Της Ανθής Αγγελοπούλου
Στην προσπάθειά τους να βρουν ένα φυτικό εκχύλισμα που θα μπορούσε να προστεθεί στη λίστα με τις δραστικές ουσίες που βοηθούν ασθενείς με νευρολογικές παθήσεις, οι επιστήμονες εστίασαν τις μελέτες τους στο βότανο Yerba santa (Eriodictyon californicum) και διαπίστωσαν ότι έχει αξιοσημείωτες νευροπροστατευτικές ιδιότητες. Η Yerba santa, είναι επίσης γνωστή ως «ιερό βότανο» και μπορεί σύμφωνα με τους επιστήμονες να έχει σημαντικές επιπτώσεις για τους ασθενείς με νόσο του Alzheimer.
Η νόσος του Αλτσχάιμερ επηρεάζει περίπου 50 εκατομμύρια ανθρώπους κάθε χρόνο και ο αριθμός αυτός αναμένεται να ανέλθει σε 152 εκατομμύρια το 2050, σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για το Αλτσχάιμερ του 2015.
Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι μια εκφυλιστική νευρολογική κατάσταση που επηρεάζει διάφορες λειτουργίες του εγκεφάλου και τα πρώιμα συμπτώματα περιλαμβάνουν μικρά προβλήματα με τη μνήμη.
Τα συμπτώματα της νόσου είναι προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου και περιλαμβάνουν σύγχυση, αλλαγές στην προσωπικότητα, παραισθήσεις, προβλήματα με τη γλώσσα και την ομιλία και δυσκολία μετακίνησης.
Τα αιτία της νόσου του Alzheimer δεν είναι πλήρως κατανοητά, αλλά εντοπίστηκαν διάφοροι παράγοντες κινδύνου που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός ατόμου να αναπτύξει την ασθένεια.
Αυτοί οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν την αύξηση της ηλικίας, το οικογενειακό ιστορικό του Αλτσχάιμερ, τους παράγοντες του τρόπου ζωής που σχετίζονται με καρδιαγγειακές παθήσεις και ακόμη και την ανεπιθύμητη κατάθλιψη.
Η γήρανση σύμφωνα με τους επιστήμονες, είναι ο κύριος παράγοντας κινδύνου για τη νόσο του Αλτσχάιμερ και η ομάδα του Ινστιτούτου Salk λέει ότι υπάρχει μια «ισχυρή λογική για μια εναλλακτική προσέγγιση στην ανακάλυψη φαρμάκων» με βάση τη γήρανση.
Όπως δημοσίευσε το επιστημονικό περιοδικό Redox Biology, από μια βιβλιοθήκη 400 φυτικών εκχυλισμάτων, το φυτό Yerba santa φάνηκε να περιέχει ένα εξαιρετικά νευροπροστατευτικό φλαβονοειδές, το στυλοβάνο φλαβανόνης. Οι επακόλουθες δοκιμές έδειξαν ότι πρόκειται για ένωση με «ισχυρές» νευροπροστατευτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Το βότανο Yerba santa χρησιμοποιείται από τις φυλές των ιθαγενών της Καλιφόρνιας με την ονομασία "ιερό βότανο" καθώς, είναι γνωστό για τις ιατρικές του χρήσεις. Ιστορικά έχει χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία ορισμένων αναπνευστικών καταστάσεων, πυρετών, μωλώπων, μολύνσεων και πονοκεφάλων.
Η στερουβίνη (sterubin) που βρέθηκε στο yerba santa είχε σημαντικές επιδράσεις στην εξάντληση της ενέργειας και στη φλεγμονή των μικρογλοιακών κυττάρων ειδικότερα.
Το Sterubin είναι μια πικρή μάσκα φλαβανόνης που εξάγεται από το Yerba Santa Συγκεκριμμένα, η στερουβίνη είναι μία από τις τέσσερις φλαβανόνες που προσδιορίζονται από το Symrise σε αυτό το φυτό, οι οποίες προκαλούν ιδιότητες τροποποίησης της γεύσης.
Η έρευνα έδειξε επίσης ότι η στερουβίνη ήταν ένας αποτελεσματικός χηλικός παράγοντας σιδήρου και όπως ανέφεραν οι ερευνητές, «ο σίδηρος μπορεί να συμβάλλει στη βλάβη των νευρικών κυττάρων στις γήρανσης και τις νευροεκφυλιστικές ασθένειες».
Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, βιοχημικός Δρ Pamela Maher, δήλωσε ότι η στερουβίνη αποδείχθηκε πολύ πιο ενεργή από τα άλλα φλαβονοειδή στο yerba santa στις δοκιμασίες τους και φαίνεται ότι είναι η καλύτερη από άλλα φλαβονοειδή που μελετήσανε.
Η στερουβίνη δοκιμάστηκε επίσης για την επίδρασή της σε άλλες σχετιζόμενες με τη γήρανση νευροτοξικότητα που συνδέονται με τη συσσώρευση λανθασμένων συσσωματωμένων πρωτεϊνών και φλεγμονών που είναι παρούσες στη νόσο του Alzheimer και βρέθηκε ότι ήταν αποτελεσματική έναντι ενός αριθμού επαγωγέων κυτταρικού θανάτου.
Υπογραμμίζοντας τη σημασία της ηλικίας ως παράγοντα κινδύνου για τη νόσο του Alzheimer, η Δρ. Maher ισχυρίζεται ότι οι ερευνητές εξετάζουν τρόπους αντιμετώπισης των επιπτώσεων της γήρανσης στον εγκέφαλο. Όπως είπε, η ταυτοποίηση της στερουβίνης ως ισχυρού νευροπροστατευτικού συστατικού ενός φυσικού φυτού της Καλιφόρνιας είναι ένα πολλά υποσχόμενο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή.
Οι ερευνητές επιδιώκουν τώρα να μελετήσουν τις επιδράσεις της στερουβίνης φλαβανόνης σε ζωντανά μοντέλα με Alzheimer, συγκεκριμένα σε ποντίκια, έτσι ώστε να καθορίσουν τα επίπεδα τοξικότητας. Χρησιμοποιώντας τα συνθετικά παράγωγα της στερουβίνης , οι ερευνητές πιστεύουν ότι η δοκιμασία θα μπορούσε σύντομα να πραγματοποιηθεί και σε ανθρώπους.
Πηγές:
Fischer, W., et al. 2019. Old age-associated phenotypic screening for Alzheimer's disease drug candidates identifies sterubin as a potent neuroprotective compound from Yerba santa. Redox Biology.
https://www.news-medical.net/news/20190222/Holy-herb-(Yerba-santa)-identified-as-a-potential-treatment-for-Alzheimere28099s-disease.aspx - Lois Zoppi & Kate Anderton
