Συμμέτοχες στην παγκόσμια προσπάθεια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τη βιώσιμη ανάπτυξη δηλώνουν πλέον και οι τράπεζες, στις οποίες αναλογεί ένας σημαντικός ρόλος, καθώς η προσαρμογή της παγκόσμιας οικονομίας συνιστά έναν από τους κορυφαίους παράγοντες για την επίτευξη των στόχων.

Η εμπλοκή του διεθνούς χρηματοπιστωτικού τομέα στη διεθνή αυτή είναι ήδη εμφανής και αρκετά πολύπλοκη, καθώς οι απαιτούμενες προσαρμογές και οι στόχοι που έχουν τεθεί από τον ΟΗΕ κοστίζουν πολύ και η χρηματοδότησή τους περνά μέσα από το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη δύναμη των αγορών κεφαλαίου και των επενδύσεων για να ενισχύσουν, να ενθαρρύνουν και να υποστηρίξουν την πράσινη ανάπτυξη.  

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΗΕ πάνω από 7 τρισ. δολάρια επενδύσεων απαιτούνται κάθε χρόνο έως το 2030 για να επιτύχει τους στόχους της βιώσιμης ανάπτυξης που έχει θέσει. Αυτό είναι περισσότερο από το 1/3 του ετήσιου ΑΕΠ της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου, των ΗΠΑ (20,4 τρισ. δολάρια). Τα 6 από τα 7 απαιτούμενα τρισ. δολάρια προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα και τα 2/3 της παγκόσμιας χρηματοδότησης παρέχονται από τις τράπεζες. Έτσι, γίνεται φανερό ότι οι τράπεζες έχουν κομβικό ρόλο για την επιτυχία των στόχων και του μέλλοντος της βιώσιμης ανάπτυξης.

Αντίστοιχα, η διεθνής κοινότητα πρέπει να ενισχύσει τις δαπάνες στην πράσινη ενέργεια κατά 1 τρισ. δολάρια ετησίως προκειμένου να περιορίσει την υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2ο C. Η αντιμετώπιση αυτής της πρόκλησης απαιτεί καινοτομία, συνεργασία και χρηματοδότηση.

Την ίδια στιγμή αντίστοιχες είναι και απαιτήσεις των πολιτών που συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο την ανάγκη προσαρμογής της παγκόσμιας οικονομίας στις ανάγκες προστασίας του πλανήτη από τις δραματικές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Οι απαιτήσεις αυτές εκδηλώνονται μέσα από συγκεκριμένες επιλογές σχετικές με τις επιχειρηματικές και οικονομικές τους δραστηριότητες, είτε ως άτομα είτε ως επιχειρήσεις, επηρεάζοντας έτσι τον τραπεζικό και επιχειρηματικό τομέα διεθνώς σε σημαντικές «πράσινες» αλλαγές και δράσεις που υποστηρίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Με βάση αυτή τη φιλοσοφία, το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον (United Nations Environment Programme Finance Initiative -UNEP FI) και 28 τράπεζες από όλο τον κόσμο, στις 26 Νοεμβρίου στο Παρίσι, έθεσαν σε παγκόσμια δημόσια διαβούλευση τις έξι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής (Principles for Responsible Banking).  

Η Τράπεζα Πειραιώς είναι η μόνη ελληνική τράπεζα που συμμετέχει ενεργά, μαζί με άλλες 27 τράπεζες, στη διαμόρφωση των παγκόσμιων αυτών αρχών και για τον σκοπό αυτό στη διεθνή συνάντηση του Παρισιού παραβρέθηκε ο διευθύνων σύμβουλος κ. Χρήστος Μεγάλου, ο οποίος δήλωσε ότι οι αρχές αυτές συνάδουν πλήρως με τις αρχές εταιρικής υπευθυνότητας που εφαρμόζει στις επιχειρηματικές της αποφάσεις. Η βελτιστοποίηση της εταιρικής διακυβέρνησης, η ευθυγράμμιση των επιχειρηματικών στόχων με την κοινωνική πρόοδο, η υιοθέτηση άριστων εργασιακών πρακτικών, η προαγωγή του πολιτισμού και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν τα πεδία στόχευσης της τράπεζας στο πλαίσιο της εταιρικής της υπευθυνότητας.

Οι 28 τράπεζες που συνεργάζονται για την επεξεργασία των αρχών που θα καθορίσουν τον ρόλο και τις ευθύνες του τραπεζικού τομέα στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος αντιπροσωπεύουν πάνω από 17 τρισ. δολάρια σε στοιχεία ενεργητικού. Δεσμευόμενες στο νέο πλαίσιο, οι τράπεζες διεθνώς θα ευθυγραμμίσουν τις εργασίες τους με τους στόχους της παγκόσμιας κοινότητας, όπως αυτοί εκφράζονται μέσα από τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (Sustainable Development Goals - SDGs) και τη Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή.

Οι έξι Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής του UNEP FI:

Αρχή 1: Ευθυγράμμιση

«Θα ευθυγραμμίσουμε την εταιρική μας στρατηγική έτσι ώστε να συμβάλλει στην κάλυψη των αναγκών των ατόμων και στους στόχους της κοινωνίας όπως αυτοί εκφράζονται στους 17 Στόχους για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (Ηνωμένα Έθνη), στη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και στα σχετικά εθνικά και περιφερειακά θεσμικά πλαίσια». 

Αρχή 2: Αντίκτυπος

«Θα αυξάνουμε συνεχώς το θετικό αντίκτυπο μειώνοντας ταυτόχρονα τον αρνητικό, και θα διαχειριζόμαστε τους κινδύνους για τους ανθρώπους και το περιβάλλον από τις δραστηριότητες, τα προϊόντα και τις υπηρεσίες μας». 

Αρχή 3: Πελάτες

«Θα εργαζόμαστε με υπευθυνότητα μαζί με τους πελάτες μας ώστε να ενθαρρύνουμε τις αειφόρες πρακτικές και να υποστηρίζουμε τις οικονομικές δραστηριότητας που δημιουργούν ευημερία για τη σημερινή και τις επόμενες γενεές». 

Αρχή 4: Ενδιαφερόμενα Μέρη

«Θα συμβουλεύουμε, θα ενθαρρύνουμε και θα συνεργαζόμαστε υπεύθυνα με τα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη των στόχων της κοινωνίας».

Αρχή 5: Διακυβέρνηση και θέσπιση στόχων 

«Θα υλοποιήσουμε στην πράξη τη δέσμευσή μας στις Αρχές αυτές μέσα από την αποτελεσματική διακυβέρνηση και τη δημιουργία  κουλτούρας Υπεύθυνης Τραπεζικής. Θα ανακοινώνουμε τους στόχους που σχετίζονται με τις σημαντικότερες θετικές επιπτώσεις από τις δραστηριότητές μας».

Αρχή 6: Διαφάνεια και Λογοδοσία 

«Θα επανεξετάζουμε σε περιοδική βάση την ενσωμάτωση των Αρχών και θα ενημερώνουμε, για τις θετικές και αρνητικές επιπτώσεις από τις δραστηριότητές μας καθώς και για τον βαθμό συνεισφοράς μας στην επίτευξη των στόχων της κοινωνίας».