Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η ομάδα εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ανοίγει τον δρόμο για ισχυρή διεθνή διακυβέρνηση σχετικά με την επεξεργασία ανθρώπινου γονιδιώματος.
Την περασμένη εβδομάδα μια ομάδα επιστημόνων από όλο τον κόσμο συναντήθηκε για να υπογράψει ένα μορατόριουμ για την επεξεργασία ανθρώπινων γονιδίων. Αυτό έρχεται μετά την εμφάνιση μιας σειράς μη καταγεγραμμένων και επικίνδυνων πειραμάτων επεξεργασίας γονιδίων. Αξιοσημείωτο μεταξύ αυτών ήταν το πείραμα του Κινέζου ερευνητή Dr. He Jiankui, ο οποίος επεξεργάστηκε ανθρώπινα έμβρυα και τα εμφύτευσε για να δημιουργηθεί ένα σύνολο θηλυκών δίδυμων. Τώρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει συντάξει ένα πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να διεξάγονται τέτοια πειράματα.
Ο Π.Ο.Υ. θεώρησε ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός διεθνούς μητρώου το οποίο θα κρατά τα αρχεία από όλη την έρευνα του ανθρώπινου γονιδιώματος που διεξάγεται παγκοσμίως. «Οι εκδότες και οι ερευνητές θα απαιτούν εγγραφή πριν από την επιχορήγηση τέτοιων πειραμάτων ή δημοσιεύσεων», λέει η συμπρόεδρος της Επιτροπής Margaret A. Hamburg, πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης για την Προώθηση της Επιστήμης και πρώην Επίτροπος της Υπηρεσίας Τροφίμων και Φαρμάκων.
Η επιτροπή του Π.Ο.Υ. για τους κανονισμούς περί επεξεργασίας γονιδίων η οποία δημιουργήθηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Δεκέμβριο, μετά την ανακοίνωση του πειράματος του Κινέζου ερευνητή Dr. He Jiankui, συνέταξε ορισμένους νέους κανονισμούς. Σε δήλωσή της Margaret A. Hamburg, τόνισε ότι είναι ανεύθυνο αυτή τη στιγμή για οποιονδήποτε να προχωρήσει σε μια κλινική εφαρμογή της επεξεργασίας ανθρώπινης γενετικής γραμμής.
Οι συστάσεις της Επιτροπής περιλαμβάνουν όχι μόνο την καταχώριση της «σωματικής (μη κληρονομικής) και γενετικής έρευνας βλαστικών κυττάρων» αλλά και την ανάπτυξη πρότυπων πρωτοκόλλων που θα λαμβάνουν υπόψη όλες τις κουλτούρες και την τεχνολογική πρόοδο στο μέλλον.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας θα ενεργεί ως πηγή πληροφόρησης για τη συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων.
Η συμπρόεδρος της Επιτροπής, Margaret A. Hamburg, αναφέρει ότι από τώρα και στο εξής το μορατόριουμ βρίσκεται στη θέση του, αλλά σύντομα θα διεξαχθεί μια ευρύτερη συζήτηση για την πορεία προς το καλύτερο συμφέρον όλων.
Σύμφωνα με τη συμπρόεδρο, θα γίνουν τρεις ακόμη συναντήσεις της συμβουλευτικής επιτροπής εμπειρογνωμόνων των 18 μελών, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητών από την Κίνα, τις Ηνωμένες Πολιτείες και άλλα έθνη. Αυτό θα συνοδεύεται από άλλες συνεδριάσεις υποεπιτροπών και συζητήσεις στο διαδίκτυο. Οι τελικές συστάσεις θα υποβληθούν στον γενικό διευθυντή του Π.Ο.Υ. μέσα στους επόμενους 18 μήνες.
Όπως είπε, στο μεταξύ η Επιτροπή κάνει συστάσεις στον Π.Ο.Υ. για ενέργειες που θα μπορούσαν να αναληφθούν άμεσα όπως είναι η δημιουργία του Διεθνούς Μητρώου.
Η κ. Soumya Swaminathan, επικεφαλής επιστήμων του Π.Ο.Υ. σημείωσε ότι η Επιτροπή θα αναπτύξει βασικά εργαλεία για καθοδήγηση όσων εργάζονται σε αυτή τη νέα τεχνολογία για να εξασφαλίσουν τα μέγιστα οφέλη και τον ελάχιστο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία.
Ενώ, ο κ. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του Π.Ο.Υ. σε δήλωσή του, ανέφερε ότι το θέμα των γονιδίων είναι πολλά υποσχόμενο για την υγεία, αλλά δημιουργεί και μερικούς κινδύνους, τόσο ηθικά όσο και ιατρικά. Γι αυτό και ο ρόλος της Επιτροπής αυτής είναι σημαντικός και καθοριστικός για ένα τόσο πολύπλοκο ζήτημα.
Πηγές:
https://www.who.int/news-room/detail/19-03-2019-who-expert-panel-paves-way-for-strong-international-governance-on-human-genome-editing
https://www.news-medical.net/news/20190320/Gene-editing-regulations-to-be-tightened.aspx
