Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]

«Εάν έπρεπε να αποφασίσω αν είναι προτιμότερη μία κυβέρνηση χωρίς εφημερίδες ή εφημερίδες χωρίς κυβέρνηση, δεν θα δίσταζα ούτε για μία στιγμή να επιλέξω το δεύτερο». Αυτό πίστευε ο Αμερικανός πρόεδρος και κύριος συντάκτης της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας Τόμας Τζέφερσον πριν από τη θητεία του στον Λευκό Οίκο.

Είκοσι χρόνια μετά, είχε μάλλον αμφιβολίες για την αξία του Τύπου: «Τίποτα που βρίσκεται πλέον σε μία εφημερίδα δεν είναι πιστευτό. Η αλήθεια καθαυτή γίνεται ύποπτη όταν βρίσκεται σε ένα μολυσμένο όχημα».

Η δυσφορία του Τζέφερσον, σχολιάζουν οι «New York Times» στο κύριο άρθρο τους με τίτλο «Η ελευθερία του Τύπου σε χρειάζεται», ήταν και παραμένει κατανοητή. Η καταγραφή των ειδήσεων σε μία ανοιχτή κοινωνία είναι ένα εγχείρημα γεμάτο συγκρούσεις. Επίσης, η δυσφορία του αποτυπώνει την ανάγκη του δικαιώματος το οποίο ο ίδιος βοήθησε να διαφυλαχτεί. Σε κάθε περίπτωση, κανείς δεν διαφωνεί ότι ένα καλά ενημερωμένο κοινό είναι πιο καλά εξοπλισμένο προκειμένου να εξαλείψει τη διαφθορά και να προωθήσει την ελευθερία και τη δικαιοσύνη.  

«Η δημόσια συζήτηση είναι πολιτικό καθήκον. Η συζήτηση αυτή πρέπει να είναι ανέπαφη, ισχυρή και ευρέως ανοιχτή και μπορεί να περιλαμβάνει έντονες, καυστικές και μερικές φορές δυσάρεστες επιθέσεις σε κυβερνητικούς και δημόσιους αξιωματούχους», απεφάνθη το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το 1964.

Το 2018, ορισμένες από τις πιο επιζήμιες επιθέσεις προέρχονται από κυβερνητικούς αξιωματούχους. Η κριτική απέναντι στα μέσα ενημέρωσης -είτε επειδή υποβιβάζουν μία είδηση είτε επειδή την προβάλλουν με υπερβολή είτε επειδή δημοσιεύουν κάτι λάθος- είναι απολύτως σωστό. Η διόρθωση είναι o πυρήνας της δουλειάς μας, τονίζουν οι «New York Times». Το να επιμένεις ωστόσο ότι οι αλήθειες που δεν σου αρέσουν είναι «fake news» είναι επικίνδυνο για τη ζωτικότητα της δημοκρατίας.

Με αυτό το εκτενές κύριο άρθρο, οι «New York Times» ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της «Boston Globe» προς όλες τις αμερικανικές εφημερίδες να κυκλοφορήσουν σήμερα με άρθρο κατά του «βρόμικου πολέμου» του Ντόναλντ Τραμπ απέναντι στην ελευθερία του Τύπου. Στη μεγάλη αυτή εκστρατεία, προκειμένου να υπενθυμίσουν στους αναγνώστες την αξία της ελευθεροτυπίας, συμμετείχαν συνολικά περισσότερα από 350 μέσα ενημέρωσης, μικρά και μεγάλα, καθημερινές και εβδομαδιαίες εκδόσεις, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία.  

Αρχής γενομένης από την «Boston Globe», η οποία στο κύριο άρθρο της με τίτλο «Οι δημοσιογράφοι δεν είναι εχθρός» υπογράμμισε ότι η ελευθεροτυπία υπήρξε βασική αμερικανική αρχή για περισσότερο από 200 χρόνια, όλες οι εκδόσεις όποιας πολιτικής κατεύθυνσης έκαναν μία ισχυρή δήλωση για τον ζωτικό ρόλο της δημοσιογραφίας.   

Ήταν μία πρώτη συντονισμένη απάντηση στις ανελέητες επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ, του πρώτου Αμερικανού προέδρου που επιμένει να θεωρεί τον Τύπο εχθρό του λαού.