Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
Δηλώσεις αξιωματούχων, σχόλια πολιτικών παρατηρητών, αναλύσεις οίκων για το Brexit θυμίζουν το τελευταίο διάστημα προγνωστικά γραφείων στοιχημάτων. Στο 15% οι πιθανότητες no deal, στο 50% να εγκριθεί η συμφωνία της Μέι (ή στο 5% για τον Τουσκ), στο 35% να μην έρθει η έξοδος ποτέ.
Όπου και να «ποντάρεις» έχει ρίσκο. Γιατί το Brexit είναι αυτό που οι πολιτικοί επιστήμονες ονομάζουν «θέμα- σφήνα» (wedge issue). Διχάζει την κοινή γνώμη, αλλά και τα κόμματα στο εσωτερικό τους, αφήνει μία εγκάρσια τομή. Το κυριότερο πρόβλημα, όμως, ίσως δεν είναι τελικά το γεγονός ότι οι Τόρις έχουν διασπαστεί σε σκληρούς Brexiteers, υποστηρικτές της συμφωνίας και υπερμάχους της παραμονής ή ότι οι Εργατικοί αδυνατούν να τα βρουν μεταξύ τους.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα ίσως τελικά να είναι πως οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής, η Τερέζα Μέι και ο Τζέρεμι Κόρμπιν, κατά βάθος συμφωνούν. Θέλουν με κάθε τρόπο έξοδο. Μπορεί πριν από το δημοψήφισμα του 2016 να είχαν και οι δύο ταχθεί υπέρ της παραμονής, αλλά σήμερα η Βρετανίδα πρωθυπουργός θεωρεί αδύνατο το να μην γίνει σεβαστή η λαϊκή εντολή εκείνου του καλοκαιριού, παρά το γεγονός ότι ένα μεγάλο μέρος των επιχειρημάτων, στα οποία στηρίχθηκε έχουν πια καταρρεύσει. Όσο για τον ηγέτη των Εργατικών είχε ψελλίσει «παραμονή» και μετά εξαφανίστηκε. Όλοι όμως θυμούνται τα όσα είχε πει για την «ευρωπαϊκή αυτοκρατορία» και τον «στρατιωτικό Φρανκεστάιν».
Δεν περιμένουμε λοιπόν κανέναν από τους δύο να σπρώξει σε ένα δεύτερο δημοψήφισμα, που θα μπορούσε να άρει το αδιέξοδο, δίνοντας και πάλι τον λόγο στους πολίτες. Θα το κάνει κάποιος άλλος ή οι ίδιες οι συνθήκες; Οι πολίτες θα μπορούσαν να πουν αν ύστερα από σχεδόν τρία χρόνια διάλυσης των μύθων έχουν ακόμη την ίδια επιθυμία.
Ένα νέο όχι στην παραμονή δεν θα μπορούσε πια να αμφισβητηθεί από κανένα. Αλλά και ούτε η αντίθετη απάντηση, θα μπορούσε να αμφισβητηθεί, αφού αυτή θα ερχόταν με τους πολίτες να έχουν στην διάθεσή τους πολύ περισσότερες πληροφορίες. Όποιο και εάν ήταν το αποτέλεσμα ενός δεύτερου δημοψηφίσματος θα έδινε τέλος στο χάος και στην σχεδόν κωμική εικόνα της βρετανικής πολιτικής σκηνής, που προκαλεί σκληρά, ίσως και άδικα σχόλια από ευρωπαϊκά και αμερικανικά μέσα.
Αν κάποιος όμως περιγράφει με πραγματικά καυστικό όσο και απολαυστικό τρόπο τα όσα βιώνει το Ηνωμένο Βασίλειο, αυτοί είναι οι ίδιοι οι Άγγλοι.
«Το έθνος ,που έμεινε ενωμένο, ατρόμητο μπροστά στο Μπλιτς του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τα δελτία τροφίμων, τα επανειλημμένα κύματα τρομοκρατίας και τους Duran Duran φαίνεται να λυγίζει μπροστά σε κάτι, που λέγεται ιρλανδικό backstop και ακούγεται σαν ονομασία εταιρείας υδραυλικών στο Δουβλίνο» γράφει ο Άγγλος Tζέραρντ Μπέικερ στην ευρωπαϊκή έκδοση της WSJ. Και συνεχίζει: «Η Μητέρα των Κοινοβουλίων, αυτός ο αγνός θεσμός, που αψήφησε βασιλιάδες και τυράννους, τώρα φαίνεται να έχει καταληφθεί από ανθρώπους, που παρουσιάζουν σε διαρκή επανάληψη σκετς των Monty Python, με εύσωμους άνδρες να φωνάζουν τα αποτελέσματα ψηφοφοριών επί της ίδιας πρότασης ξανά και ξανά».
Και κάπως έτσι η Ημέρα Ανεξαρτησίας, που είχαν υποσχεθεί οι Τζόνσον και Φαράζ, αναβάλλεται... μέχρι νεοτέρας.
