Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
«Μετά λύπης μου σας πληροφορώ ότι οι φήμες περί του θανάτου μου είναι κάπως υπερβολικές». Μ’ αυτήν τη φράση είχε αντιδράσει ο Μαρκ Τουέιν όταν δημοσιεύτηκε σε μια εφημερίδα η είδηση ότι πέθανε. Και είχε προβλέψει την πραγματική χρονολογία της αποδημίας του. «Ήρθα μαζί με τον κομήτη Χάλεϊ το 1835», είπε το 1909. «Του χρόνου θα ξαναπεράσει και περιμένω να φύγω μαζί του. Αναμφίβολα, ο Παντοδύναμος έχει πει: “Υπάρχουν αυτοί οι δύο απερίγραπτοι μουρλοί, ήρθαν μαζί, πρέπει και να φύγουν μαζί”».
Ο «πατέρας» του Τομ Σόγερ και του Χάκλμπερι Φιν πράγματι το 1910 έφυγε από τη ζωή, μα οι ψευδοειδήσεις λίγο ξαποσταίνουν και πάλι από την αρχή, με του Διαδικτύου την ορμή.
«Μια από τις συνήθεις κατηγορίες για τους δημοσιογράφους είναι ότι “κατασκευάζουμε ειδήσεις”. Στην εποχή της Google και των social media, όμως, κάτι τέτοιο ανακαλύπτεται εύκολα. Δεν είναι όπως το 1933, που ο τότε ανταποκριτής των New York Times στην ΕΣΣΔ του Στάλιν αρνήθηκε ότι υπήρχε πείνα στην Ουκρανία και δεν του αντιτάχθηκε κανείς», έγραψε τη Δευτέρα στους FT ο Σάιμον Κούπερ.
Σήμερα, υπάρχει άλλη πείνα και η αξιοπιστία δέχεται πλήγμα μήνα-μήνα.
Χθες το μεσημέρι κυκλοφόρησε η ψευδής είδηση ότι απεβίωσε ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης Κώστας Γαβράς και σχεδόν το σύνολο των ενημερωτικών ιστοσελίδων την αναπαρήγαγαν, κάποιες, δε, βρήκαν και ευκαιρία να χλευάσουν για γκάφα του Πολιτισμού τη νέα κυρία.
Πώς ξεκίνησαν όλα; Από έναν ψεύτικο λογαριασμό στο Τwitter που φαινόταν να ανήκει στη νέα υπουργό, αλλά ήταν ιδιοκτησίας του Ιταλού δημοσιογράφου Tommaso Debenedetti, που συστηματικά εδώ και μία επταετία δοκιμάζει τα αντανακλαστικά της δημοσιογραφικής κοινωνίας. Δημιουργεί ψεύτικους λογαριασμούς και διαδίδει fake news... για καλό σκοπό, για να δείξει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν μπορούν να αποτελούν αξιόπιστη πηγή ειδήσεων. Ε, καλά μπορούν, αν δύο προϋποθέσεις πληρούν: Πρώτα ελέγχουμε, μετά δημοσιεύουμε. Την εγκυρότητα με τα κλικ μην μπερδεύουμε.
Ο σκηνοθέτης, που έμοιαζε να το διασκέδασε, βγήκε σε ζωντανή σύνδεση στην ΕΡΤ «από τον άλλο κόσμο», τον παριζιάνικο, και διαβεβαίωσε ότι είναι «πάρα πολύ καλά».
Εμείς δεν είμαστε καλά με τόσα παλαβά.
