Της Λέττας Καλαμαρά
[email protected]

Καθοριστικής σημασίας για την αγορά των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών προβλέπεται να είναι το προσεχές διάστημα μέχρι το τέλος του χρόνου, οπότε και θα υπάρχει συγκεκριμένη εικόνα της τρέχουσας οικονομικής χρήσης για τις επιχειρήσεις του κλάδου. Και αυτό γιατί τόσο οι επιχειρηματικές εξελίξεις στη λιανική με τον ντεμπούτο της Πλαίσιο στην αγορά των λευκών ηλεκτρικών συσκευών όσο και η ανακοίνωση για τη δημιουργία νέας εταιρείας στο χώρο μετά και την ολοκλήρωση των συζητήσεων για τη συνεργασία Public - Media Markt αλλά και η συμπεριφορά των καταναλωτών μετά το πέρας των εκλογών δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για ανακατατάξεις μεριδίων και οικονομικών επιδόσεων.

Σύμφωνα με τη διοίκηση της Πλαίσιο χρειάστηκαν 5 χρόνια προετοιμασίας προκειμένου η ιδέα για τη διεύρυνση της εταιρείας στις λευκές συσκευές να υλοποιηθεί και δεν ήταν καθόλου εύκολο μεσούσης της οικονομικής κρίσης στην ελληνική αγορά. Πρόκειται όμως για μία στρατηγική επιλογή που συνδυάζει την πρόκληση της επέκτασης σε μια νέα προϊοντική γκάμα, η οποία πλέον ανήκει στην κατηγορία της τεχνολογίας λόγω των εξελιγμένων συσκευών που περιλαμβάνει, ταιριάζοντας απόλυτα στη φιλοσοφία της Πλαίσιο. Παράλληλα, ο Όμιλος Olympia, μέτοχος της εταιρείας Public σε Ελλάδα και Κύπρο, και η Media-Saturn-Holding GmbH (MSH), μέτοχος της εταιρείας Media Markt Ελλάδας, εξηγώντας την κίνηση της συνεργασίας τους τόνισαν πως στόχος της είναι η δημιουργία μιας νέας, δυναμικής εταιρείας λιανικής πώλησης.

Η συμφωνία-ορόσημο για την εγχώρια λιανική αγορά οικιακών/καταναλωτικών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών συνιστά πρόταση για τους καταναλωτές αλλά και για τους προμηθευτές, καθώς θα προσφέρει την πιο ευρεία γκάμα προϊόντων και υπηρεσιών σε αυτές τις κατηγορίες. Η αξιοποίηση της συμπληρωματικότητας των χαρτοφυλακίων των δύο brands, όπως τονίζεται, θα δημιουργήσει το πλέον ολοκληρωμένο χαρτοφυλάκιο προϊόντων στην αγορά, προσφέροντας ποικιλία επιλογών και προηγμένες υπηρεσίες, ικανές να καλύψουν κάθε καταναλωτική ανάγκη.

Το α’ τρίμηνο 2019 αναιμική άνοδο της τάξης του 0,7% σημείωσε η αγορά των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών σε σύγκριση με το +5% στο τέλος του 2018 στις επιχειρήσεις του χώρου. Σύμφωνα με τα στοιχεία της GFK, στους τρεις πρώτους μήνες του 2019 ανοδικά κινήθηκαν τα φωτογραφικά είδη (+7,2%) έπειτα από αλλεπάλληλα τρίμηνα πτώσης με αξία πωλήσεων στα 6 εκατ. ευρώ, οι μεγάλες οικιακές συσκευές (+7,2%) στα 113 εκατ. ευρώ, οι μικρές οικιακές συσκευές (+5,1%) στα 40 εκατ. ευρώ, καθώς και τα προϊόντα πληροφορικής (+2,9%) και με αξία πωλήσεων στα 113 εκατ. ευρώ. Πρωταγωνιστής στην κατηγορία της πληροφορικής ήταν τα είδη με σχέση το gaming και την οικιακή ψυχαγωγία. Από την άλλη πλευρά πτωτικά κινήθηκε η αγορά των τηλεπικοινωνιών (-5,3%) στα 147 εκατ. ευρώ και τα είδη εξοπλισμού γραφείων και αναλωσίμων (-2,8%) και αξία πωλήσεων στα 8 εκατ. ευρώ. Συνολικά η αξία της αγοράς των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών στο α’ τρίμηνο του 2019 έφτασε τα 499 εκατ. ευρώ (+0,7%). 

Η πίτα της αγοράς των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών έχει συρρικνωθεί σημαντικά και δυστυχώς βαίνει μειούμενη, παρά τα κάποια θετικά σημάδια που φάνηκαν στο τέλος της προηγούμενης οικονομικής χρήσης. Συγκριτικά από το 2010 μέχρι το 2019 η αξία της αγοράς από τα 750 εκατ. ευρώ κατρακύλησε στα 500 εκατ. ευρώ και δείχνει να σταθεροποιείται σε αυτά τα επίπεδα, με μικρές ανοδικές τάσεις. Τα μικτά κέρδη του κλάδου είναι πτωτικά λόγω του έντονου ανταγωνισμού και για να επιβιώσει αρχικά μια επιχείρηση και κατόπιν να αναπτυχθεί χρειάζεται μάζα πελατών που κερδίζεται είτε με επέκταση σε νέες κατηγορίες προϊόντων και με επέκταση δικτύου είτε μέσω συνεργειών. Έτσι εξηγείται και ο νέος γύρος ανταγωνισμού που έχει ξεσπάσει με τις μεγάλες αλυσίδες του χώρου.

Να σημειωθεί πως στην Ελλάδα υπάρχουν περίπου 900 καταστήματα λιανικής ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών που ανήκουν στις μεγάλες αλυσίδες του χώρου (Κωτσόβολος- Dixons, Πλαίσιο, Media Markt, Public,) καθώς και στους Συνεταιρισμούς (Electronet , Welcome, Mega Euronics, Expert, Welcome, Best). Σύμφωνα με τα στοιχεία της GFK, ειδικά η πίτα των λευκών συσκευών φτάνει τα 480 εκατ. ευρώ. Είναι μια αγορά ανοδική, που ενισχύεται εποχικά και από τον τουρισμό, έχει καλά περιθώρια κέρδους παρά το κόστος μεταφοράς και αποθήκευσης λόγω του μεγέθους των προϊόντων. Ο ανταγωνισμός στο χώρο είναι υψηλός, με την παρουσία και άλλων επώνυμων αλυσίδων, όπως αναφέρθηκε πιο πριν - Κωτσόβολος, Μedia Markt και συνεταιρισμοί όπως Mega Euronics, Best, Expert, Electronet, Welcome. 

Κατανάλωση ανά κατηγορία προϊόντων στις λευκές ηλεκτρικές συσκευές 

Σύμφωνα με την GFK στο τέλος του 2018 και ειδικότερα στο τρίτο τρίμηνο της χρονιάς οι Μεγάλες Οικιακές Συσκευές (MDA) παρουσίασαν άνοδο στην κατηγορία της Κουζίνας. Παρόλο που οι ελεύθερες συσκευές διατηρούν κυρίαρχο ρόλο στην κατηγορία, οι εντοιχιζόμενες κουζίνες άνω του πάγκου αποτέλεσαν σημαντικό παράγοντα της αύξησης της κατηγορίας. Ακολουθώντας την αυξητική τάση των εντοιχιζόμενων συσκευών, που μέρος αυτής προέρχεται και από την αντικατάσταση παλιότερων συσκευών, ανάλογη εικόνα παρουσίασαν και οι εστίες κυρίως σε συμβατική τεχνολογία. Οι επαγωγικές εστίες σημείωσαν μικρή άνοδο στην ελληνική αγορά, διατηρώντας όμως και τη μέση τιμή σε υψηλά επίπεδα.

Επιπρόσθετα, λόγω της αύξησης της υποκατηγορίας των «Καμινάδων» η κατηγορία των Απορροφητήρων παρουσίασε θετική εικόνα. Το τρίτο τρίμηνο παρουσίασε θετική εικόνα και στην κατηγορία των Στεγνωτηρίων που βρίσκονται χρονικά και στην αρχή της εποχικότητας των πωλήσεών τους. Ο «εσωτερικός» ανταγωνισμός από την κατηγορία των Πλυντηρίων-Στεγνωτηρίων έχει οδηγήσει σε μείωση της μέσης τιμής.

Οι ψυγειοκαταψύκτες συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην αύξηση που παρατηρείται στην κατηγορία των ψυγείων. Οι τάσεις για μεγαλύτερη χωρητικότητα (λίτρα και διαστάσεις) είχε κυρίαρχη θέση στην προτίμηση των καταναλωτών. Από την άλλη πλευρά, στις Μεγάλες Οικιακές Συσκευές (MDA) πτώση παρουσιάστηκε στην κατηγορία των φούρνων μικροκυμάτων. Επίσης η σημαντικότητα των εντοιχιζόμενων συσκευών παρέμεινε χαμηλή, ενώ και τα «Φοιτητικά Πακέτα» δεν επηρέασαν σε μεγάλο βαθμό τις πωλήσεις, με τη μέση τιμή της κατηγορίας να παραμένει σταθερή, αλλά χαμηλή.

Σύμφωνα με τα στελέχη του χώρου των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών ειδών η μικρή βελτίωση της οικοδομικής δραστηριότητας, η ισχυρή τάση αντικατάστασης των παλιών ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, αλλά και η άνοδος ορισμένων κατηγοριών προϊόντων, όπως η τηλεόραση και οι λευκές συσκευές, καθόρισαν την πορεία των πωλήσεων την προηγούμενη χρονιά. Ερώτημα όμως παραμένει πόσο βάθος έχει αυτή η αυξητική καταναλωτική τάση στον κλάδο, εάν στηρίζεται σε πίστωση ή σε ρευστότητα ή εάν είναι κυρίως υποβοηθούμενη λόγω των προσφορών, των εκπτώσεων και των ειδικών ημερών (π.χ. Black Friday).

Στο α’ τρίμηνο 2019, σύμφωνα με την GFK, η μετακίνηση στο προϊοντικό μίγμα και πιο συγκεκριμένα η άνοδος στις εστίες με επαγωγή σημείωσαν άνοδο στην αγορά. Η αύξηση στις «Καμινάδες» σε σχέση με τους απλούς Απορροφητήρες οδήγησε στη θετική εικόνα της κατηγορίας. Σημαντική αύξηση παρουσίασαν τα Στεγνωτήρια, κυρίως λόγω της εποχικότητας του προϊόντος και σε τεχνολογία αντλίας θερμότητας. Η σταθεροποίηση των Πλυντηρίων στα 9KG και η συνεχιζόμενη αύξηση στα Πλυντήρια - Στεγνωτήρια ήταν οι βασικές αιτίες για τη θετική εικόνα της αγοράς των Πλυντηρίων. Αυτό που παρατηρείται πάντως είναι μετακίνηση της κατανάλωσης από το κάτω και μεσαίο ράφι στο πιο πάνω ράφι προϊόντων που συνδυάζουν ενισχυμένα τεχνολογικά χαρακτηριστικά και ανταγωνιστική τιμή.