Του Φάνη Ζώη
[email protected]

Η ανάπτυξη και εξυγίανση των Επιχειρηματικών Πάρκων της χώρας, αρχής γενομένης από την άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στα Οινόφυτα και σε δεύτερη φάση από τα Πάρκα της Δυτικής Αττικής, καθώς και η βελτίωση του θεσμικού πλαισίου που τα διέπει, βρίσκονται στις πρώτες θέσεις της ατζέντας του αναπληρωτή υπουργού Βιομηχανίας, Στέργιου Πιτσιόρλα (φωτογραφία), ο οποίος βρέθηκε πρόσφατα στα Επιχειρηματικά Πάρκα ΒΙΠΑΝΟΤ-Βαμβακιάς και σε άτυπες βιομηχανικές συγκεντρώσεις της ευρύτερης περιοχής στην Περιφέρεια Δυτικής Αττικής.

«Η περιοχή αποτελεί την καρδιά της παραγωγής στην Ελλάδα και με την ανάπτυξη του λιμανιού του Πειραιά αποκτά ιδιαίτερη δυναμική.

Επομένως θα πρέπει να υπάρξει πρόνοια και για την ποιότητα ζωής των κατοίκων και για την καλύτερη λειτουργία των επιχειρήσεων, μακριά από αντιλήψεις που διαιωνίζουν την υφιστάμενη κατάσταση, με το βλέμμα στραμμένο στις αναπτυξιακές προοπτικές της Δυτικής Αττικής και γενικότερα της χώρας», αναφέρει ο κ. Πιτσιόρλας.

Η απλοποίηση και επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης των Επιχειρηματικών Πάρκων, καθώς και η προώθηση πρωτοβουλιών, προκειμένου να λυθούν χρονίζοντα ζητήματα και να αξιοποιηθεί ο θεσμός σε όλη την έκτασή του, βρίσκεται αυτή την περίοδο στο επίκεντρο των συζητήσεων.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, κάποια πρώτα βήματα ρυθμίσεων που θα διευκολύνουν εν γένει την ανάπτυξη των Επιχειρηματικών Πάρκων θα γίνουν με το πολυνομοσχέδιο που θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή τον Ιανουάριο. Μια από τις βασικές ρυθμίσεις εξάλλου του νομοσχεδίου αφορά την εξυγίανση της άτυπης βιομηχανικής συγκέντρωσης των Οινοφύτων, μιας μη οριοθετημένης έκτασης στην οποία αναπτύσσονται σε 4 συγκεντρώσεις οι άτυπες βιομηχανικές αναπτύξεις. Με την εξυγίανση της περιοχής μια έκταση 11.500 στρεμμάτων θα γίνει πόλος έλξης και για νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες συνδεδεμένες με τους τομείς της αγροδιατροφής, της μεταποίησης, της τεχνολογικής έρευνας και καινοτομίας.

Στόχος των πρώτων γενικών ρυθμίσεων για τα Επιχειρηματικά Πάρκα είναι η καταβολή του μετοχικού κεφαλαίου μιας Εταιρείας Ανάπτυξης Επιχειρηματικού Πάρκου (ΕΑΝΕΠ) να ανταποκρίνεται στις πραγματικές ανάγκες υλοποίησης του επιχειρηματικού πάρκου προκειμένου να διευκολυνθεί η έναρξη των απαραίτητων έργων υποδομής. 

Ειδικότερα, καταβολή ποσοστού 1% του προϋπολογισμού των έργων υποδομής με την υποβολή της αίτησης για την έγκριση ανάπτυξης επιχειρηματικού πάρκου κι εν συνεχεία αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου εντός 6μήνου από τη δημοσίευση της απόφασης στο ΦΕΚ προκειμένου να καλύπτει ποσοστό τουλάχιστον 10% του προϋπολογισμού των έργων υποδομής. 

Επίσης, με τις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου, δίδεται η δυνατότητα συμπλήρωσης δραστηριότητας, εφόσον χρησιμοποιείται ο ίδιος μηχανολογικός εξοπλισμός ή ίδιου τύπου και ίσης ή μικρότερης ισχύος μηχανολογικός εξοπλισμός και δεν μεταβάλλεται ο βαθμός όχλησης της μονάδας. Εάν πρόκειται για καθετοποίηση της μονάδας, χωρίς να αλλάζει ο βαθμός όχλησης της εγκατάστασης αθροιστικά. Ακόμη, με ρύθμιση σε αυτό το νομοσχέδιο πρόκειται να λυθούν τα θέματα της ΒΙΠΑΝΟΤ, όπως προανήγγειλε πρόσφατα ο αν. υπουργός Βιομηχανίας. 

Στο επόμενο βήμα, βρισκόμαστε σε διαδικασία εκσυγχρονισμού του θεσμικού περιβάλλοντος που αφορά την περιβαλλοντική ταξινόμηση και τις οχλήσεις που αφορούν τις οικονομικές δραστηριότητες. Ως το τέλος του χρόνου συστήνονται ομάδες εργασίας και γίνονται τα πρώτα βήματα σε διαβούλευση με όλους τους φορείς. Ακόμη, αναζητούνται δυνατότητες και τρόποι επιχορήγησης των επιχειρηματικών πάρκων της Αττικής, παρά το γεγονός ότι ο Περιφερειακός Χάρτης Κρατικών Ενισχύσεων θέτει σημαντικούς περιορισμούς. 

Αξίζει να αναφερθεί ότι μόνο στη Δυτική Αττική έχουν καταγραφεί 33 περιοχές με θεσμοθετημένες χρήσεις γης για βιομηχανία, χονδρεμπόριο και logistics, μέσω ΓΠΣ / ΣΧΟΟΑΠ και ΖΟΕ και άλλες 18 προς θεσμοθέτηση.

Ήδη έχει ζητηθεί από τον κ. Πιτσιόρλα από βιομήχανους της περιοχή Δυτικής Αττικής αλλά και εκπροσώπους φορέων της Εφοδιαστικής:

1. Ως προς τη ΒΙ.ΠΕ. η έκδοση της Κ.Υ.Α.
2. Ως προς την εκτός σχεδίου περιοχή (Ε) να δοθεί άμεσα λύση ακόμη και πριν την τροπολογία, δεδομένου ότι πρόκειται για πρόβλημα απλής ανάγνωσης του νόμου.

Συγκεκριμένα, οι άτυπες συγκεντρώσεις μεταποιητικών μονάδων και logistics κυρίως του Ασπροπύργου αντιμετωπίζουμε τα μεγαλύτερα προβλήματα. Εντός των ορίων του Ασπροπύργου υπάρχουν 2 περιοχές επιχειρηματικών δραστηριοτήτων εκτός Ζ.Ο.Ε. και 3 εντός Ζ.Ο.Ε..

Ειδικότερα είναι η περιοχή Α και η περιοχή Ε.

Η μεγαλύτερη σε έκταση εντός Ζ.Ο.Ε. περιοχή είναι αυτή (η Α στο σχέδιο) που εκτείνεται βορείως και νοτίως της Λεωφόρου ΝΑΤΟ, εκτάσεως περίπου 4000 στρεμμάτων.

Η περιοχή ορίσθηκε ως υποδοχέας επιχειρήσεων μεταποίησης από το τέλος της δεκαετίας του 70’. Έκτοτε μετακόμισε εκεί μεγάλος αριθμός βιοτεχνιών από το κέντρο της Αθήνας και του Πειραιά 

Κύριες Παθογένειες: Συγκοινωνιακό, έλλειψη υποδομών για όμβρια και τηλεπικοινωνίες.

Μετά από το νόμο 2545/97 έγιναν προσπάθειες πολεοδόμησης/τακτοποίησης της περιοχής ώστε να είναι εύρυθμη η λειτουργία των επιχειρήσεων εκεί.

Η τελευταία προσπάθεια σε εξέλιξη είναι αυτή της “ΒΙ.ΠΑ.ΝΟ.Τ.” η οποία βρίσκεται σε αναμονή ήδη από το 2010.

Η “ΒΙ.ΠΑ.ΝΟ.Τ.” προβλέπει βιομηχανικό πάρκο το οποίο εκτείνεται νοτίως της Λεωφόρου ΝΑΤΟ, έχει έκταση 2.000 στρεμμάτων, έχει ομοιογένεια ως προς τη χρήση μεταποίησης, λίγα αυθαίρετα κτίσματα οικιστών, και καλές προσβάσεις προς την Αττική Οδό και την Εθνική Οδό.

Η έκδοση της Κ.Υ.Α. και η υλοποίηση θα αναβαθμίσει την περιοχή όσον αφορά τις συγκοινωνίες, την ασφάλεια και τις υποδομές αποχέτευσης και επικοινωνιών.

Περιοχή Ε

Ονομάζεται και αχαρακτήριστη. Είναι περιοχή εκτός του σχεδίου και στην ουσία περίσσεψε ως γη ακατάλληλη για όργωμα (με τον υδροφόρο ορίζοντα σε μεγάλο βάθος). Καθώς δεν είναι αγροτική μετά την χάραξη της Αττικής Οδού εκεί βρήκαν χώρο μετά το 2000 οι επιχειρήσεις logistics και εμπορευματικών αποθηκών 

Έχει έκταση 5.000 στρέμματα και εκεί απαντώνται μεγάλα οικόπεδα με καλές προσβάσεις και αποχετευτικό σύστημα ομβρίων υδάτων που τα οδηγεί στην απορροή της Αττικής οδού.

Εκεί η νομοθεσία του 2014 και 2017 επιτρέπει τα logistics (ωστόσο οι υπηρεσίες της Περιφέρειας Αττικής δεν τα αδειοδοτούν).

Το 2019 λήγει η περίοδος χάριτος και πρέπει όλες αυτές οι μονάδες να έχουν άδεια λειτουργίας.

Το πρώτο όμως οργανωμένο Logistics Center της ελληνικής επικράτειας, με υψηλότατα οφέλη για την οικονομία, τις επιχειρήσεις, το περιβάλλον και την περιοχή φαίνεται να φιλοδοξεί να μετατρέψει την περιοχή των Οινοφύτων/Σχηματαρίου στην οποία θα επενδυθούν 250 εκατ. ευρώ, ο αναπληρωτής υπουργός Βιομηχανίας, Στέργιος Πιτσιόρλας.

Μάλιστα όπως έχει τονίσει, μπαίνει τάξη στην μεγαλύτερη άτυπη βιομηχανική συγκέντρωση στη χώρα, δεδομένου ότι, στο νομοσχέδιο που κατατίθεται τον Ιανουάριο, προβλέπεται η ίδρυση και ανάπτυξη του Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης στην περιοχή των Οινοφύτων. 

Πρόκειται για μια έκταση, όπου δραστηριοποιούνται περί τις 1.000 επιχειρήσεις, παράγεται άνω του 30% του βιομηχανικού ΑΕΠ της χώρας και καλύπτεται το 4,8% των εξαγωγών της χώρας. Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την ανάπτυξη Επιχειρηματικού Πάρκου Εξυγίανσης Οινοφύτων και την υλοποίηση Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης Ασωπού για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και των συνθηκών διαβίωσης.

Για το εν λόγω έργο έχουν εξασφαλιστεί πόροι από το ΕΣΠΑ 2014-2020, ενώ θα υπάρχει και συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για μια επένδυση ύψους 250 εκατ. ευρώ, όπου θα συμπράξει ο δημόσιος με τον ιδιωτικό τομέα. Υπενθυμίζεται ότι φορείς υλοποίησης του Βιομηχανικού Πάρκου είναι η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, ο Δήμος Τανάγρας, ο Σύνδεσμος Βιομηχανιών Στερεάς Ελλάδας (ΣΒΣΕ) και η ΕΤΒΑ ΒΙΠΕ.

Με βάση το επενδυτικό σχέδιο, θα γίνουν σημαντικές παρεμβάσεις τόσο στις υποδομές του Πάρκου (δρόμοι, εγκαταστάσεις βιολογικών καθαρισμών, δίκτυα ηλεκτρισμού, ύδρευσης - αποχέτευσης και τηλεπικοινωνιών), όσο και στην προσβασιμότητά του σε δρόμους, σιδηρόδρομο και λιμάνια, με τον αρχικό ενδεικτικό προϋπολογισμό του έργου να ανέρχεται στα 85 εκατ. ευρώ.

Αξίζει να αναφερθεί ότι, στην ευρύτερη περιοχή των Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Τανάγρας έχει δημιουργηθεί από δεκαετίες μια άτυπη βιομηχανική ζώνη, χωρίς όμως την απαραίτητη οργάνωση και τις βασικές υποδομές που θα επέτρεπαν την εύρυθμη λειτουργία της και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Αποτέλεσμα της λειτουργίας τόσων βιομηχανιών στην περιοχή με αυτό το καθεστώς ήταν μεταξύ άλλων η ρύπανση όχι μόνον του Ασωπού αλλά και του ευρύτερου υδροφόρου ορίζοντα.

Κατάσταση για την οποία έχουν επιβληθεί σοβαρότατα πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η ΕΤΒΑ ΒΙ.ΠΕ. Α.Ε. έχει σχεδιάσει το Επιχειρηματικό Πάρκο Εξυγίανσης Οινοφύτων, με όλες τις ήδη εγκατεστημένες επιχειρήσεις και τον μηχανολογικό σχεδιασμό ενός εκτεταμένου δικτύου περιβαλλοντικών και λειτουργικών υποδομών, οι οποίες θα εξασφαλίσουν την αποκατάσταση και τη βιωσιμότητα της τρέχουσας λειτουργίας. Επιπλέον, αναμένεται η προσέλκυση και νέων βιομηχανιών αλλά και υποστηρικτικών επιχειρήσεων και υπηρεσιών.

Σήμερα παρατηρείται από τη μία πλευρά να υπάρχουν οργανωμένοι υποδοχείς (Πάρκα) με χαμηλή (ή και μηδενική) πληρότητα, λόγω απουσίας ζήτησης εξαιτίας της «άστοχης» χωροθέτησής τους και από την άλλη να υπάρχουν περιοχές με σημαντική μεταποιητική δραστηριότητα εκτός σχεδίου, και δίχως ανάλογες περιοχές οργανωμένης υποδοχής. Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΒ, στην ελληνική επικράτεια σήμερα λειτουργούν 53 οργανωμένοι υποδοχείς, καλύπτοντας συνολική έκταση σχεδόν 68 χιλ. στρεμμάτων, εντός των οποίων εκτιμάται ότι είναι εγκατεστημένο λιγότερο από το 13% των μεταποιητικών επιχειρήσεων της χώρας.

Χαρακτηριστικό της κατάστασης είναι και το γεγονός ότι η Αττική διαθέτει μόλις 5 ολοκληρωμένες περιοχές οργανωμένων υποδοχέων με συνολική έκταση που αντιστοιχεί στο 8,4% της συνολικής έκτασης των οργανωμένων υποδοχέων, ενώ σε αυτήν αντιστοιχεί το 40% της συνολικής μεταποιητικής δραστηριότητας.