Η μόνιμη επιτροπή για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων ενέκρινε σήμερα ομόφωνα ευνοϊκή γνώμη σχετικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την άρση του εμπάργκο κατά των βρετανικών εξαγωγών ζώντων βοοειδών, βοείου κρέατος και προϊόντων βοείου κρέατος.
Η πρόταση αυτή αναμένεται πλέον να εγκριθεί από την Επιτροπή σε περίπου έξι εβδομάδες, καθώς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα ελέγχου διάρκειας ενός μήνα. Η απαγόρευση των εξαγωγών βρετανικού βοείου κρέατος εκδόθηκε το Μάρτιο του 1996 (με ορισμένες παρεκκλίσεις που θεσπίστηκαν το 1999), λόγω της υψηλής επίπτωσης κρουσμάτων Σπογγοειδούς Εγκεφαλοπάθειας Βοοειδών (ΣΕΒ) στο Ηνωμένο Βασίλειο εκείνη την εποχή. Η πρόταση έγινε με βάση το γεγονός ότι το ΗΒ ικανοποίησε τις προϋποθέσεις που ορίστηκαν από την Επιτροπή στον οδηγό της για τις ΜΣΕ (που εγκρίθηκε τον Ιούλιο του 2005) προκειμένου να αρθεί το εμπάργκο. Οι εν λόγω προϋποθέσεις ήταν η επίπτωση της ΣΕΒ να είναι κάτω από ένα συγκεκριμένο όριο και να αποδειχθεί ότι οι έλεγχοι της ΣΕΒ που ορίζονται στη νομοθεσία της ΕΕ εφαρμόστηκαν πλήρως και ορθώς. Μόλις η πρόταση εγκριθεί και δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα, το ΗΒ θα είναι σε θέση να εξάγει ζώντα βοοειδή που γεννήθηκαν μετά την 1η Αυγούστου 1996 και βόειο κρέας και προϊόντα βοείου κρέατος που παρασκευάστηκαν μετά την 15η Ιουνίου 2005, βάσει των ίδιων όρων με τα λοιπά κράτη μέλη.
Ο κ. Μάρκος Κυπριανού, επίτροπος αρμόδιος για θέματα Υγείας και Προστασίας του Καταναλωτή, δήλωσε ότι «η Επιτροπή δεν θέλησε να διακινδυνεύσει το παραμικρό, όταν χρειάστηκε να αντιμετωπίσει τη ΣΕΒ, ενώ εφαρμόστηκαν τα πιο αυστηρά μέτρα παρακολούθησης και ελέγχου. Ελήφθησαν μέτρα προφύλαξης, συμπεριλαμβανομένου του εμπάργκο κατά των εξαγωγών βοείου κρέατος, όταν κρίθηκαν αναγκαία για την πλήρη προστασία των καταναλωτών. Ωστόσο, το ΗΒ κατέβαλε σοβαρές προσπάθειες για την αντιμετώπιση της νόσου και ικανοποίησε όλα τα κριτήρια που ορίστηκαν για την άρση της απαγόρευσης εξαγωγών βοοειδών σύμφωνα με τις επιστημονικές και κτηνιατρικές γνωμοδοτήσεις. Πρέπει πλέον να αναγνωρίσουμε το γεγονός αυτό και το εμπόριο στον εν λόγω τομέα πρέπει να ξαναρχίσει κανονικά».
Απαγόρευση βρετανικού βοείου κρέατος
Η απαγόρευση των εξαγωγών βρετανικών βοοειδών, του κρέατος και των προϊόντων τους εφαρμόστηκε από το Μάρτιο του 1996 (απόφαση 96/239/ΕΚ της Επιτροπής). Το 1999, η απαγόρευση τροποποιήθηκε ώστε να επιτραπεί η εξαγωγή βοείου κρέατος χωρίς οστά και προϊόντων του από το ΗΒ που παρασκευάστηκαν δυνάμει του εξαγωγικού συστήματος με χρονολογική βάση (DBES). Δυνάμει του εν λόγω συστήματος DBES, το ΗΒ μπορούσε να εξάγει βόειο κρέας και προϊόντα από βοοειδή που γεννήθηκαν μετά την 1η Αυγούστου, βάσει μιας σειράς αυστηρών και περιοριστικών όρων. Οι όροι αυτοί περιελάμβαναν τις απαιτήσεις το ζώο να είναι ηλικίας από 6 έως 30 μηνών, να ιχνηλατείται και να ταυτοποιείται σαφώς σε ολόκληρη τη ζωή του, η μητέρα του να μην έχει αναπτύξει ΣΕΒ και το βόειο κρέας από βοοειδή ηλικίας άνω των 9 μηνών να είναι χωρίς οστά.
Στην πράξη, το σύστημα DBES δεν είχε ως αποτέλεσμα την εξαγωγή σημαντικής ποσότητας βρετανικού βοείου κρέατος.
Προς την κατεύθυνση της άρσης της απαγόρευσης
Η πιθανή άρση του εμπάργκο κατά του ΗΒ προβλεπόταν στον οδηγό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις ΜΣΕ που δημοσιεύτηκε τον Ιούλιο του 2005 και συζητήθηκε με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Η Επιτροπή καθόρισε πολύ σαφείς προϋποθέσεις, οι οποίες έπρεπε να ικανοποιηθούν πριν να καταστεί δυνατή η άρση των περιορισμών κατά των εξαγωγών βρετανικού βοείου κρέατος. Πρώτον, στο ΗΒ θα έπρεπε η επίπτωση της ΣΕΒ να είναι κάτω των 200 κρουσμάτων ανά 1 εκατομμύριο ζώων και, δεύτερον, το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων της ΕΕ (ΓΤΚΘ) θα έπρεπε να εκδώσει θετική έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των ελέγχων για τη ΣΕΒ στο ΗΒ και τη συμμόρφωσή του με τη νομοθεσία της ΕΕ στον εν λόγω τομέα.
Το Μάιο του 2004 η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ) εξέδωσε γνωμοδότηση επιβεβαιώνοντας ότι η επίπτωση της ΣΕΒ στο ΗΒ ήταν κάτω από 200 κρούσματα ανά εκατομμύριο και, συνεπώς, δεν εθεωρείτο πλέον χώρα υψηλού κινδύνου όσον αφορά τη ΣΕΒ. Τον Ιούνιο του 2005, με βάση επιθεώρηση που πραγματοποιήθηκε από το Γραφείο Τροφίμων και Κτηνιατρικών Θεμάτων της ΕΕ επιβεβαιώθηκε ότι οι έλεγχοι για τη ΣΕΒ εφαρμόζονταν με τον ενδεδειγμένο τρόπο στο ΗΒ και ότι η συμμόρφωσή του με την κοινοτική νομοθεσία, ιδίως όσον αφορά την ταυτοποίηση και την καταγραφή των βοοειδών και τις δοκιμές, ήταν ικανοποιητική
Επανέναρξη εμπορίας
Βάσει της σημερινής συμφωνίας για την άρση του εμπάργκο, θα επιτραπεί στο ΗΒ να αρχίσει εκ νέου τις εξαγωγές όλων των ζώντων ζώων που γεννήθηκαν μετά την 1η Αυγούστου 1996. Πρόκειται για την ημερομηνία κατά την οποία άρχισε να ισχύει η απαγόρευση ζωοτροφών από κρεατάλευρα και οστεάλευρα και, δυνάμει της νομοθεσίας της ΕΕ, κανένα βοοειδές που γεννήθηκε πριν από την ανωτέρω ημερομηνία δεν επιτρέπεται να εισέλθει στην τροφική αλυσίδα σε καμία περίπτωση. Βρετανικό κρέας και προϊόντα κρέατος που παρασκευάστηκαν μετά τις 15 Ιουνίου 2005 (που συνδέεται με την ημερομηνία της θετικής επιθεώρησης του ΓΤΚΘ) θα επιτραπεί επίσης να διατίθενται ελεύθερα στο εμπόριο. Το ΗΒ θα πρέπει να τροποποιήσει τη νομοθεσία του για βόειο κρέας με οστά και να μειώσει το τρέχον όριο ηλικίας των 30 μηνών για την αφαίρεση της σπονδυλικής στήλης σε 24 μήνες. Έτσι το ΗΒ θα ευθυγραμμιστεί με τον κανόνα των 24 μηνών που εφαρμόζεται από όλα τα άλλα κράτη μέλη (βλ. IP/05/1223) και θα βρεθεί σε ισότιμη θέση όσον αφορά το σχετικό εμπόριο.
Επόμενα βήματα
Η απόφαση για την άρση του εμπάργκο κατά του ΗΒ θα σταλεί πλέον στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο έχει το δικαίωμα ελέγχου κατά τη διάρκεια ενός μήνα. Στη συνέχεια τα νομικά κείμενα που συνδέονται με την άρση του εμπάργκο θα εγκριθούν επίσημα από την Επιτροπή και θα δημοσιευτούν στην Επίσημη Εφημερίδα, ενώ αμέσως μετά θα τεθούν σε ισχύ (διαδικασία που κατά κανόνα απαιτεί δύο επιπλέον εβδομάδες).
