Ελπίδα στους ασθενείς με μη πλακώδη μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (ΜΠ-ΜΜΚΠ), μία από τις πιο διαδεδομένες μορφές καρκίνου και στη χώρα μας, έρχεται να δώσει μια νέα θεραπευτική προσέγγιση που συνδυάζει μια ανοσοθεραπεία με καθιερωμένο σχήμα χημειοθεραπείας. 

Έτσι, για πρώτη φορά, οι ασθενείς στην Ελλάδα με μη πλακώδη ΜΜΚΠ θα έχουν τη δυνατότητα να λάβουν τον συνδυασμό ανοσοθεραπείας με χημειοθεραπεία ως 1ης γραμμής θεραπεία, διεκδικώντας μεγαλύτερα ποσοστά επιβίωσης σε σχέση με τη μέχρι τώρα καθιερωμένη θεραπεία.

Η σημαντική αυτή εξέλιξη -που έρχεται ως αποτέλεσμα της πρόσφατης έγκρισης της Ε.Ε. για χορήγηση του pembrolizumab σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία ως θεραπεία 1ης γραμμής του μη πλακώδη ΜΜΚΠ- αναμένεται ότι θα αλλάξει ριζικά τη θεραπευτική προσέγγιση του συγκεκριμένου τύπου καρκίνου του πνεύμονα, ο οποίος αποτελεί τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα την πιο συχνή αιτία θανάτου από καρκίνο. 

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι η σημασία της θεραπείας αναγνωρίστηκε και από το ιδιαίτερα αυστηρό σύστημα αξιολόγησης τεχνολογικών υγείας της Μεγάλης Βρετανίας. Με βάση το προσχέδιο απόφασης του Ινστιτούτου Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας της Αγγλίας (NICE), περισσότεροι από 3.000 ασθενείς με μεταστατικό μη πλακώδη ΜΜΚΠ στην Αγγλία θα έχουν άμεσα πρόσβαση στον εγκεκριμένο συνδυασμό του pembrolizumab με χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα και πεμετρεξίδη ως 1ης γραμμής θεραπείας ανεξάρτητα από την έκφραση του βιοδείκτη PD-L1. Επίσης η αποζημίωση θα πραγματοποιείται από το εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας μέσω ενός ειδικού Ταμείου που έχει συσταθεί για τις ογκολογικές θεραπείες (Cancer Drugs Fund, CDF). 

Ο συνδυασμός pembrolizumab με χημειοθεραπεία με βάση την πλατίνα και πεμετρεξίδη αξιολογήθηκε ότι έχει τη δυνατότητα να είναι οικονομικά αποδοτική λύση για το Σύστημα Υγείας και είναι πιθανό να επεκτείνει το προσδόκιμο ζωής των ασθενών. 

Ο καρκίνος του πνεύμονα 

Ο καρκίνος του πνεύμονα αποτελεί μια νόσο που σχηματίζεται σε ιστούς των πνευμόνων, προερχόμενη από διάφορα είδη κυττάρων των αεραγωγών. Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι του συγκεκριμένου καρκίνου, ο Μη-Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα (ΜΜΚΠ), που αντιστοιχεί σε περίπου 85 έως 90% των περιπτώσεων και o Μικροκυτταρικός Καρκίνος του Πνεύμονα (ΜΚΠ) που αντιστοιχεί σε περίπου 10 έως 15% των περιστατικών. 

Βασικοί παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη ΜΜΚΠ είναι το κάπνισμα, η έκθεση σε ραδόνιο, αμίαντο ή άλλες ουσίες που υπάρχουν στον χώρο εργασίας, η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ακτινοθεραπεία στους πνεύμονες, το αρσενικό στο πόσιμο νερό και το ατομικό ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του πνεύμονα.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα, τα νέα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα το 2018 ανέρχονται σε 9.964 (15% επί του συνόλου των τύπων καρκίνου), ενώ αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο4. Δυστυχώς, τα περισσότερα περιστατικά καρκίνου του πνεύμονα δεν εμφανίζουν συμπτώματα μέχρι να φτάσει σε προχωρημένο στάδιο η ασθένεια.

Ανοσοθεραπεία 

Η ανοσοθεραπεία αποτελεί ένα ισχυρό όπλο στη θεραπευτική φαρέτρα της επιστήμης, καθώς χρησιμοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα για την καταπολέμηση των ασθενειών. Όσον αφορά τον καρκίνο, η ανοσοθεραπεία είναι ένας εντελώς διαφορετικός τρόπος αντιμετώπισής του, καθώς, σε αντίθεση με τη χημειοθεραπεία, δρα επί των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, για να τα βοηθήσει στη δράση τους εναντίον του καρκίνου.

Έτσι, η ανοσοθεραπεία δρα είτε διεγείροντας το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να εργάζεται πιο σκληρά ή πιο «έξυπνα» για να επιτίθεται στα καρκινικά κύτταρα, είτε παρέχοντας στο ανοσοποιητικό σύστημα επιπλέον συστατικά, όπως πρωτεΐνες του ανοσοποιητικού συστήματος ανθρώπινης κατασκευής7.