Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Ένα από τα πρώτα πράγματα που έκανε ο Τραμπ όταν ανέλαβε πρόεδρος των ΗΠΑ ήταν να «ξηλώσει» εμπορικές συμφωνίες, μεταξύ των οποίων και η συμφωνία NAFTA με Μεξικό και Καναδά. Συγκεκριμένα, είχε αναφέρει ότι είχε «ψύχωση» με την κατάργηση της NAFTA, για να αλλάξει γνώμη στη συνέχεια, επιλέγοντας τον δρόμο της επαναδιαπραγμάτευσης.
Έναν χρόνο αργότερα και έπειτα από αμέτρητες απειλές της Ουάσιγκτον, ΗΠΑ και Μεξικό κατέληξαν σε νέα εμπορική συμφωνία, αφήνοντας ανοικτή την πόρτα για συμμετοχή και του Καναδά. Ο Τραμπ όμως επέμεινε για την κατάργηση του ονόματος NAFTA, καθώς δημιουργεί «κακούς συνειρμούς σε πολλούς ανθρώπους», όπως δήλωσε κατά τη συνέντευξη Τύπου στο Οβάλ Γραφείο.
Το όνομα φεύγει, η συμφωνία μένει. Από τότε που τέθηκε σε ισχύ, το 1994, το εμπόριο των ΗΠΑ με το Μεξικό και τον Καναδά έχει υπερτριπλασιαστεί, υπερβαίνοντας το ένα τρισ. δολάρια. Μεξικό και Καναδάς αποτελούν τον δεύτερο και τρίτο αντιστοίχως μεγαλύτερους εξαγωγείς αγαθών προς τις ΗΠΑ, μετά την Κίνα. Αντιστοίχως, οι δύο χώρες είναι κορυφαίοι εισαγωγείς αμερικανικών προϊόντων.
Ο Τραμπ είχε επανειλημμένως «δαιμονοποιήσει» τη NAFTA, υποστηρίζοντας ότι η συμφωνία επιτρέπει στο Μεξικό να κλέβει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας από τις ΗΠΑ και να ανοίγει τα σύνορα σε φθηνά, αδασμολόγητα αγαθά. Βασικό του επιχείρημα για την απόσυρση της Αμερικής από τη συμφωνία ήταν ο επαναπατρισμός θέσεων εργασίας.
Μεξικό, Καναδάς και ΗΠΑ σχηματίζουν μια από τις μεγαλύτερες εμπορικές ζώνες στον κόσμο και προβλήματα στις εμπορικές τους σχέσεις έχουν αντίκτυπο σε γεωργία, αυτοκίνητα, ενέργεια και άλλους τομείς και των τριών χωρών. Οι συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού εστίαζαν κυρίως στα αυτοκίνητα. Οι ΗΠΑ ήθελαν να φέρουν πίσω θέσεις εργασίας που είχαν πάει σε εργοστάσια παραγωγής οχημάτων του Μεξικού.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο πλανητάρχης αναδιπλώνεται και κάνει στροφή 180 μοιρών. Στο ζήτημα όμως των εμπορικών συμφωνιών ήταν πάντα κάθετος. Απέσυρε τις ΗΠΑ από το Σύμφωνο Συνεργασίας των δύο πλευρών Ειρηνικού (TPP) και τερμάτισε τις διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε. για την ΤΤΙP, δύο ιστορικά σημαντικές εμπορικές συμφωνίες που είχε προωθήσει ο Μπαράκ Ομπάμα. Τι συνέβη και υπαναχώρησε στο ζήτημα της NAFTA;
Πολλά τα πιθανά σενάρια. Μπορεί να υπέκυψε στις πιέσεις των λόμπι, κυρίως από την πλευρά των αυτοκινητοβιομηχανιών και των αγροτών, που είχαν να χάσουν τα περισσότερα από την κατάργηση της NAFTA και της επαναφοράς των δασμών. Ίσως να βιάστηκε να κλείσει το «μέτωπο» με το Μεξικό και να εστιάσει στον εμπορικό πόλεμο με την Κίνα, εμμένοντας στην επιβολή δασμών. Υπάρχει και το «μέτωπο» με την Ευρώπη και οι απειλές για δασμούς 25% στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα που εισάγονται στην αμερικανική αγορά.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει υποσχεθεί στους ψηφοφόρους του «Πρώτα η Αμερική». Χρειάζεται όμως και συμμάχους, όχι μόνο εχθρούς, που στρέφουν την πλάτη τους στην Αμερική και συνεχίζουν στον δρόμο της παγκοσμιοποίησης και του ελεύθερου εμπορίου.
