Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Δέκα υποψήφιοι για μία δουλειά που, έπειτα από τρία εφιαλτικά χρόνια, τουλάχιστον για την Τερέζα Μέι, θα περίμενε κανείς ότι δεν θα θέλει να αναλάβει κανείς. Κι όμως. Οι Τόρις που επιθυμούν διακαώς να καθήσουν στον βρετανικό πρωθυπουργικλο θώκο και ελπίζουν ότι θα έχουν καλύτερη τύχη με το Brexit και τις Βρυξέλλες είναι τόσο πολλοί, ώστε το Συντηρητικό Κόμμα χρειάστηκε να τροποποιήσει τους κανονισμούς για την εκλογή του νέου ηγέτη.
Την τελική επιλογή θα κάνουν περί τα 150.000 μέλη του Συντηρητικού Κόμματος, εκλέγοντας τον νέο πρωθυπουργό στα τέλη Ιουλίου. Ποιος θα διαδεχτεί την Τερέζα Μέι στην Ντάουνινγκ Στριτ; Θα οδηγηθεί η χώρα σε νέες κάλπες; Και τι μπορεί να σημαίνουν όλες αυτές οι καταιγιστικές εξελίξεις για την πορεία της χώρας προς τη δρομολογημένη έξοδό της από την Ευρωπαϊκή Ένωση;
Φαβορί ο Μπόρις Τζόνσον
Θεωρείται η βρετανική απάντηση στον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Μπόρις Τζόνσον διχάζει την κοινή γνώμη και σύμφωνα με μεγάλη μερίδα πολιτικών αναλυτών απέτυχε ως υπουργός Εξωτερικών. Σε κάθε περίπτωση, έχει επίσης και τα χαρακτηριστικά που τον καθιστούν φαβορί για τη θέση της Μέι, σχολιάζουν οι «New York Times». Έχει το χάρισμα και δύο απανωτές νίκες στον δήμο του Λονδίνου.
Παραταύτα, η πρόσφατη ιστορία έχει δείξει ότι κανένα από τα φαβορί δεν κατάφερε να κερδίσει τη μάχη για την ηγεσία του Συντηρητικού Κόμματος. Συνεπώς οι όποιες σίγουρες προβλέψεις είναι παρακινδυνευμένες.
Παρακινδυνευμένο είναι επίσης να προβλέψει κανείς με ασφάλεια ότι ο Τζόνσον είναι αυτός ο οποίος θα καταφέρει να θεραπεύσει τις πληγές του κόμματος, όπως αυτές διαφάνηκαν από τις πρόσφατες τοπικές εκλογές και κυρίως από τις ευρωεκλογές. Το μόνο βέβαιο είναι ότι ο Τζόνσον θα κάνει ό,τι μπορεί για να φέρει πίσω τους ψηφοφόρους που μετοίκησαν στο ευρωσκεπτικιστικό Brexit, το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ στις ευρωεκλογές. Ο στόχος αυτός δικαιολογεί σε μεγάλο βαθμό και τον λόγο για τον οποίο παραμένει αμετάπειστος στην επιλογή του να αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο του no deal Brexit.
Ο ισχυρότερος αντίπαλος του Τζόνσον
Έως το περασμένο Σαββατοκύριακο, και την ιστορία με τα ναρκωτικά και το αμαρτωλό παρελθόν του, ο υπουργός Περιβάλλοντος Μάικλ Γκόουβ ήταν όντως ο ισχυρότερος αντίπαλος του Τζόνσον. Ο Γκόουβ άλλωστε ήταν εκείνος που τον είχε βγάλει εκτός κούρσας διαδοχής και το 2016.
Τρία χρόνια αργότερα, ισχυρότερος αντίπαλος του Τζόνσον αναδιεκνύεται ο διάδοχός του στο υπουργείο Εξωτερικών, ο Τζέρεμι Χαντ, ο οποίος πιστεύει ότι μπορεί να ενώσει το κόμμα. Μολονότι ο Χαντ έχε δεσμευτεί να πραγματώσει το Brexit, η γραμμή που ακολουθεί είναι σαφώς πιο ήπια από του Τζόνσον, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ακόμη και μίας νέας παράτασης.
Θα γίνουν εκλογές;
Πρωθυπουργός της Βρετανίας είναι απλώς ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος του Κοινοβουλίου, οπότε ο νέος ηγέτης των Τόρις θα είναι και ο νέος πρωθυπουργός. Αυτό ασφαλώς προϋποθέτει ότι οι 10 βουλετές του DUP, του μικρού ενωτικού κόμματος της Βόρειας Ιρλανδίας που στήριξε την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι, θα παραμείνουν πιστοί.
Βάσει του βρετανικού νόμου, οι εκλογές διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια, εκτός εάν η κυβέρνηση χάσει ψήφο εμπιστοσύνης. Όταν ο νέος ή η νέα ηγέτης αναλάβει τα ηνία του κόμματος και της χώρας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα έρθει αντιμέτωπος ή αντιμέτωπη με μία ψήφο εμπιστοσύνης από το Εργατικό Κόμμα.
Οι Τόρις πάλι ξέρουν πολύ καλά ότι αυτή είναι μία πολύ κακή περίοδος για τους ίδιους να έρθουν αντιμέτωποι με τους ψηφοφόρους. Υπό τον φόβο συνεπώς μίας νίκης των Εργατικών, το πιθανότερο είναι πως ακόμη και οι «αντάρτες» θα στηρίξουν τον νέο ηγέτη τους – τουλάχιστον τώρα.
Πρόσω ολοταχώς για no-deal Brexit?
Ακόμη και οι πιο μετριοπαθείς, απειλούν να αποχωρήσουν από την Ένωση χωρίς συμφωνία, εάν δεν βρεθεί συμβιβαστική λύση. Υπό αυτήν την έννοια, το άτακτο Brexit έρχεται πιο κοντά στην πραγματικότητα. Εξίσου πιθανά όμως φαίνονται πλέον και τα σενάρια του δεύτερου δημοψηφίσματος και των εκλογών.
Οι Βρυξέλλες ωστόσο δεν έχουν αφήσει περιθώρια για διαπραγματεύσεις, οπότε στην ουσία τίποτα δεν φαίνεται να αλλάζει. Ο νέος πρωθυπουργός θα κληρονομήσει το ίδιο διχασμένο κοινοβούλιο. Τεχνικά, σχολιάζουν οι «New York Times», κανείς δεν μπορεί να σταματήσει τον νέο πρωθυπουργό να δρομολογήσει ένα no deal Brexit. Καμία κυβέρνηση ωστόσο, η οποία θα παραμερίσει τη βούληση του κοινοβουλίου, το οποίο έχει αποφασίσει ότι δεν θέλει σε καμία περίπτωση έξοδο από την Ένωση χωρίς συμφωνία, δεν είναι βέβαιο ότι θα έχει μεγάλη ζωή.