Στο Ιράν μεταβαίνει ο Ιάπωνας ορωθυπουργός Σίνζο Άμπε αυτή την εβδομάδα για μια ευαίσθητη διπλωματική αποστολή στη διάρκεια της οποίας ελπίζει να ενεργήσει ως μεσολαβητής προκειμένου να αμβλύνει την ένταση μεταξύ της ισλαμικής δημοκρατίας και των ΗΠΑ.
Ο Άμπε αναμένεται να συναντηθεί με τον Ιρανό πρόεδρο Χασάν Ροχανί και τον ανώτατο ηγέτη της χώρας αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ από τις 12 έως τις 14 Ιουνίου, στην πρώτη επίσκεψη ενός Ιάπωνα πρωθυπουργού στο Ιράν από το 1978.
Όμως κυβερνητικοί αξιωματούχοι διευκρίνισαν ότι ο Άμπε δεν μεταβαίνει στην Τεχεράνη με έναν κατάλογο αιτημάτων, ούτε μεταφέροντας ένα μήνυμα από την Ουάσινγκτον. Στόχος είναι να θεωρηθεί η Ιαπωνία ουδέτερη χώρα με την οποία μπορούν να συνομιλήσουν οι δύο πλευρές.
«Μας φαίνεται πολύ σημαντικό που ζητάμε από το Ιράν, ως περιφερειακή δύναμη, να ρίξει την ένταση, να συμμορφωθεί με την πυρηνική συμφωνία και να διαδραματίσει έναν εποικοδομητικό ρόλο στην σταθερότητα της περιοχής», είχε δηλώσει πρόσφατα ο Γιοσιχίντε Σούγκα εκπρόσωπος της ιαπωνικής κυβέρνησης.
Στο Ιράν οι σχολιαστές εκτιμούν ότι είναι πιθανό ο Άμπε να μεταφέρει μηνύματα μεταξύ των δύο χωρών.
«Η επίσκεψη Άμπε πραγματοποιείται έπειτα από αυτή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλν) Τραμπ στην Ιαπωνία και οι Αμερικανοί άρα έχουν συμφέρον να εκμεταλλευθούν αυτό το κανάλι», δήλωσε ο Εμπραχίμ Ραχιμπούρ, πρώην αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, στην ιρανική εφημερίδα Shargh.
Ωστόσο ο Άμπε δεν έχει μεγάλα περιθώρια ελιγμών, σημειώνουν οι ειδικοί. Το ταξίδι του Ιάπωνα πρωθυπουργού «θα αντιμετωπίσει σημαντικά εμπόδια και είναι μικρές οι πιθανότητες να αποφέρει καρπούς», εξηγεί ο Τομπίας Χάρις αναλυτής στην εταιρεία Teneo. «Η Ιαπωνία έχει καλές σχέσεις με τις δύο χώρες, όμως αυτό δεν μεταφράζεται απαραίτητα σε επιρροή», προσθέτει.
Η Ιαπωνία άλλωστε δεν είναι απλώς αγγελιοφόρος: διακυβεύονται και τα δικά της συμφέροντα. Πριν από την επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων στο Ιράν η Ιαπωνία εισήγαγε περίπου το 5% του αργού πετρελαίου που χρειάζεται από το Ιράν και μια αύξηση της τιμής του πετρελαίου θα πλήξει την οικονομία της.
Το ταξίδι προσφέρει στον Άμπε μια σπάνια ευκαιρία να παίξει τον ρόλο του ηγέτη στη διεθνή σκηνή, κυρίως μετά τις πρόσφατες απογοητεύσεις σε αυτό τον τομέα.
Οι προσπάθειες του Άμπε να επιλύσει την εδαφική διαφορά μεταξύ Ιαπωνίας και Ρωσίας απέτυχαν. Εξάλλου το Τόκιο βρέθηκε στο περιθώριο των διπλωματικών ελιγμών σχετικά με τη Βόρεια Κορέα.
Ο Άμπε «έχει ανάγκη μια διπλωματική επιτυχία καθώς βρίσκεται σε αδιέξοδο με τη Ρωσία και τη Βόρεια Κορέα», σχολιάζει ο Τετσούρο Κάτο καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο Waseda.
«Όμως η Ιαπωνία δεν διαδραμάτισε ποτέ ενεργό ρόλο στα προβλήματα της Μέσης Ανατολής», προσθέτει. «Δεν περιμένω πολλά πράγματα σε ό,τι αφορά τα αποτελέσματα».
Στην Τεχεράνη βρίσκεται σήμερα και ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής προσπάθειας να παραμείνει στη ζωή η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν του 2015 και να αποκλιμακωθεί η ένταση στις σχέσεις με τις ΗΠΑ.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ, AFP