Από την έντυπη έκδοση
της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Σε λίγες ημέρες γράφεται ο επίλογος του ελληνικού δράματος. Έπειτα από σχεδόν εννέα χρόνια κρίσης και σκληρών μέτρων λιτότητας, στις 20 Αυγούστου η Ελλάδα εξέρχεται του τρίτου μνημονίου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα δύσκολα έχουν τελειώσει, τονίζει η βρετανική «Guardian».
Μπορεί η κυβέρνηση να επιμένει ότι η χώρα κατάφερε και πάλι να σταθεί στα πόδια της και ότι η έξοδος από το τρίτο μνημόνιο αποτελεί την τελευταία πράξη του δράματος, όμως η «Guardian» στέκεται στις βαθιές πληγές που έχει αφήσει πίσω της η ελληνική κρίση: Αδύναμες τράπεζες, ληξιπρόθεσμες οφειλές του κράτους, σχεδόν κανένα περιθώριο για δημόσιες δαπάνες και το υψηλότερο χρέος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο 180% του ΑΕΠ. Η ελληνική οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 26% και το ένα πέμπτο του ενεργού πληθυσμού -κυρίως οι νέοι- έχει μείνει χωρίς δουλειά, ενώ περίπου μισό εκατομμύριο Έλληνες έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, σε αναζήτηση καλύτερων ευκαιριών.
Και τα δύσκολα, σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεν έχουν τελειώσει. «Η κυβέρνηση έχει υπογράψει μια σειρά φιλόδοξων στόχων. Η μεταμνημονιακή Ελλάδα έχει δεσμευτεί για πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 -στόχο που από τη δεκαετία του ‘70 έχουν επιτύχει ελάχιστες χώρες- και 2,2% έως το 2060».
Υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ; Η απάντηση θετική μεν, αλλά με αστερίσκους. Η ελληνική οικονομία έχει επιστρέψει σε ανάπτυξη και για φέτος αναμένεται σχεδόν 2% αύξηση του ΑΕΠ και 2,3% το 2019. Για πρώτη φορά από το 2011 η ανεργία υποχώρησε κάτω από το ψυχολογικό όριο του 20%. Μπορεί να βγήκαμε από τα μνημόνια, θα παραμείνουμε όμως σε εποπτεία, ώστε οι πιστωτές να είναι σίγουροι πως η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι «καλός μαθητής», συνεχίζοντας στον δρόμο των μεταρρυθμίσεων και της δημοσιονομικής πειθαρχίας.
Ο επόμενος αστερίσκος αφορά το στοίχημα των αγορών. Η Αθήνα χρειάζεται την εμπιστοσύνη των επενδυτών, ώστε να καλύπτει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες μέσω ομολογιακών εκδόσεων με χαμηλό κόστος δανεισμού. Η χώρα παραμένει ευάλωτη στις διεθνείς αναταράξεις, γεγονός που δεν αφήνει περιθώρια για στραβοπατήματα. Η αναβάθμιση της Fitch κατά δύο βαθμίδες εξυπηρετεί τα σχέδια για έξοδο στις αγορές, αρκεί το βήμα να γίνει την κατάλληλη στιγμή.
Σχεδόν εννέα χρόνια λιτότητας και τρία μνημόνια μετά δυσκολίας μπορούν να χαρακτηριστούν «διάσωση» ή έξοδος από την κρίση. Σε λίγες ημέρες αφήνουμε πίσω μας το παρελθόν - και ατενίζουμε ένα εξίσου δύσκολο μέλλον.
