Η Ε.Ε. δεν παρέτεινε τελικά τη ναυτική επιχείρηση «Σοφία» στη Μεσόγειο, βάζοντας ουσιαστικά τίτλους τέλους σε μια αποστολή η οποία διέσωσε τα τρία τελευταία χρόνια πάνω από 50.000 πρόσφυγες και μετανάστες.
Και αυτό χάρη στις ιταλικές, κυρίως ενστάσεις, της χώρας που όχι μόνον είχε πρωτοστατήσει στη σύστασή της αλλά και η οποία τη διηύθυνε και δη με μεγάλο οικονομικό κόστος.
Σταδιακά όμως η Ρώμη άρχισε να αποσύρει τα πλοία της από τη ζώνη διάσωσης μπροστά στις λιβυκές ακτές. Καθότι δεχόταν το μεγαλύτερο μέρος των διασωθέντων προσφύγων και μεταναστών, ζητούσε από τους Ευρωπαίους εταίρους να επωμιστούν και αυτοί το βάρος της διάσωσης μέσα από ένα δικαιότερο σύστημα ανακατανομής. Δεδομένου όμως ότι η Ε.Ε. δεν κατάφερε να βρει κοινό παρονομαστή, η ναυτική επιχείρηση διάσωσης οδηγήθηκε σε άδοξο τέλος.
Σαλβίνι: «Πράξη ανθρωπιάς»
Παρά ταύτα ο Ιταλός υπουργός Εσωτερικών Σαλβίνι υπεραμύνθηκε της σκληρής γραμμής της λαϊκίστικης κυβέρνησής του, κάνοντας λόγο για μια «πράξη ανθρωπιάς».
«Όσο λιγότεροι άνθρωποι ξεκινούν, τόσο λιγότεροι πεθαίνουν. Όσο περισσότεροι ξεκινούν, τόσο περισσότεροι πεθαίνουν. […] Σας διαβεβαιώνω ότι τα λιμάνια μας είναι και θα παραμείνουν κλειστά για τους διακινητές και τους φίλους τους».
Ο Σαλβίνι εκτιμά ότι χωρίς την παρουσία των Ευρωπαίων διασωστών στις ακτές της Αφρικής, ο αριθμός των ανθρώπων που θα επιχειρεί να διασχίσει τη Μεσόγειο θα συνεχίσει να μειώνεται δραστικά. Μεγάλο μέρος των Ιταλών πολιτών φαίνεται να επικροτεί την πολιτική αυτή. Τους τελευταίους μήνες έχει αυξηθεί σημαντικά η δημοτικότητα της Λέγκας του Βορρά.
Η σκληρή αυτή κόκκινη γραμμή δεν φαίνεται να βρίσκει όμως απολύτως σύμφωνο και το συγκυβερνών Κίνημα των Πέντε Αστέρων. Ο πρόεδρος της Βουλής Ρομπέρτο Φίκο, για παράδειγμα, εξακολουθεί να πιστεύει ότι η χώρα του έχει την υποχρέωση να προσφέρει βοήθεια. «Οφείλουμε πάντα να σώζουμε ανθρώπους», υπογραμμίζει.
Ανεξάρτητα από την ηθική αυτή υποχρέωση όμως τίθεται και το ερώτημα της συλλογικής ευρωπαϊκής ευθύνης. Η Ιταλία αισθάνεται εδώ και χρόνια ότι έχει αφεθεί στην τύχη της από τους Ευρωπαίους εταίρους, επισημαίνει ο πρόεδρος της ιταλικής Βουλής:
«Το πρόβλημα στη Μεσόγειο δεν μπορεί να είναι αποκλειστικά ένα πρόβλημα της Ιταλίας. Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα. Πρέπει να το τονίσουμε αυτό και να υψώσουμε τη φωνή μας. Είναι σωστό να συνομιλούμε με την Ολλανδία, τη Γαλλία, την Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».
Αυξάνονται οι αφίξεις στην Ισπανία
Όσο οι υπόλοιπες χώρες δεν δεσμεύονται να δέχονται ένα μέρος των διασωθέντων προσφύγων και μεταναστών στο έδαφός τους, η Ρώμη δεν προτίθεται να συναινέσει σε παράταση της ευρωπαϊκής αποστολής.
Μέχρι στιγμής πάντως η Ιταλία φαίνεται να πετυχαίνει το στόχο της. Ενώ τους πρώτους τρεις μήνες του 2017 καταγράφηκαν 20.000 αφίξεις μεταναστών και προσφύγων στη χώρα, το πρώτο τρίμηνο του 2018 ήταν 6.000 και το τρέχον έτος μόλις 502. Οι κύριες προσφυγικές διαδρομές έχουν μετατοπιστεί πλέον προς τη δυτική και ανατολική Μεσόγειο, με την Ισπανία να καταγράφει σημαντική αύξηση του αριθμού νεοαφιχθέντων.
