Της Ανθής Αγγελοπούλου
Όπως εξηγεί ο χειρουργός ουρολόγος-ανδρολόγος Δρ. Μάρκος Καραβιτάκης, σύμφωνα με τα ευρήματα αξιολόγησης μελετών, μεταναλύσεων και ανασκοπήσεων, παρότι η σωματική δραστηριότητα δεν μειώνει σημαντικά τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη, η μέτρια και έντονη άσκηση μπορεί να λειτουργήσει προστατευτικά για την επιθετική μορφή του.
Ενώ συμπληρώνει, ότι λόγω των πολλών άλλων πλεονεκτημάτων της τακτικής μέτριας-έντονης άσκησης και μιας διατροφής υψηλής περιεκτικότητας σε λαχανικά και φρούτα και χαμηλής περιεκτικότητας σε κόκκινα επεξεργασμένα κρέατα και λίπη, οι ερευνητές κατέληξαν ότι αυτά τα πρότυπα τρόπου ζωής πρέπει να αποτελούν συστάσεις για τους άνδρες.
Ο καρκίνος του προστάτη είναι η δεύτερη πιο συχνή κακοήθεια στους άνδρες παγκοσμίως και η τρίτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο. Πρόκειται για μια πολυπαραγοντική ασθένεια από την οποία κινδυνεύουν κυρίως μεγαλύτερης ηλικίας και με οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη άνδρες.
Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η μόλυνση του αέρα ή του νερού, η έκθεση σε βιομηχανικές χημικές ουσίες, σε προϊόντα καπνού και σε ακτινοβολία και η λήψη ορισμένων φαρμάκων, διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην παθολογία του καρκίνου του προστάτη. Ενώ, πιο επιρρεπείς στην εμφάνιση της νόσους φαίνεται να είναι οι παχύσαρκοι και όσοι δεν διάγουν ενεργό τρόπο ζωής και ακολουθούν ανθυγιεινή διατροφή.
Σημαντική πτυχή της ποιότητας ζωής για τους επιζώντες από καρκίνο του προστάτη αποτελεί ο τρόπος που ζουν στην καθημερινότητα τους ενώ, είναι και ένας παράγοντας που επιβραδύνει την πρόοδο του καρκίνου και μειώνει τη θνησιμότητα.
Η τακτική έντονη άσκηση σύμφωνα με τους ερευνητές μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο επιθετικού καρκίνου του προστάτη. Το πρόβλημα όμως όπως επισημαίνει ο Δρ. Καραβιτάκης με τις μελέτες που αφορούν την επίδραση της άσκησης στην εμφάνιση καρκίνου του προστάτη σχετίζεται με τη μεθοδολογία και το σχεδιασμό των μελετών που εμφανίζουν σημαντικά ελαττώματα.
Επίσης, στο θέμα της διατροφής με βάση τις μέχρι σήμερα μελέτες, είναι αδύνατο να προσδιοριστούν συγκεκριμένα διατροφικά πρότυπα που να έχουν τη δυνατότητα να αποτρέψουν τον εμφάνιση καρκίνου, καθώς υπάρχει έλλειψη στοιχείων για τη σύνθεση της διατροφής, του τρόπου παρασκευής των γευμάτων και της θερμιδικής πρόσληψης δυσκολεύουν σημαντικά την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.
Μείωση του κινδύνου εμφάνισης επιθετικής νόσου με υψηλά ή μέτρια επίπεδα φυσικής δραστηριότητας
Ο Δρ. Καραβιτάκης εξήγησε ότι οι μελέτες που έγιναν για το θέμα της άσκησης, χώρισαν τη φυσική δραστηριότητα σε τέσσερις τομείς: νοικοκυριό, μετακινήσεις, ψυχαγωγική και επαγγελματική. Οι ερευνητές είδαν ότι υπάρχει μείωση του κινδύνου εμφάνισης επιθετικής νόσου στα υψηλά-μέτρια επίπεδα φυσικής δραστηριότητας που αφορούσαν είτε επαγγελματικές δραστηριότητες είτε ψυχαγωγία. Το μέγεθος της μείωσης των κινδύνων που διαπιστώθηκε στις ανασκοπήσεις κυμαινόταν από 10% έως 56% για την επαγγελματική φυσική δραστηριότητα και από 5% έως 65% για τις ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Η μείωση του κινδύνου αναφέρθηκε σε τρεις από τις έξι μελέτες και κυμαίνονταν από 72% έως 93%.
Σχετικά με τη διατροφή, τα συμπεράσματα των μελετών ποικίλουν
Σε ορισμένες μελέτες όπως λέει ο γιατρός, βρέθηκε μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ της υψηλής πρόσληψης λαχανικών και φρούτων και καρκίνου του προστάτη, σε άλλες βρέθηκε μια στατιστικά σημαντική προστατευτική επίδραση, ενώ σε άλλες φαίνεται ότι η μείωση του κινδύνου είναι πολύ μικρότερη. Όσον αφορά στην κατανάλωση κρέατος, μελέτες ανέφεραν ότι υπάρχει θετική συσχέτιση μεταξύ κρέατος, κόκκινου κρέατος και επεξεργασμένου, και κινδύνου ανάπτυξης καρκίνου του προστάτη.
Συγκεκριμένα, η υψηλή κατανάλωση κρέατος συνδέθηκε σημαντικά με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του προστάτη τουλάχιστον κατά 56%. Μια ανασκόπηση ανέφερε ότι όσοι ακολουθούν τη μεσογειακή διατροφή έχουν σημαντικά περισσότερες πιθανότητες μείωσης των κινδύνων συγκριτικά με εκείνους που ακολουθούν τον δυτικό τρόπο διατροφής. Ομοίως, μια άλλη μελέτη διαπίστωσε μείωση κατά 46% του κινδύνου στους ανθρώπους που κατανάλωναν πολλές ντομάτες και λιπαρά ψάρια και μικρές ποσότητες επεξεργασμένου κρέατος.
Κλείνοντας ο Δρ. Καραβιτάκης, τόνισε ότι σε τακτικά διαστήματα πραγματοποιείται μια μελέτη και τα ευρήματά της παρουσιάζονται ως δεδομένα στην πρόληψη ή αντιμετώπιση μιας ασθένειας, οι ενδιαφερόμενοι συχνά βρίσκονται σε σύγχυση για τον τρόπο ζωής και διατροφής που θα πρέπει να ακολουθούν. Υπάρχουν ωστόσο κατευθυντήριες οδηγίες, για τις οποίες μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να ενημερώνονται από τον θεράποντα ιατρό τους.
