Του Γιάννη Κανουπάκη
[email protected]
Θετικό εμπορικό ισοζύγιο, παρά τις αυξομειώσεις, έχει η Ελλάδα όλη την τελευταία 5ετία, όπως προκύπτει από τα γενικά στοιχεία του εμπορίου με τις ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ αποτελούν τον 7ο πελάτη ελληνικών προϊόντων, με την αξία των εξαγωγών να σταθεροποιείται την τελευταία 3ετία πάνω από 1 δισ. ευρώ και με ανοδική τάση περίπου 6% ετήσια κατά μέσο όρο. Σταθερά σε υψηλά επίπεδα είναι οι εξαγωγές ελληνικών βιομηχανικών & αγροτικών προϊόντων, ενώ σημαντικό ποσοστό αποτελούν οι εξαγωγές πετρελαιοειδών. Ως προς τις εισαγωγές, οι ΗΠΑ αποτελούν τον 18ο στη σειρά αποστολέα προϊόντων στην Ελλάδα. Επίσης παρατηρείται ανοδική τάση την τελευταία 5ετία, της τάξης του 7,2% ετήσια κατά μέσο όρο. Η ιδιαιτερότητα είναι η μεγάλη αύξηση εισαγωγών των Εμπιστευτικών Προϊόντων κατά το 2017. Γενικά στην 5ετία, ο κύριος όγκος εισαγωγών αφορά βιομηχανικά προϊόντα.
Στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος βρίσκονται οι εξαγωγές αλουμινίου και σίδηρου & χάλυβα το τελευταίο διάστημα λόγω της απόφασης της κυβέρνησης των ΗΠΑ για επιβολή δασμών στις συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων. Από τον ΠΣΕ επισημαίνεται ότι:
- Οι ΗΠΑ είναι ο 7ος πελάτης ελληνικών προϊόντων αλουμινίου για το 2017. Η αξία των εξαγωγών ανήλθε σε 59,87 εκατ. ευρώ και ήταν το 4,1% των συνολικών εξαγωγών προϊόντων αλουμινίου.
- Οι ΗΠΑ είναι ο 7ος πελάτης ελληνικών προϊόντων σιδήρου & χάλυβα για το 2017. Η αξία των εξαγωγών ανήλθε σε 46,51 εκατ. ευρώ και ήταν 6,7% των συνολικών εξαγωγών προϊόντων σιδήρου & χάλυβα. Αξίζει να σημειωθεί ότι σημειώνεται μεγάλη πτώση στις εξαγωγές σιδήρου & χάλυβα προς τις ΗΠΑ από το 2015 (που ήταν στα 207,65 εκατ. ευρώ) και το 2016 (που ήταν στα 70,47 εκατ. ευρώ).
Οι ελληνοαμερικανικές εμπορικές σχέσεις διέπονται από το νομικό πλαίσιο (δίκτυο συμφωνιών) μεταξύ Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ υπόκεινται στο γενικό περιεχόμενο των πολυμερών κανονισμών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Έχει διασφαλιστεί η πλήρης πρόσβαση των βιομηχανικών ελληνικών προϊόντων στην αμερικάνικη αγορά, ενώ κάποιες εξαιρέσεις επιβλήθηκαν από την πλευρά των ΗΠΑ σε ορισμένα αγροτικά προϊόντα (νωπά και μεταποιημένα). Η συμφωνία μεταξύ Ε.Ε.-ΗΠΑ του 1993 παρέχει στις ελληνικές εταιρείες επιπρόσθετες ευκαιρίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων με την Αμερική.
Τα βασικά ελληνικά προϊόντα που παραδοσιακά εξάγονται στις ΗΠΑ είναι τρόφιμα και αγροτικά προϊόντα, καπνός, ξυράφια, πετρελαιοειδή προϊόντα / υποπροϊόντα, τσιμέντο, είδη ένδυσης και γουνοποιίας, μάρμαρο, προϊόντα και σωλήνες χάλυβα. Οι εξαγωγές των ΗΠΑ προς την Ελλάδα αποτελούνται πρωτίστως από εξοπλισμό τηλεπικοινωνιακής, ηλεκτρικής και ηλεκτρονικής φύσης, υπολογιστές, ιατρικά και φαρμακευτικά είδη, μηχανήματα και εξαρτήματα, ξυλεία, ξυλοπολτό, καθώς και αγροτικά προϊόντα.
Παρά το ήδη καλό επίπεδο των διμερών οικονομικών και εμπορικών δεσμών, έχει διαπιστωθεί, και από τις δύο πλευρές, περιθώριο για ακόμη μεγαλύτερη οικονομική συνεργασία, η οποία μάλιστα επιδιώκεται τα τελευταία χρόνια. Σε επίπεδο κυβερνήσεων, η υψηλά ιστάμενη ελληνοαμερικάνικη Επιτροπή Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας έχει συνδράμει ως στρατηγικό εργαλείο για τις δύο πλευρές με σκοπό την ενίσχυση της διμερούς οικονομικής συνεργασίας και των εμπορικών ροών. Στον επιχειρηματικό κλάδο έχουν πραγματοποιηθεί προσπάθειες για την προώθηση μιας Business to Business (B2B) συνεργασίας μεταξύ ελληνικών και αμερικάνικων εταιρειών (κοινοπραξίες ή συμβάσεις υπεργολαβίας) που στοχεύουν στη διευκόλυνση της πρόσβασης προς τις μεγαλύτερες αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, της Μαύρης Θάλασσας, του Καυκάσου και της Μέσης Ανατολής, αναδεικνύοντας τη στρατηγική γεωοικονομική θέση της Ελλάδας αλλά και την τεχνολογική και επιχειρηματική υπεροχή της Αμερικής.