Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Τον Οκτώβριο του 2015, όταν εξελέγη πρόεδρος της Αργεντινής, ο Μαουρίτσιο Μάκρι υποσχέθηκε μια νέα εποχή για την τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Λατινικής Αμερικής και εξάλειψη της φτώχειας. Ο συντηρητικός Μάκρι είχε στο πλευρό του και τις αγορές, που θεωρούσαν ότι θα προωθήσει μεταρρυθμίσεις φιλικές προς τις επιχειρήσεις και μέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης. Μόνο που τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν έτσι. Περίπου τρία χρόνια αργότερα και βλέποντας τις συνεχείς επιθέσεις εναντίον του πέσο παρά τις αλλεπάλληλες αυξήσεις επιτοκίων, ο Μάκρι αναγκάστηκε να προσφύγει και πάλι στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ζητώντας πιστωτική γραμμή 50 δισ. δολαρίων. Τότε υποστήριζε ότι τα κεφάλαια του ΔΝΤ αποτελούν την πιο φθηνή, διαθέσιμη χρηματοδότηση, ενώ διαβεβαίωνε ότι πρόκειται απλώς για προληπτικό μέτρο και ότι το Μπουένος Άιρες δεν θα κάνει χρήση των χρημάτων του Ταμείου.
Διαψεύσθηκε τρεις μήνες αργότερα. Με τον τουρκικό «ιό» να καταποντίζει το πέσο και την κεντρική τράπεζα να «καίει» τα αποθέματά της σε μάταιες παρεμβάσεις, ο πρόεδρος Μάκρι ζήτησε από το ΔΝΤ να επισπεύσει την εκταμίευση κεφαλαίων από το πρόγραμμα.
Η Αργεντινή επιστρέφει στην «αγκαλιά» του ΔΝΤ και οι Αργεντινοί φοβούνται μήπως ξαναζήσουν τον εφιάλτη του 2001. Όταν ο Μάκρι ανέλαβε στην εξουσία, το πρώτο πράγμα ήταν να βάλει τέλος στα capital controls. Πολλοί φοβούνται τώρα ένα corralito, των δρακόντειων περιοριστικών μέτρων που είχαν επιβληθεί το 2001 ώστε να αποφευχθεί κύμα μαζικών αναλήψεων από τις τράπεζες. Για τους περισσοτέρους, τα μέτρα λιτότητας του ΔΝΤ όχι μόνο δεν βοήθησαν, αλλά επιδείνωσαν την κατάσταση, οδηγώντας την οικονομία σε βαθιά ύφεση, τον πληθωρισμό στα ύψη και εκατομμύρια πολίτες στη φτώχεια.
Σε έκθεση του 2004, το Ανεξάρτητο Γραφείο Αξιολόγησης του ΔΝΤ επιρρίπτει ευθύνες στο Ταμείο για τον ρόλο του στην οικονομική κρίση της Αργεντινής το 2002. Μάλιστα, το γραφείο μιλάει για σειρά λαθών, που συνέβαλαν στην εκτόξευση του χρέους, αναγκάζοντας το Μπουένος Άιρες να κηρύξει στις αρχές του 2002 στάση πληρωμών.
Ανάλογο «mea culpa» υπήρξε και στην περίπτωση της ελληνικής διάσωσης, που, μαζί με την Αργεντινή, έχουν περάσει στην ιστορία ως οι μεγαλύτερες κρατικές χρεοκοπίες όλων των εποχών. Κι όμως, η συνταγή λιτότητας του Ταμείου δεν έχει αλλάξει. Και παρότι απελπισμένες χώρες όπως η Αργεντινή γνωρίζουν ότι η βοήθεια συνοδεύεται από επώδυνα μέτρα, επιλέγουν και πάλι το ίδιο αναποτελεσματικό φάρμακο.
Ανάμεσα στις πολλές, ανεκπλήρωτες υποσχέσεις του Μάκρι ήταν να βάλει τέλος σε όλες τις στρεβλώσεις της οικονομίας, να τη μετατρέψει σε οικονομία της αγοράς, να προσελκύσει επενδυτές και να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, που είναι ο υψηλότερος μεταξύ των χωρών του G20. Ο χρόνος που του είχαν διαθέσει οι αγορές για να δουν τα λόγια να γίνονται έργα. Όπως τελειώνει και η υπομονή των πολιτών, που δύσκολα θα αποδεχθούν ακόμη ένα «ταγκό» με το ΔΝΤ.
