Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Από τις πιο διάσημες και αρχετυπικές ιστορίες αγάπης όλων των εποχών, το βουκολικό ειδύλλιο «Δάφνις και Χλόη» -ένα από τα πρώτα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ και το μοναδικό σωζόμενο έργο του Λέσβιου συγγραφέα Λόγγου, για τη ζωή του οποίου γνωρίζουμε ελάχιστα- ανεβαίνει στις 19 και 20 Ιουλίου στο Μικρό Θέατρο Επιδαύρου, σε διασκευή και σκηνοθεσία Δημήτρη Μπογδάνου.
Στο έργο κυριαρχεί η εξιδανικευμένη και γεμάτη ευαισθησία περιγραφή της φύσης της Λέσβου και η εναλλαγή των τεσσάρων εποχών, ενώ κάθε εποχή του χρόνου συμπίπτει και με ένα διαφορετικό κεφάλαιο στον έρωτα των δύο νέων, αντικατοπτρίζοντας τις δικές τους ψυχικές εναλλαγές. Αυτός ο έρωτας αποδεικνύεται εντέλει ένα ταξίδι προς την αυτογνωσία. Μιλήσαμε με τον σκηνοθέτη Δημήτρη Μπογδάνο.
Θα θέλατε να μας εισάγετε στο έργο του Λόγγου; «Πρόκειται για ένα εκ των πρώτων μυθιστορημάτων της ιστορίας, γραμμένο κατά τα ελληνιστικά χρόνια, που φωτίζει τις απρόβλεπτες ζωές δύο νέων βοσκών που βουτάνε με ορμή και αγνότητα στον έρωτα, δίχως εγχειρίδιο χρήσης».
Ποια κεντρικά θέματα διαπραγματεύεται στον πυρήνα του; «Ο Λόγγος καταφέρνει, ίσως ασυνείδητα, με δεξιοτεχνία αλλά και με χιούμορ να μεταδώσει την ανάγκη για μία ελεύθερη βούληση που δεν καταδυναστεύεται από κοινωνικοηθικές επιβολές και από ταξικές ανελευθερίες. Ωστόσο, αυτό που εμένα συγκινεί περισσότερο από το κείμενο αυτό, είναι η ωδή που κάνει στην ανεξιθρησκεία της αγάπης».
Μια περιγραφή των ηρώων; «Τα πρόσωπα του έργου χωρίζονται σε τέσσερις κατηγορίες. Στο αγνό και συχνά αφελές εφηβικό ζευγάρι, του Δάφνι και της Χλόης, στους θεούς που καθοδηγούν και προστατεύουν τους ερωτευμένους -ο Πάνας, οι Νύμφες και ο Έρωτας, στους γονείς (βιολογικούς ή θετούς) και στους εραστές-αρπακτικά που εμφανίζονται στο μονοπάτι των δύο κεντρικών ηρώων για να δημιουργήσουν τα εμπόδια που θα ενδυναμώσουν τον έρωτα των παιδιών. Στην παραστασιακή εκδοχή που προτείνουμε προκύπτουν από συνθήκες και πρόσωπα που φέρνουν πιο κοντά στο σήμερα την ιστορία».
Τι σας προσέλκυσε στην ενασχόληση με το συγκεκριμένο έργο; «Αφορμή ήταν ένας πίνακας του Δάφνι και της Χλόης στο σπίτι της γιαγιάς μου. Εν συνεχεία, η αλληλεπίδραση του έργου και του Μικρού Θεάτρου της Αρχαίας Επιδαύρου, επίσης, με προκάλεσε δημιουργικά για το στήσιμο μίας site sensitive παράστασης. Το ταξίδι, όμως, ολοκληρώνεται με τη δραματουργική μελέτη και σκληρή δουλειά που κάναμε με τη δημιουργική ομάδα του θιάσου και των συντελεστών».
Που επικεντρώθηκε η σκηνοθετική σας ματιά; «Στη μνήμη. Στον τρόπο που ένας γηραιότερος Δάφνις επιστρέφει στον τόπο που αγάπησε κι ερωτεύτηκε κάποτε τη Χλόη του, και ένα κοπάδι παιδιών και ερωτόλογων ξαφνικά κυριεύουν το μυαλό του».
Κάποια σκέψη, κάποιο συναίσθημά σας για τον χώρο του Μικρού Θεάτρου της αρχαίας Επιδαύρου;
«Η όψη του θέατρου όπως το βλέπει ο σημερινός επισκέπτης του, με τις ρωμαϊκές επεμβάσεις, είναι απολύτως σύγχρονη του κειμένου -το οποίο επιχειρούμε να αλληλεπιδράσει με την ελληνικότητα του τοπίου και τη διαχρονικότητα της φύσης».
Πείτε μας μια ατάκα, έναν διάλογο ή περιγράψτε μας μια σκηνή του έργου. Ό,τι σας έρθει πρώτο στον νου.
«Ο αστός ακόλουθος του άρχοντα Διονυσοφάνη, ο Γνάθων, καθηλώνεται από την ομορφιά του Δάφνι και εξομολογείται, διεκδικώντας μία θέση στο ταμπλό του έρωτα: “Όποιος αγαπάει δεν νοιάζεται γι’ αυτά αφέντη μου. Μόνο τον κυριεύει η ομορφιά, σε όποια μορφή τη βρει. Γι’ αυτό και άλλος αγαπάει φυτό, άλλος ποτάμι, άλλος θηρίο. Και ποιος δεν θα λυπόταν έναν ερωτευμένο που πρέπει να φοβάται, κιόλας, το πλάσμα που ποθεί; Κι εγώ έναν δούλο αγαπάω, που έχει όμως ομορφιά́ ελεύθερου ανθρώπου”».
Ό έρωτας είναι κυρίαρχος. Μια δική σας σκέψη σας για αυτόν; «Προτιμώ να μοιραστώ τα λόγια του συγκινητικού Γιάννη Φέρτη, από το προοίμιο της παράστασης. “Εδώ, λες και τα μήλα είναι από έρωτα που πέφτουνε στη γη. Κι ο ήλιος, λες και είναι από έρωτα που μας γυμνώνει όλους. Ο έρωτας. Κανείς δεν ξέφυγε απ’ αυτόν και ούτε θα ξεφύγει, όσο υπάρχει η ομορφιά και μάτια που τη βλέπουν”».
Και μία για την απουσία του.
«Η απουσία του έρωτα είναι μία σκληρή φάση που, δυστυχώς, όλοι όσοι ενηλικιώνονται συναισθηματικά κάποια στιγμή βιώνουν. Είναι όμορφο αυτό να γίνεται αναίμακτα και με φροντίδα».
Συντελεστές Παράστασης
Σκηνοθεσία - Διασκευή - Σκηνογραφία: Δημήτρης Μπογδάνος
Μετάφραση - Δραματολογία: Τζιάνα Τσαϊλακοπούλου
Κινησιολογία: Μαριάννα Καβαλλιεράτου
Μουσική: David Lynch
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Βοηθός σκηνοθέτη: Κωνσταντίνος Κουνέλλας
Β΄ βοηθός σκηνοθέτη: Αθηνά Σακαλή
Βοηθός σκηνογράφου: Φώτης Κομεσσάριος
Ειδική συνεργάτις: Κατερίνα Έσσλιν
Φωτογραφίες - Trailer: Γιάννης Ζάχος Ερμηνεύουν: Γιάννης Φέρτης, Έλλη Πασπαλά, Δημήτρης Μάριζας, Μάρκος Παπαδοκωνσταντάκης, Φωτεινή Παπαχριστοπούλου, Δημήτρης Πασσάς, Λυδία Τζανουδάκη, Ηλέκτρα Φραγκιαδάκη, Σωσώ Χατζημανώλη.
Μουσικός επί σκηνής ο David Lynch
Διεύθυνση παραγωγής: Μανόλης Σάρδης/Pro4
Βοηθός διευθυντή παραγωγής: Χριστίνα Πολυχρονιάδου. Με την υποστήριξη της Σχολής Μωραΐτη, της Bunker και του Ωδείου Φίλιππος Νάκας. Με ελληνικούς και αγγλικούς υπέρτιτλους.