Από την έντυπη έκδοση
Του Αντώνη Τσιμπλάκη
[email protected]
Σε έναν ατέρμονο αγώνα «μεγεθών» έχουν εισέλθει την τελευταία δεκαετία οι κολοσσιαίες ναυτιλιακές εταιρείες, που έχουν στους στόλους τους εκατοντάδες πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Πριν από περίπου 10 χρόνια, το μεγαλύτερο πλοίο μπορούσε να μεταφέρει περί τα 10.000 «κουτιά». Σήμερα το μεγαλύτερο πλοίο έχει δυνατότητα να μεταφέρει 22.000 «κουτιά». Στόχος, πάντα, η επίτευξη οικονομιών κλίμακος.
Στην Ασία, μάλιστα, κυρίως στην Κίνα, γίνονται επενδύσεις σε λιμάνια, ώστε να μπορούν να εξυπηρετήσουν ακόμα μεγαλύτερα μεγέθη πλοίων.
Στον υπόλοιπο κόσμο, όμως, δεν υφίσταται παντού η δυνατότητα για ανάλογες επενδύσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα σταδιακά πολλά λιμάνια να κινδυνεύουν να περιθωριοποιηθούν, και μαζί με αυτά και οι τοπικές οικονομίες που υποστηρίζουν.
Δεν είναι λίγα τα διοικητικά στελέχη μεγάλων ομίλων που έχουν αναφέρει ότι ο πόλεμος της χωρητικότητας πρέπει να σταματήσει κάποια στιγμή. Την ίδια στιγμή, πάντως, στην Ασία αναζητούν νέα σχέδια πλοίων, που θα μπορούν να υποστηρίξουν τη μεταφορά ακόμα περισσότερων εμπορευματοκιβωτίων. Και επειδή «φοβάται ο Γιάννης το θεριό και το θεριό τον Γιάννη», θεωρείται βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν περισσότεροι.
Όσο για τα λιμάνια, όλο και περισσότερα περνάνε στα χέρια των ίδιων ναυτιλιακών ομίλων που έχουν στη διάθεσή τους και τα πλοία. Στόχος τους, ο έλεγχος των λιμανιών κυρίως σε περιοχές με αυξημένη γεωπολιτική σημασία στον παγκόσμιο χάρτη.
Στην κορυφή αυτών των εταιρειών, την προηγούμενη δεκαετία ήταν κυρίως ευρωπαϊκoί όμιλοι. Ιδίως στην πρώτη πεντάδα. Σήμερα ένας κινεζικός όμιλος, η Cosco, έχει μπει «σφήνα» και βρίσκεται στην τρίτη θέση, πίσω από τη δανέζικη Maersk και την ιταλοελβετική MSC. Έχει ξεπεράσει ήδη τη γαλλική CMA CGM και τη γερμανική Hapag Lloyd. Η Κίνα μάλιστα έχει ξεκινήσει την υλοποίηση του σχεδιασμού της για τον νέο δρόμο του μεταξιού, τόσο στη θάλασσα όσο και στην ξηρά, με προγραμματισμένες επενδύσεις δεκάδων δισ. ευρώ σε όλες τις χώρες αυτής της ζώνης. Αν και στην πράξη αποδεικνύεται ότι η προσπάθεια αυτή έχει πολύ μεγάλο βαθμό δυσκολίας στην υλοποίησή της.
Η «ναυμαχία» όμως συνεχίζεται, και κομμάτι αυτής είναι και ο εμπορικός πόλεμος μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας με την επιβολή δασμών σε προϊόντα που μεταφέρονται κατά κύριο λόγο με εμπορευματοκιβώτια, από την Ασία προς το δυτικό κόσμο. Και ας μην ξεχνάμε ότι οι Βρετανοί, την περίοδο της παντοκρατορίας τους, πίστευαν ότι όποιος ελέγχει τις θάλασσες ελέγχει τον κόσμο.
