Στην τελική ευθεία μπαίνει η κοινοβουλευτική διαδικασία της Αναθεώρησης του Συντάγματος, την ώρα που έχει ξεσπάσει διαμάχη μεταξύ κυβέρνησης και αξιωματικής αντιπολίτευσης με εκατέρωθεν καταγγελίες.
Τα υπό αναθεώρηση άρθρα του Συντάγματος και την προτεινόμενη κατεύθυνση της αναθεώρησής τους, θα περιλαμβάνει το ψηφοδέλτιο που θα συγκροτηθεί στο πλαίσιο της πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ, και που την Πέμπτη θα τεθεί σε ψηφοφορία στην Ολομέλεια.
Η κατεύθυνση της αναθεώρησης δεσμεύει μόνο το κόμμα που την προτείνει, αφού όπως είπε και ο πρόεδρος της Βουλής, Νίκος Βούτσης, «ακριβώς επειδή παρεμβάλλεται ο λαός με τις εκλογές, από τη μια Βουλή στην άλλη, όλο το corpus και οι δεσμεύσεις των κομμάτων θα ληφθούν υπόψη, όχι μόνο τυπικά, αλλά και ως προς την αιτιολόγηση και την κατεύθυνση και τη δέσμευση που πήρε δημοσίως κάθε δύναμη».
Με την απόφαση που ελήφθη κατά πλειοψηφία, διά της εγέρσεως, κάθε κόμμα -εφόσον έχει τον απαιτούμενο αριθμό βουλευτών- μπορεί να συγκροτήσει το ψηφοδέλτιο στο οποίο θα αναφέρονται ο αριθμός του άρθρου, με τις παραγράφους και τα εδάφια προς αναθεώρηση και με την κατεύθυνση, αν το επιθυμεί. Η κατεύθυνση θα δεσμεύει μόνο κάθε κόμμα που την προτείνει.
Σημειωτέον ότι η αξιωματική αντιπολίτευση και το ΚΙΝΑΛ έχουν διαφωνήσει με την αναγραφή της κατεύθυνσης και υπογραμμίζουν ότι η παρούσα Βουλή δεν δεσμεύει ούτε τα κόμματα που θα ψηφίσουν τις υπό αναθεώρηση διατάξεις, δεν δεσμεύει ούτε την επόμενη Βουλή.
Η αξιωματική αντιπολίτευση έχει αποσαφηνίσει ότι στο ψηφοδέλτιο με την πρότασή της δεν θα περιλαμβάνει την κατεύθυνση. Έχει, επίσης, ξεκαθαρίσει ότι δεν μπορεί η παρούσα Βουλή να δεσμεύσει την επόμενη στην κατεύθυνση της αναθεώρησης.
Τα ψηφοδέλτια για την πρόταση κάθε Κοινοβουλευτικής Ομάδας ή ομάδας βουλευτών, που έχουν συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό, θα είναι αυτοτελή. Κάθε κόμμα συνεπώς θα συγκροτήσει το ψηφοδέλτιο, όπως θεωρεί σωστότερο, με την κατεύθυνση ή όχι.
Με την έναρξη της σημερινής συνεδρίασης, τα κόμματα τοποθετήθηκαν εκτενώς στο κατά πόσο η παρούσα -η προτείνουσα- Βουλή δεσμεύει την επόμενη.
Η ΝΔ, το ΚΙΝΑΛ, διαφώνησαν ότι θα πρέπει στα ψηφοδέλτια να αναφέρεται και η κατεύθυνση για την αναθεώρηση κάθε άρθρου. Διαφώνησαν, επίσης, ότι η παρούσα Βουλή θα δεσμεύει την επόμενη. Το ΚΚΕ δήλωσε ότι δεν έχει καμία πρακτική αξία αυτή η συζήτηση δεδομένου ότι η επόμενη Βουλή θα ενεργήσει με βάση ποια πλειοψηφία θα έχει διαμορφωθεί.
Η απόφαση για το πως θα συγκροτηθούν τα ψηφοδέλτια ελήφθη δι΄εγέρσεως στην Ολομέλεια. Τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν συμφώνησαν.
Στη συζήτηση που προηγήθηκε τα κόμματα τοποθετήθηκαν στο θέμα ως εξής:
Ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ Γιώργος Κατρούγκαλος, είπε ότι είναι άλλο πράγμα η κατεύθυνση, που πρέπει οπωσδήποτε να προσδιοριστεί από την παρούσα Βουλή για τα υπό αναθεώρηση άρθρα, και είναι άλλο πράγμα το περιεχόμενο το οποίο θα προσδώσει η επόμενη Βουλή, η Αναθεωρητική, στις συγκεκριμένες διατάξεις του Συντάγματος, που θα αναθεωρηθούν. «Κατεύθυνση είναι η διαπίστωση της ανάγκης για να αλλάξει κάποια διάταξη. Για ποιο λόγο πρέπει να προχωρήσει η αναθεώρηση κάποιου άρθρου, και τον προσανατολισμό της ρύθμισης», είπε ο Γιώργος Κατρούγκαλος.
Ανέφερε για παράδειγμα ότι στην Αναθεώρηση του 1985, κρίσιμο θέμα ήταν η αναθεώρηση στις αρμοδιότητες του Προέδρου της Δημοκρατίας και η κατεύθυνση ήταν πως αυτές οι αρμοδιότητες πρέπει να μειωθούν. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτό έγινε δεκτό σε όλες τις προηγούμενες αναθεωρήσεις, τουλάχιστον ως πολιτική δέσμευση», είπε ο Γιώργος Κατρούγκαλος και πρόσθεσε, απευθυνόμενος στη ΝΔ: «Για το άρθρο 32 συμφωνούμε να απεμπλακεί η εκλογή από τη διάλυση της Βουλής. Δεν συμφωνούμε στο ό,τι εμείς θέλουμε ευρύτερη συναίνεση στην εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας και η ΝΔ λέει να γίνει με 151 ψήφους. Αυτή είναι κρίσιμη διαφορά. Διότι αυτό που ζητάει η ΝΔ είναι αντίθετο στον ρυθμιστικό ρόλο του Προέδρου της Δημοκρατίας, είναι αντίθετο στη γενική προσπάθεια να αποτυπώνονται συναινέσεις. Μάλιστα, η ΝΔ ισχυρίζεται, μέσω του φιλικού της Τύπου, ότι η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας θα χρησιμοποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ για την "δεξιά παρένθεση". Ξεχνάτε ότι ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι θα υποστηρίξει την επανεκλογή του νυν Προέδρου της Δημοκρατίας στο αξίωμα αυτό. Ακριβώς επειδή εμείς πιστεύουμε ότι θα είμαστε πλειοψηφία, σας ζητάμε συναίνεση».
Ο κ. Κατρούγκαλος για το ζήτημα της δεσμευτικότητας σημείωσε πως «όταν λέμε ότι η κατεύθυνση δεσμεύει την επόμενη Βουλή, εννοούμε ότι θα γίνει Αναθεώρηση σύμφωνα με την κατεύθυνση αυτή ή δεν θα γίνει Αναθεώρηση. Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να δεσμεύσει η πρώτη τη δεύτερη Βουλή, αν υπάρχει αντίθετη πλειοψηφία. Και αυτό είναι το νόημα του Συντάγματος. Θέλει η συναίνεση να έχει διάρκεια και να καλύπτει δύο Βουλές και να επιβεβαιώνεται από το εκλογικό Σώμα».
«Ας υποθέσουμε ότι αυτή η Βουλή, με ψήφους περισσότερες από 180, αποφασίζει την αναθεώρηση του άρθρου 86 του Συντάγματος για την ευθύνη υπουργού στην κατεύθυνση της ποινικής λογοδοσίας των υπουργών, η οποία σήμερα είναι ανέφικτη. Μπορεί να έρθει η επόμενη Βουλή και να αναθεωρήσει το άρθρο με τρόπο που θα γίνεται ακόμη πιο στεγανή η ευθύνη των πολιτικών απέναντι σε οποιαδήποτε δίωξη; Είναι παράλογο. Δεν μπορεί να υποστηριχθεί, ούτε πολιτικά ούτε επιστημονικά», είπε ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Παρασκευόπουλος.
Η Ν.Δ., δια του κοινοβουλευτικού της εκπροσώπου, Κώστα Τζαβάρα, είπε ότι αυτό που αποφασίζει η παρούσα Βουλή είναι η διαπίστωση της ανάγκης αναθεώρησης ενός άρθρου και τίποτα άλλο. «Η Αναθεώρηση γίνεται από δύο Βουλές στις οποίες έχει καταμεριστεί το αναθεωρητικό εγχείρημα με πολύ σαφή τρόπο. Η πρώτη Βουλή έχει διαπιστωτική αρμοδιότητα της ανάγκης Αναθεώρησης. Με την απόφασή της πρέπει να καθορίσει τις αναθεωρητέες διατάξεις ειδικά. Δηλαδή, να αναφέρει τον αριθμό του άρθρου, την παράγραφο και το εδάφιο», είπε ο βουλευτής της ΝΔ και πρόσθεσε ότι η επόμενη Βουλή, η Αναθεωρητική, θα αποφασίσει τα σχετικά με την αναθεώρηση.
Ως προς τη δεσμευτικότητα, ο κ. Τζαβάρας είπε: «Από καμία διάταξη δεν προκύπτει ότι υπάρχει σχέση εντολής από την πρώτη στη δεύτερη Βουλή. Δεν μπορεί να υπάρχει σχέση εντολής, διότι αν υπήρχε τέτοια σχέση, η εντολοδόχος Βουλή θα βρισκόταν σε υποδεέστερη θέση, από πλευράς σοβαρότητας και κύρους, από την προτείνουσα Βουλή». Εν κατακλείδι, ο βουλευτής της ΝΔ είπε ότι «η προτείνουσα Βουλή διατυπώνει πρόταση η οποία δεν δεσμεύει την επόμενη Βουλή, την Αναθεωρητική, ούτε στην κατεύθυνση ούτε στον προσανατολισμό».
«Αντί να παραδεχθούν ότι θα αποφασίσει η επόμενη Βουλή για το περιεχόμενο των προς αναθεώρηση διατάξεων, εφηύραν μια καινοφανή θεωρία περί δεσμευτικότητας. Θέλετε να επιβάλλετε πολιτικές εξελίξεις. Αλλά ο λαός και η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα καθορίσει το περιεχόμενο της Αναθεώρησης του Συντάγματος», είπε ο εισηγητής της ΝΔ, Κώστας Τασούλας.
Το ΚΙΝΑΛ, δια του Ανδρέα Λοβέρδου, τονίζει ότι η παρούσα Βουλή, η προτείνουσα, δεσμεύει την επόμενη Βουλή, την Αναθεωρητική, ως προς τα άρθρα και ειδικά ως προς τις διατάξεις που προτείνεται να αναθεωρηθούν. Η προτείνουσα Βουλή, όμως, δεν υπαγορεύει την Αναθεώρηση στην επόμενη Βουλή, δηλαδή, δεν μπορεί να τη δεσμεύσει. Ο κ. Λοβέρδος έθεσε και ένα πολιτικό ζήτημα. Είπε, δηλαδή, ότι «στην τελευταία αυτή Σύνοδο της παρούσας Βουλής, η πλειοψηφία που αναδείχθηκε, με τρόπο σαφή το 2014, σήμερα είναι ασθενέστερη. Συνεπώς, η δημοκρατική νομιμοποίηση από ουσιαστικής πλευράς έχει ρωγμές».
«Η δεύτερη Βουλή, η Αναθεωρητική, δεν δεσμεύεται από τις κατευθύνσεις της πρώτης Βουλής, γιατί παρεμβάλλεται το εκλογικό σώμα, γιατί εκφράζεται η λαϊκή κυριαρχία», ανέφερε ο Ευάγγελος Βενιζέλος και υπογράμμισε ότι και στις τρεις Αναθεωρήσεις από το 1975 και μετά, δεν διατυπώθηκαν κατευθύνσεις από την προτείνουσα Βουλή, απλώς, αποφασίστηκε η ανάγκη αναθεώρησης και προσδιορίστηκαν αριθμητικά τα άρθρα, οι παράγραφοι, τα εδάφια στις αναθεωρητέες διατάξεις. «Άλλωστε όλα κρίνονται από τη δημοκρατική αρχή. Το εκλογικό σώμα παρεμβάλλεται και αποφασίζει αν υπάρχει διαφωνία για την κατεύθυνση μιας αναθεώρησης ανάμεσα στα κόμματα», είπε ο κ. Βενιζέλος.
Ο εισηγήτής του ΚΚΕ, Γιάννης Γκιόκας, υπογράμμισε ότι αυτή η συζήτηση για το αν δεσμεύει ή δεν δεσμεύει η κατεύθυνση των άρθρων και των διατάξεων που τίθενται για αναθεώρηση, δεν έχει καμία πρακτική αξία και κανένα πρακτικό αποτέλεσμα. «Είναι θέμα πολιτικού συσχετισμού. Είτε μας αρέσει είτε όχι, τον τελικό λόγο τον έχει η επόμενη, η Αναθεωρητική Βουλή», είπε ο Γιάννης Γκιόκας και επισήμανε ότι το ΚΚΕ δήλωνε και δηλώνει, για το λόγο αυτό, ότι δεν πρέπει σε κρίσιμες συνταγματικές διατάξεις να συγκεντρώνονται 180 ψήφοι για να μην έχει λευκή επιταγή η επόμενη κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Αντίθετη με τη δεσμευτικότητα δήλωσε η Ένωση Κεντρώων.
Πηγή: ΑΜΠΕ