότι ο προστατευτισμός και οι ανταγωνιστικές υποτιμήσεις πρέπει πάση θυσία να αποφευχθούν... Οι προειδοποιήσεις βασίζονταν στην ιστορική εμπειρία της δεκαετίας του ‘30, όταν απέναντι στην πρώτη μεγάλη παγκόσμια οικονομική κρίση που προκάλεσε το κραχ του ‘29, οι τότε μεγάλες οικονομικές δυνάμεις απάντησαν με μέτρα προστατευτισμού και ανταγωνιστικές υποτιμήσεις, προκειμένου να απομονώσουν τις οικονομίες τους από το τσουνάμι που προκαλούσε η κατάρρευση της Wall Street.
Ο νομισματικός και εμπορικός πόλεμος προηγήθηκε του μακελειού του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το πάθημα του ‘30 φάνηκε να έχει γίνει μάθημα, με τις μεγάλες οικονομικές δυνάμεις να απαντούν στην κρίση του 2008 αρχικά συντονισμένα, με αλλεπάλληλες μειώσεις επιτοκίων και πακέτα στήριξης του χρηματοπιστωτικού συστήματος, μέσω της ποσοτικής χαλάρωσης - δημιουργία έμμεσα νέου χρήματος με την αγορά ομολόγων και άλλων περιουσιακών στοιχείων από τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών που κινδύνευαν με κατάρρευση.
Η εποχή ωστόσο των συντονισμένων παρεμβάσεων φαίνεται να έχει περάσει ανεπιστρεπτί.
Η προχθεσινή ομοβροντία μείωσης των επιτοκίων από τη Νέα Ζηλανδία, την Ινδία και την Ταϊβάν, λίγα εικοσιτετράωρα μετά τις κατηγορίες Τραμπ προς την Κίνα για χειραγώγηση του νομίσματος, φαίνεται να επιβεβαιώνει τα σενάρια περί ανταγωνιστικών υποτιμήσεων. Οι μεγάλες μειώσεις επιτοκίων αποσκοπούν περισσότερο στη νομισματική υποτίμηση και λιγότερο στην τόνωση της οικονομίας μέσω του φθηνότερου δανεισμού. Χθες μείωσε τα επιτόκια και η Σερβία.
Καθώς μαίνεται ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας και οι δύο χώρες δοκιμάζουν τις αντοχές η μία της άλλης, ρίχνοντας τα πρώτα πυρά ενός εν δυνάμει νομισματικού πολέμου, οι γειτονικές καταρχήν χώρες, φοβούμενες «παράπλευρες απώλειες», ποντάρουν σε υποτίμηση των νομισμάτων τους μέσω των χαμηλότερων επιτοκίων.
Ο εμπορικός πόλεμος δεν περιορίζεται μόνο στην Κίνα. Οι ΗΠΑ απειλούν την Ε.Ε. με δασμούς 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων αν δεν ενδώσει στις αμερικανικές πιέσεις για μια νέα, πιο ευνοϊκή για τα αμερικανικά επιχειρηματικά συμφέροντα συμφωνία, κυρίως όσον αφορά τα αγροτικά προϊόντα, αλλά και το Μεξικό αν δεν σταματήσει τη ροή προσφύγων και μεταναστών.
Η ανάγκη για ένα νέο διεθνές νομισματικό και οικονομικό mondus vivendi προβάλλει επιτακτική.
