Oι ελληνοαμερικανικές σχέσεις είναι σήμερα «οι ισχυρότερες της τελευταίας 15ετίας», εκτίμησε ο αναπληρωτής βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών αρμόδιος για την Ελλάδα και την Τουρκία, Ματ Μπράιζα, σε ειδική ενημέρωση που έκανε για την επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών Κοντολίζα Ράις στην Αθήνα και την Αγκυρα, στο Κέντρο Ξένων Ανταποκριτών της Ουάσιγκτον.

Όπως είπε ο κ. Μπράιζα, η κ. Ράις «θα οικοδομήσει επί της σκληρής δουλειάς που έγινε με τον πρώην υπουργό Εξωτερικών κ. Μολυβιάτη και τη νυν υπουργό Εξωτερικών κ. Μπακογιάννη, και στις συναντήσεις της θα επικεντρωθεί στα βασικά θέματα που απασχολούν την στρατηγική συμμαχία των ΗΠΑ με την Ελλάδα, που όπως ανέφερε, είναι:

- η κατάσταση στα Βαλκάνια, όπου οι δυο χώρες συνεργάζονται για την σταθεροποίηση και ειρήνη της περιοχής με ιδιαίτερη έμφαση στο Κόσοβο,

- η δημοκρατία και συνεργασία στην ευρύτερη Μέση Ανατολή, όπου η Ελλάδα φιλοδοξεί να διαδραματίσει ενεργότερο ρόλο.

- οι ελληνοτουρκικές σχέσεις και ενταξιακές προοπτικές της Τουρκίας, το Κυπριακό και το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Αγκυρα

Σε ό,τι αφορά την ¶γκυρα, ο κ. Μπράιζα τόνισε οτι η αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών θα επικεντρωθεί σε πλευρές της στρατηγικής συνεργασίας ΗΠΑ-Τουρκίας τις οποίες ο ίδιος περιέγραψε ως εξής:

- Η κατάσταση στο Ιράκ.

- Η συνεχιζόμενη δέσμευση των ΗΠΑ για την εξάλειψη της τρομοκρατικής απειλής του ΡΚΚ στο εσωτερικό της Τουρκίας, στην Ευρώπη και στο Ιράκ.

- Οι εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις της Τουρκίας που αποτελούν πηγή έμπνευσης για άλλους μεταρρυθμιστές στην ευρύτερη περιοχή, καθώς η Τουρκία αποτελεί όχι μοντέλο, αλλά παράδειγμα κοσμικής δημοκρατίας με μουσουλμανικό πληθυσμό, πράγμα που την καθιστά μοναδική χώρα στην Ευρώπη και στην Μέση Ανατολή.

- Το Κυπριακό.

- Οι φιλοδοξίες της Τουρκίας για ένταξη στην ΕΕ

- Η οικονομική συνεργασία.

Ο αμερικανός αξιωματούχος υπογράμμισε ότι και στις δυο χώρες η κ. Ράις θα συζητήσει θέματα ενεργειακής ασφάλειας και διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών από την Κασπία προς την Ευρώπη.

Στη συνέχεια απάντησε σε ερωτήσεις, μεταξύ αυτών και για την Ελλάδα, την Κύπρο, και το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Σε ερώτηση γιατί δεν προβλέπεται στο πρόγραμμα της κ. Ράις στην Αθήνα συνάντησή της με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ο κ Μπράιζα απάντησε ότι «το πρόγραμμα της αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών καθορίζεται επί τόπου, προσθέτοντας ότι υπάρχει μεγάλος σεβασμός για τον κ. Παπανδρέου, που διαθέτει αναρίθμητους φίλους στην Ουάσιγκτον και που αποτελεί σημαντικό πολιτικό ηγέτη της Ελλάδας».

Κυπριακό

Σε ερώτηση για το αν η κ. Ράις θα συζητήσει λεπτομέρειες του Κυπριακού, τη στιγμή που ο Τουρκοκύπριος ηγέτης κ. Ταλάτ δήλωσε έτοιμος να αρχίσει διαπραγματεύσεις από μηδενική βάση, ο κ. Μπράιζα απάντησε ότι ελπίζει πως θα υπάρξει ευκαιρία για συζήτηση και στις δυο πρωτεύουσες για το πώς θα επανενεργοποιηθούν οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του ΓΓ ΟΗΕ, και συνέχισε: «Για την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων πρέπει τα ενδιαφερόμενα μέρη να τον πείσουν ότι εργάζονται με καλή θέληση, ότι και οι δυο πλευρές είναι δεσμευμένες για μια δίκαιη, διαρκή και συνολική διευθέτηση που θα δημιουργήσει μια ενωμένη, με διζωνική και δικοινοτική Κύπρο, λύση που συνιστά την πολιτική των ΗΠΑ για πολλά χρόνια».

Όπως σημείωσε, δεν γνωρίζει τις δηλώσεις Ταλάτ, που φαίνονται -όπως είπε- ενδιαφέρουσες, ωστόσο θεωρεί σημαντικό να προχωρήσουν όλα τα μέρη από το σημείο που είχαν συμφωνήσει στη βάση του σχεδίου Ανάν, το οποίο βέβαια απορρίφθηκε από τους Ελληνοκύπριους και εγκρίθηκε από τους Τουρκοκύπριους, αλλά αποτελεί ωστόσο το πλαίσιο εκκίνησης της διαπραγμάτευσης. Εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι τα μέρη δεν θα απομακρυνθούν από το πλαίσιο που προέκυψε έπειτα από τέσσερα έτη δύσκολων διαπραγματεύσεων.

Σε συμπληρωματική ερώτηση αν πρέπει να αλλάξει το σχέδιο Ανάν ή να αλλάξουν γνώμη οι Ελληνοκύπριοι, δήλωσε ότι εναπόκειται στα ενδιαφερόμενα μέρη ποιο σχέδιο θα επιλέξουν να χρησιμοποιήσουν και να πείσουν τον ΓΓ ΟΗΕ ότι έχουν την βούληση να επανεμπλακούν σε διαπραγματεύσεις με καλή πίστη. Συμπλήρωσε ότι εναπόκειται επίσης στον ΓΓ να αποφασίσει αν η επιλογή είναι μεταξύ του σχεδίου του και «του τίποτε». Αυτό που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ είναι ότι το σχέδιο Ανάν έφερε τα μέρη πλησιέστερα, και αν «επιθυμούν να αλλάξουν τη διαρρύθμιση της γειτονιάς τους εναπόκειται στα ίδια. Εμείς όμως νομίζουμε ότι θα πρέπει να μείνουν σε αυτήν την γειτονιά και να μην αρχίσουν από το μηδέν», συμπλήρωσε.

Πατριαρχείο - Χάλκη

Σε ερωτήσεις για τις μεταρρυθμίσεις στην Τουρκία και την εκπλήρωση των κριτηρίων ένταξης στην ΕΕ, απάντησε ότι δεν θα εκπλαγεί αν η κα Ράις συζητήσει στην ¶γκυρα για το Οικουμενικό Πατριαρχείο, τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, που οι ΗΠΑ επιθυμούν πολύ να επαναλειτουργήσει, και γενικώς την θρησκευτική ελευθερία στην Τουρκία που αποτελεί ένα από τα ισχυρά σημεία της ήδη από την εποχή της Οθωμανικής ανεκτικότητας προς άλλες θρησκείες και κουλτούρες.

Στο πλαίσιο επίσης των υποχρεώσεων της Τουρκίας στην Ε.Ε. δήλωσε ότι αναμένει πως η κ. Ράις θα συζητήσει το θέμα της Κύπρου και ιδίως την επέκταση της τελωνειακής ένωσης Τουρκίας-ΕΕ στην Κυπριακής Δημοκρατία, που αποτελεί υποχρέωση της ¶γκυρας. Αυτό πρέπει να υλοποιηθεί το ταχύτερο δυνατόν έστω και με κάποια προσωρινά μέτρα ώστε να γίνει πολιτικά ευκολότερο (για την ¶γκυρα), παρατήρησε ο αμερικανός βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών.

Πηγή ΑΠΕ