Πρόκειται για ένα από τα πιο φιλόδοξα projects του Facebook: Το κρυπτονόμισμα Libra προορίζεται να αποτελέσει ένα νέο, παγκόσμιο νόμισμα το οποίο, όπως λέει στο BBC ο Ντέιβιντ Μάρκους, υπεύθυνος του προγράμματος, έχει σκοπό να δώσει σε δισεκατομμύρια ανθρώπους μεγαλύτερη ελευθερία με το χρήμα, «διορθώνοντας τα πολλά λάθη του παρόντος συστήματος». Σίγουρα πάντως δεν πρόκειται για ένα «μικρό» project, αλλά για κάτι που θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό τμήμα του μέλλοντος του Facebook, και για αυτό στο πλαίσιό του συνεργάζονται μεγάλοι «παίκτες» του χώρου των ψηφιακών πληρωμών, της Σίλικον Βάλεϊ κ.α.
Το ΒΒC παρουσιάζει το προφίλ και τους στόχους του Libra σε μια σειρά ερωταπαντήσεων. Για ποιους προορίζεται;
Το «mission statement» του Libra κάνει λόγο για τα 1,7 δισ. ανθρώπους που δεν έχουν τραπεζικούς λογαριασμούς και το πόσο δύσκολο είναι για αυτούς να μεταφέρουν χρήματα σε συγγενείς τους. Ωστόσο υπάρχουν ήδη διάφορα εργαλεία και οργανισμοί για αυτό. Επίσης, δεν έχει αποσαφηνιστεί πώς ακριβώς θα διασταυρώνονται οι ταυτότητες αυτών που προβαίνουν σε συναλλαγές για να αποφεύγονται φαινόμενα «ξεπλύματος» χρημάτων. Εάν η όλη διαδικασία είναι τόσο απλή όσο το να στέλνει κανείς ένα μήνυμα, τότε το Libra πιθανώς να σημειώσει μεγάλη επιτυχία- αλλά το να γίνεται αυτό φθηνά και με ασφάλεια ταυτόχρονα θα είναι μεγάλη πρόκληση.
Είναι όντως παγκόσμιο εγχείρημα;
Το Facebook φαίνεται να μεριμνά ιδιαίτερα να επιδείξει τον «παγκόσμιο» χαρακτήρα του εγχειρήματος, τονίζοντας πως είναι ένας «παίκτης» σε μια ευρεία, παγκόσμια «συμμαχία». Ο λόγος για αυτό είναι για να αποφύγει τη δημιουργία εντυπώσεων περί συγκέντρωσης μεγάλης ισχύος στα χέρια του. Μεταξύ των συμμετεχόντων στο εγχείρημα είναι το eBay, η Lyft, η Uber, η Vodafone Group, η Mastecard, η PayPal, η Visa, η Spotify AB κ.α.
Πώς θα βγάζει λεφτά το Facebook από αυτό;
Το Facebook έχει αναφέρει πως θα υπάρχει μια «αμελητέα» χρέωση για κάθε συναλλαγή, κυρίως για να παρεμποδιστούν φαινόμενα που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στο πλαίσιο κυβερνοεπιθέσεων denial-of-service. Επίσης, μέσω της θυγατρικής Calibra ο κολοσσός της κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να επιδιώξει να προσφέρει επιπλέον υπηρεσίες χρηματοοικονομικού τύπου. Ωστόσο, ο μεγάλος στόχος είναι να κάνει τον κόσμο να περνά περισσότερο στο δίκτυό του ή στο WhatsApp, έτσι ώστε οι χρήστες να βλέπουν πιο πολλές διαφημίσεις.
Τι κερδίζουν οι συνεργάτες;
Έχει αναφερθεί πως οι συνεργάτες όπως το PayPal η Mastercard και η Visa πληρώνουν 10 εκατ. έκαστος για να μπορούν να λειτουργούν από ένα node στο δίκτυο του Libra. Αν και εκ πρώτης όψεως φαίνεται πως θα πρόκειται για μια ανταγωνιστική υπηρεσία, θα έχουν πρόσβαση στα δεδομένα που θα κινούνται στο δίκτυο, αποκτώντας εικόνα σχετικά με το τι ξοδεύεται και πού.
Είναι όντως κρυπτονόμισμα, και γιατί χρειάζεται την τεχνολογία blockchain;
Σύμφωνα με το Facebook, το Libra θα έχει τα οφέλη του Bitcoin χωρίς τα μειονεκτήματά του. Θα είναι «παγκόσμιο και άμεσο» όπως το διάσημο κρυπτονόμισμα, αλλά επίσης ασφαλές και σταθερό. Επίσης, δεν βασίζεται στο mining (τη διαδικασία δημιουργίας νέων bitcoin μέσω ενεργοβόρας λειτουργίας υπολογιστών) άρα δεν έχει μεγάλες επιπτώσεις στο περιβάλλον. Ωστόσο υπάρχουν αυτοί οι οποίοι αναρωτιούνται για ποιον λόγο ακριβώς το Libra παρουσιάζεται ως κρυπτονόμισμα (και όχι ως σύστημα πληρωμών απλά) ή χρειάζεται blockcain- ένα διαμοιραζόμενο «κατάστιχο» συναλλαγών. Ως εκ τούτου, δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλάνε για μια κίνηση περισσότερο «μάρκετινγκ» για να ενισχυθεί μια ιδέα η οποία δεν είναι κατά τα άλλα ιδιαίτερα πρωτότυπη.
Γιατί να το εμπιστευθεί κανείς;
Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα, ειδικά δεδομένων των σκανδάλων που έχουν πλήξει το Facebook σχετικά με προσωπικά δεδομένα, όπως πχ στην περίπτωση της Cambridge Analytica: Γιατί να εμπιστευτεί κανείς το Facebook με τα χρήματά του ή να του δώσει τη δύναμη να διαχειρίζεται ένα παγκόσμιο νόμισμα; Το Facebook λέει πως η θυγατρική Calibra θα κρατά χωριστά τα οικονομικά και τα κοινωνικά δεδομένα, και οι χρήστες δεν θα στοχεύονται με διαφημίσεις με βάση τις αγοραστικές τους συνήθειες. Επίσης, προβάλλεται το επιχείρημα πως πρόκειται για διεθνές εγχείρημα, όχι κάποιο σχέδιο «κατάκτησης του κόσμου» από τον Μαρκ Ζάκερμπεργκ. «Ναι, ηγείται το Facebook. Αλλά όταν βγει στην αγορά το επόμενο έτος, δεν θα ελέγχεται από το Facebook. Θα έχουμε ακριβώς τα ίδια δικαιώματα ψήφου με τα άλλα μέλη» λέει στο BBC ο Μάρκους.
