Της Ανθής Αγγελοπούλου
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι η γήρανση που γίνεται εμφανής στο πρόσωπό μας με το πέρασμα των χρόνων είναι αναπόφευκτη και μη αναστρέψιμη. Και είναι αλήθεια, όμως σύμφωνα με τους ειδικούς, αν προσέξουμε το πώς περιποιούμαστε το δέρμα μας τότε η γήρανση αυτή μπορεί να επιβραδυνθεί.
Η διαδικασία της γήρανσης ή αλλιώς η εγγενής γήρανση, είναι μια συγκεκριμένη διαδικασία η οποία καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τα γονίδιά μας. Η εγγενής γήρανση ευθύνεται που το δέρμα γίνεται πιο λεπτό και ξηρό καθώς μεγαλώνουμε, ενώ από αυτήν εξαρτάται και ο ρυθμός με τον οποίο το δέρμα μας θα χάσει το λίπος του.
Στη συνέχεια επέρχεται η υποχώρηση της γραμμής των μαλλιών με ταυτόχρονη διεύρυνση του μετώπου και η επιμήκυνση που μερικές φορές παρατηρείται στα αυτιά επειδή αλλάζει σχήμα ο χόνδρος σε αυτά. Επιπλέον, γίνεται μια κάμψη της άκρης της μύτης, η οποία προκαλείται από την εξασθένηση του συνδετικού ιστού ο οποίος υποστηρίζει τον ρινικό χόνδρο.
Το ερώτημα λοιπόν, είναι αν μπορούμε να παρατείνουμε τη «νεότητα» του προσώπου μας και να αποφύγουμε πολλά από τα χαρακτηριστικά εγγενούς γήρανσης.
Στο ερώτημα αυτό έρχεται να απαντήσει ο δερματολόγος κ. Μάρκος Μιχελάκης, εξηγώντας μας αρχικά ότι οι δομικές ανακατατάξεις που γίνονται στο δέρμα μας μεγαλώνοντας είναι αυτές που το κάνουν να δείχνει γερασμένο. Και ο λόγος είναι ότι το λίπος στο πρόσωπό μας όταν είμαστε νέοι κατανέμεται παντού με έμφαση στο μέτωπο, τους κροτάφους, τα μάγουλα και γύρω από τα μάτια και το στόμα.
Όσο μεγαλώνουμε όμως, ο όγκος του λίπους μειώνεται και ταυτοχρόνως το λίπος μετακινείται προς τα κάτω, με αποτέλεσμα τα χαρακτηριστικά του προσώπου που ήταν στρογγυλά να «βαθουλώνουν» και το δέρμα που ήταν λείο και σφικτό να χαλαρώνει και να «σακουλιάζει». Επιπλέον, η συσσώρευση του λίπους στο κάτω μισό του προσώπου κάνει το πηγούνι να μοιάζει φαρδύ και το δέρμα στο λαιμό χαλαρό.
Μία άλλη σημαντική αλλαγή που οφείλεται στη γήρανση είναι οι ρυτίδες στο μέτωπο και ανάμεσα στα φρύδια, οι οποίες είναι γνωστές ως «ρυτίδες έκφρασης». Αυτές είναι απόρροια της συνεχούς συσπάσεως των μυών του προσώπου που τελικά δημιουργούν μόνιμη πτύχωση στο δέρμα. Η πτύχωση αυτή συνήθως γίνεται εμφανής όταν αρχίζει το δέρμα να χάνει την ελαστικότητά του (περίπου στις ηλικίες 35-45 ετών).
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε για να ανακόψουμε και να επιβραδύνουμε την εμφανή στο πρόσωπό μας γήρανση;
Σύμφωνα με τον κ. Μιχελάκη, ο ήλιος και το κάπνισμα αποτελούν τους σοβαρότερους παράγοντες γήρανσης του δέρματος.
Γι' αυτό όπως λέει, ποτέ δεν πρέπει να βγαίνουμε στο δρόμο χωρίς να έχουμε βάλει αντηλιακό στο πρόσωπό μας, όλες τις εποχές του έτους.
Η συμβουλή αυτή μοιάζει τετριμμένη, αλλά όσες φορές κι αν την πει κανείς, ποτέ δεν είναι αρκετή. Ο ήλιος είναι η κυριότερη αιτία πρόωρης γήρανσης του δέρματος: προκαλεί το 80% των ορατών ενδείξεων της γήρανσης στο πρόσωπο, σύμφωνα με μελέτη του 2013. Πώς μπορεί να συμβεί αυτό; Είναι απλό, η υπεριώδης ακτινοβολία βλάπτει τις ίνες ελαστίνης στο πρόσωπο, με συνέπεια να “σακουλιάζει” το δέρμα και να χάνει την ελαστικότητά του. Επομένως γίνεται στεγνό, κάνει μώλωπες και μικροεκδορές πιο εύκολα από πριν και χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να επουλωθούν και φυσικά είναι πολύ περισσότερο ευάλωτο στην εμφάνιση ρυτίδων. Η φωτογήρανση προκαλεί επίσης πάχυνση στο δέρμα και διαταράσσει την παραγωγή μελανίνης από τα μελανοκύτταρα, οπότε εύκολα δημιουργούνται κηλίδες οι γνωστές μας πανάδες. Και όσο είμαστε νέοι αυτά δεν είναι εμφανή στο πρόσωπό μας, όμως μεγαλώνοντας γίνονται έντονα ορατά.
Αναφορικά με το κάπνισμα ο κ. Μιχελάκης μας εξηγεί ότι μελέτες που έχουν γίνει, έχουν δείξει ότι το δέρμα των καπνιστών εμφανίζει εντονότερο «σακούλιασμα» κάτω από τα μάτια, ρυτίδες γύρω από τα χείλη και χαλάρωση στο δέρμα του λαιμού και της γνάθου. Επίσης, έχει διαπιστωθεί ότι το κάπνισμα μειώνει σε όλο το σώμα την παραγωγή κολλαγόνου στο δέρμα, ενώ ταυτόχρονα διεγείρει τη δράση ενός ενζύμου το οποίο το διασπά. Κατά συνέπεια, ρυτιδιάζει παντού και να χάνει την ελαστικότητά του.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η μείωση στην παραγωγή του κολλαγόνου μπορεί να φτάσει το 40% στους καπνιστές ενώ, έχει υπολογιστεί ότι το κάπνισμα μας κάνει να φαινόμαστε τουλάχιστον 10 χρόνια μεγαλύτεροι απ’ όσο στ’ αλήθεια είμαστε.
Μεγάλη σημασία έχει η περιποίηση που κάνουμε στο πρόσωπό μας
Πρώτα από όλα δεν πρέπει να πλένουμε πολλές φορές την ημέρα το πρόσωπό μας αλλά μόνο πρωί και βράδυ, γιατί το πολύ πλύσιμο το ξεραίνει και το αφυδατώνει. Αν όμως ιδρώσουμε, τότε πρέπει να το πλύνουμε όπως λέει ο γιατρός γιατί ο ιδρώτας προκαλεί ερεθισμό ο οποίος επιταχύνει τη γήρανση.
Επίσης, δεν πρέπει να το τρίβουμε δυνατά αλλά να εφαρμόζουμε ένα ήπιο καθαριστικό απαλά, με τις άκρες των δακτύλων μας και όχι με σφουγγάρι, πανί ή βουρτσάκι και έπειτα να το ξεπλένουμε με χλιαρό νερό.
Στο δέρμα μας σύμφωνα με τον κ. Μιχελάκη δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε καυτό νερό στο γιατί αφαιρεί το προστατευτικό σμήγμα, δηλαδή το λίπος και αφήνει το δέρμα εκτεθειμένο στην αποβολή υγρασίας και την ξηρότητα.
Επιπροσθέτως, δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε προϊόντα που «τσιμπάνε» το δέρμα ή του προκαλούν αίσθημα καύσου (κάψιμο) γιατί επίσης το ερεθίζουν.
Και τέλος, πρέπει μα ακολουθούμε μια ισορροπημένη διατροφή χωρίς πολλά γλυκά ή άλλους επεξεργασμένους υδατάνθρακες όπως είναι τα λευκά ζυμαρικά, το λευκό ψωμί κ.λπ. γιατί επιταχύνουν τη γήρανση και φυσικά πρέπει να αποφεύγουμε τη μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ γιατί αφυδατώνει και ξεραίνει το δέρμα.
