«Ο πόλεμος Ανατολής και Δύσης κηρύχθηκε πριν από 2.500 χρόνια. Στη χαραυγή του 5ου π.Χ. αιώνα η τότε παγκόσμια υπερδύναμη αποφάσισε να επαναφέρει στην τάξη και να επιβάλει τις αξίες της σε δύο κράτη -τρομοκράτες.

Η υπερδύναμη ήταν η Περσία, που οι βασιλείς της είχαν ιδρύσει την πρώτη παγκόσμια αυτοκρατορία, υπέρμετρα φιλόδοξη και πλούσια. Τα κράτη-τρομοκράτες ήταν η Αθήνα και η Σπάρτη. Η σύγκρουσή τους ένα από τα συγκλονιστικότερα επεισόδια της Ιστορίας. (από το βιβλίο του Τομ Χόλλαντ «Η περσική φωτιά», Εκδόσεις Ωκεανίδα).

Τον προβληματισμό για τις διαφορές Ανατολής - Δύσης τον εγκαινίασαν βέβαια οι «Πέρσες» του Αισχύλου, πριν 25 αιώνες. Εκείνο που έχει ενδιαφέρον στην τραγωδία αυτή είναι ότι μπροστά στα μάτια του θεατή καταποντίζεται µια αυτοκρατορίας, η οποία ξεπεράστηκε ιστορικά, έκλεισε τον κύκλο της και καταρρέει, γιατί ήταν θανατηφόρες οι δοµές της. Ηγεµονική εξουσία, πολυεθνική πανσπερµία, πετρωµένα θεοκρατικά µοντέλα, κατακτητικοί πόλεµοι µε µισθοφόρους και δούλους. Επακόλουθα στοιχεία της παρακµής η µαταιόδοξη χλιδή, η έπαρση, η αλαζονεία, η ασέβεια, η ύβρις. Ακολουθεί και η στρατιωτική συντριβή. Η αυτοκρατορία ενταφιάζει τις δοµές που κατέρρευσαν.

«Η παγκοσμιοποίηση, που υποτίθεται πως θα έφερνε το τέλος της Ιστορίας, ξύπνησε πολλά ανεπιθύμητα φαντάσματα από τους προγονικούς τόπους αναπαύσεως», γράφει ο Τομ Χόλλαντ. Οι απόγονοι Δαρείου και Παρυσάτιδος είναι πείσμονες, αλλά επεκτατικούς πολέμους στη σύγχρονη εποχή δεν έχουν κάνει.

K.T.