Αυλαία έπεσε σήμερα στη Μαδρίτη για την ιστορική δίκη των δώδεκα Καταλανών αυτονομιστών ηγετών και τον ρόλο τους στην απόπειρα απόσχισης τον Οκτώβριο 2017.
Η ακροαματική διαδικασία, που θα περιοριστεί σήμερα σε θέματα διαδικασίας, ξεκίνησε ενώπιον του ανώτατου δικαστηρίου, γύρω από το οποίο η αστυνομική παρουσία ήταν έντονη.
Ταυτόχρονα στην Καταλονία, όπου οργανώνεται διαδήλωση των αυτονομιστών το βράδυ στη Βαρκελώνη, πολλές οδικές αρτηρίες έχουν αποκλεισθεί από τα μέλη των CDR (Επιτροπές Υπεράσπισης της Καταλανικής Δημοκρατίας), ανάμεσά τους και ο αυτοκινητόδρομος AP-7 που συνδέει τη Ζιρόνα με τη Βαρκελώνη, σύμφωνα με τις τοπικές αρχές.
Τη δίκη, η οποία μεταδίδεται απευθείας από την τηλεόραση, παρακολουθούν περισσότεροι από 600 Ισπανοί και ξένοι δημοσιογράφοι. Αναμένεται να διαρκέσει περί τους τρεις μήνες. Η ετυμηγορία δεν αναμένεται πριν από τον Ιούλιο. Εκατοντάδες θα κληθούν ως μάρτυρες, ανάμεσά τους και ο πρώην πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι.
Ο ηγέτης της απόπειρας της απόσχισης της Καταλονίας, ο πρώην πρόεδρος Κάρλες Πουτζντεμόν, ο οποίος διέφυγε στο Βέλγιο, θα είναι ο μεγάλος απών της δίκης, καθώς στην Ισπανία δεν εφαρμόζεται η ερημοδικία για μεγάλα αδικήματα.
Κατά συνέπεια, ο πρωταγωνιστής θα είναι ο πρώην αντιπρόεδρος της Καταλονίας Οριόλ Ζουνκέρας, κατά του οποίου ο εισαγγελέας έχει ζητήσει την επιβολή ποινής κάθειρξης 25 ετών.
Για τους υπόλοιπους 11 κατηγορούμενους έχουν προταθεί ποινές κάθειρξης επτά έως 17 ετών. Ανάμεσά τους, η πρώην πρόεδρος του κοινοβουλίου της Καταλονίας, πολλοί υπουργοί της τοπικής κυβέρνησης και στελέχη των αυτονομιστικών οργανώσεων ANC και Omnium Cultural.
Εννέα κατηγορούνται για στάση, σε συνδυασμό με υπεξαίρεση δημοσίων πόρων για έξι από αυτούς, και ορισμένοι βρίσκονται υπό προσωρινή κράτηση, και περισσότερο από έναν χρόνο.
Η βία στο επίκεντρο της δίκης
Αφού οργάνωσαν την 1η Οκτωβρίου 2017 δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση της Καταλονίας, το οποίο απαγορεύθηκε από την ισπανική δικαιοσύνη, οι αυτονομιστές ανακήρυξαν στις 27 Οκτωβρίου ανεξάρτητη καταλανική δημοκρατία, προκαλώντας τη σοβαρότερη πολιτική κρίση που γνώρισε η Ισπανία μετά τον φρανκισμό.
Υπήρξε βία; Είναι το θέμα που θα βρεθεί στο επίκεντρο της δίκης, καθώς η κατηγορία της στάσης προϋποθέτει την ύπαρξη βίαιης εξέγερσης.
Για την εισαγγελία, η απάντηση είναι «ναι», αφού οι κατηγορούμενοι κάλεσαν τους πολίτες να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου γνωρίζοντας ότι είναι παράνομο και με δεδομένο ότι θα μπορούσε να προκληθεί έκρηξη βίας.
Οι αυτονομιστές καταγγέλλουν πολιτική δίωξη και δηλώνουν ότι η μοναδική βία ασκήθηκε από τις αστυνομικές δυνάμεις την ημέρα του δημοψηφίσματος και τα στιγμιότυπα έκαναν τον γύρο του κόσμου.
«Η δίκη που αρχίζει θα δείξει την αλήθεια σε ολόκληρο τον κόσμο», έγραψε στο Twitter ο Οριόλ Ζουνκέρας.
Οι νομικοί είναι επίσης διχασμένοι, σε σημείο που ο εκπρόσωπος των συμφερόντων του κράτους στη δίκη δεν διατυπώνει κατηγορίες για απόσχιση και ζητεί ποινές έως 12 ετών.
Πρόωρες εκλογές;
Ενάμιση χρόνο μετά τα γεγονότα, το καταλανικό ζήτημα παραμένει αναμμένο δαδί στην ισπανική πολιτική.
Την Κυριακή, δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στη Μαδρίτη έπειτα από πρόσκληση της δεξιάς και του ακροδεξιού Vox κατά του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, κατηγορώντας τον για «εσχάτη προδοσία» επειδή ξεκίνησε διάλογο με τους αυτονομιστές.
Η δίκη θα δώσει πολιτικό βήμα στο Vox, το οποίο χάρις σε μία ιδιαιτερότητα του ισπανικού δικαστικού συστήματος, θα έχει ρόλο «λαϊκού κατηγόρου».
Ο Πέδρο Σάντσεθ ανέβηκε στην εξουσία τον Ιούνιο, χάρις στην υποστήριξη των Καταλανών αυτονομιστών, με στόχο την επανάληψη του διαλόγου που διακόπηκε υπό την πρωθυπουργία του Μαριάνο Ραχόι και την επίλυση της κρίσης.
Όμως οι συνομιλητές του παραμένουν αμετακίνητοι ως προς το αίτημα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση, για το οποίο η Μαδρίτη ούτε που θέλει να ακούσει. Οι συνομιλίες γρήγορα μετατράπηκαν σε διάλογο κωφών, πριν διακοπούν οριστικά την Παρασκευή.
Οι Καταλανοί αυτονομιστές, χωρίς τις ψήφους των οποίων ο Πέδρο Σάντσεθ δεν έχει πλειοψηφία στο ισπανικό κοινοβούλιο, είναι έτοιμοι να μπλοκάρουν την ψήφιση του προϋπολογισμού αύριο, ανοίγοντας τον δρόμο για την προκήρυξη πρόωρων εκλογών.
Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP