Στο φετινό ένθετο για την αγροτική οικονομία βρεθήκαμε μπροστά σε ένα δίλημμα αναφορικά με την ύλη που θα πρέπει να συμπεριληφθεί. Τα πεδία αναφοράς στον πρωτογενή τομέα είναι αμέτρητα και οποιαδήποτε επιδερμική προσέγγιση δεν τους αξίζει. Η επιλογή της συγκεκριμένης θεματολογίας κινείται στη λογική της αφήγησης μιας ιστορίας. Υπάρχει μια σύνδεση στην κατεύθυνση της ανάδειξης των προοπτικών που μπορεί να έχει ο εγχώριος πρωτογενής τομέας σε συνολικό επίπεδο. Και αυτό προέκυψε κυρίως μιμούμενοι τη φύση και τον κύκλο της ζωής στον οποίο υπάρχει μια ξεκάθαρη διασύνδεση μεταξύ του φυτικού και του ζωικού. Στη φύση όλα συνδέονται και τίποτα δεν είναι περιττό. Όταν ένας κρίκος στην αλυσίδα της φύσης σπάσει, τότε οι επιπτώσεις είναι καθολικές. Υπό το πρίσμα αυτό, η επιδίωξη της «Ν» είναι μέσα από την «ιστορία» που αφηγείται να αναδειχθούν οι καλές πρακτικές που οδήγησαν ή μπορούν να οδηγήσουν στη βελτιστοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας. Σαφώς και κάθε τομέας της παραγωγής έχει διαφοροποιήσεις, ωστόσο, μπορεί ορισμένες πρακτικές να αποτελέσουν έναυσμα ή ακόμα και το γενικό πλαίσιο το οποίο -με τις απαραίτητες προσαρμογές- μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα.
Ξεκινώντας με μια αναδρομή στα πεπραγμένα και αντίστοιχα με μια αναφορά σε όσα δρομολογεί το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, σκιαγραφείται η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί σε θεσμικό επίπεδο για τον πρωτογενή τομέα.
Ακολουθεί μια στάση στον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας που αποτελεί ένα δυνατό χαρτί για την εγχώρια οικονομία, ο οποίος μολονότι πέρασε από «σαράντα κύματα» κατάφερε να διατηρήσει τη δυναμική του στις διεθνείς αγορές και να προσβλέπει σε ακόμα μεγαλύτερες επιδόσεις. Μέσω του εγχειρήματος που επιτεύχθηκε στις τρεις ισχυρές εταιρείες του κλάδου και αφορούσε κατά κύριο λόγο το οικονομικό τους νοικοκύρεμα, μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για ανασυγκρότηση και σε άλλες παραγωγικές δραστηριότητες που διατηρούν αναπτυξιακές προοπτικές, αλλά η χρηματοπιστωτική τους εικόνα βρίσκεται σε «μπλεγμένα δίχτυα».
Από τη θάλασσα, κινούμενοι προς τη στεριά εξετάζουμε τις προοπτικές που ανοίγονται για την καλλιέργεια της κάνναβης, βιομηχανικής και φαρμακευτικής. Η «επιστροφή» ενός «παρεξηγημένου» φυτού το οποίο έχει μακράν ιστορία στην εγχώρια παραγωγή και η σωστή αξιοποίησή του δίνουν τη δυνατότητα στη χώρα να πάρει θέση και κατακτήσει τη νέα αγορά που δημιουργεί η κάνναβη σε παγκόσμιο επίπεδο.
Από το «κάδρο» δεν μπορεί να λείπει η έντονη εξωστρέφεια που καταγράφουν τα αγροτικά προϊόντα, με την κατηγορία των νωπών φρούτων και οπωροκηπευτικών να συνεχίζουν τον «πρωταθλητισμό» στα διεθνή ράφια.
Το στοίχημα της τόνωσης των δεικτών σε επίπεδο εξαγωγών του πρωτογενούς τομέα και η διεύρυνση της παρουσίας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων παραμένει πάντα υψηλά στην ατζέντα των στόχων, ωστόσο ειδικά τη δεδομένη χρονική συγκυρία η πρόκληση ενός «άτακτου brexit» επιτάσσει ακόμα πιο οργανωμένες στρατηγικές.
Βασική, ωστόσο, συνισταμένη όταν μιλάμε για την επόμενη μέρα της εγχώριας γεωργίας αποτελεί η στροφή στην ανάπτυξη ενός αναβαθμισμένου μοντέλου παραγωγής, αυτό της ευφυούς γεωργίας, που ήρθε για να μείνει και να αλλάξει τα δεδομένα στον αγροδιατροφικό τομέα.
Εφόσον, όμως, η αγορά κινείται στην κατεύθυνση ανεπτυγμένων τεχνολογικά μεθόδων καλλιέργειας, δεν μπορούμε να παραλείψουμε την ανάγκη αναβάθμισης του εγχώριου στόλου αγροτικών μηχανημάτων. Δεν είναι δυνατόν να συζητάμε για drone στο χωράφι και γεωργία ακριβείας χωρίς να αναβαθμιστεί ο γερασμένος στόλος που περιλαμβάνει ελκυστήρες κατά μέσο όρο 23 ετών!