Μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ δείχνει ότι υπάρχει ελπίδα για τη θεραπεία ορισμένων εκ γενετής μεταβολικών ασθενειών η οποία βρίσκεται στο πράσινο τσάι και στο κόκκινο κρασί.
Σύμφωνα με τους επιστήμονες,, οι περισσότεροι άνθρωποι με κληρονομικές μεταβολικές διαταραχές γεννιούνται με ένα ελαττωματικό γονίδιο που οδηγεί σε κρίσιμη ανεπάρκεια ενζύμων. Ελλείψει θεραπείας, πολλοί ασθενείς με μεταβολικές διαταραχές που είναι εκ γενετής, πρέπει να τηρούν μια αυστηρή και απαιτητική δίαιτα σε όλη τη ζωή τους. Αυτή η νέα έρευνα διαπιστώνει ότι ορισμένες ενώσεις που απαντώνται στο πράσινο τσάι και στο κόκκινο κρασί μπορεί να εμποδίσουν το σχηματισμό τοξικών μεταβολιτών.
Η έρευνα διεξήχθη από τον καθηγητή Ehud Gazit της Σχολής Επιστημών Ζωής της TAU και της διδακτορικού φοιτήτριας Shira Shaham-Niv και δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Chemistry Communications.
Οι ερευνητές εξέτασαν δύο ενώσεις. Την galant epigallocatechin, γνωστή ως EGCG, που βρίσκεται στο πράσινο τσάι, η οποία έχει προσελκύσει την προσοχή στην ιατρική κοινότητα για τα πιθανά οφέλη της στην υγεία και, το ταννικό οξύ, που βρίσκεται στο κόκκινο κρασί, το οποίο είναι γνωστό ότι εμποδίζει τον σχηματισμό δομών τοξικού αμυλοειδούς που προκαλούν νευροεκφυλιστικές διαταραχές όπως η νόσος του Alzheimer και η νόσος του Parkinson.
«Στην περίπτωση συγγενών μεταβολικών νόσων, το σώμα δεν παράγει ένα ζωτικό μεταβολικό ένζυμο», δήλωσε η Shaham-Niv. «Ως αποτέλεσμα, οι μεταβολίτες - ουσίες που είναι, μεταξύ άλλων, τα δομικά στοιχεία του DNA και των πρωτεϊνών - συσσωρεύονται στο σώμα. Αυτή η ανεξέλεγκτη συσσώρευση είναι τοξική και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αναπτυξιακές και ψυχικές διαταραχές».
«Η νέα μας μελέτη αποδεικνύει για άλλη μια φορά τη δυνατότητα της φύσης να παράγει το καλύτερο “φάρμακο” για να θεραπεύσει κάποιες από τις χειρότερες ανθρώπινες ασθένειες».
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ασθένειες όπως η φαινυλκετονουρία (PKU), η οποία προκαλεί τη συσσωμάτωση του μεταβολίτη φαινυλαλανίνη, είναι μια κοινή νόσος μεταβολισμού. Όμως τα βρέφη που γεννιούνται με αυτή πρέπει να τηρούν αυστηρή δίαιτα απαλλαγμένη από φαινυλαλανίνη για το υπόλοιπο της ζωής τους. Εάν δεν το κάνουν, μπορεί να αντιμετωπίσουν σοβαρά εξελισσόμενα αναπτυξιακά προβλήματα.
Αυτό ωστόσο, είναι απίστευτα δύσκολο καθώς η φαινυλαλανίνη βρίσκεται στα περισσότερα από τα τρόφιμα που καταναλώνουμε, όπως αναφέρει η Shaham-Niv. «Η αποφυγή ορισμένων ουσιών είναι ο μόνος τρόπος να αποτραπούν οι εξουθενωτικές μακροχρόνιες επιπτώσεις των συγγενών διαταραχών του μεταβολισμού. Ελπίζουμε ότι η νέα μας προσέγγιση θα διευκολύνει την ανάπτυξη νέων φαρμάκων για τη θεραπεία αυτών των διαταραχών» συμπλήρωσε.
Η νέα έρευνα βασίζεται σε δύο προηγούμενες μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο εργαστήριο TAU του Prof. Gazit. Στην πρώτη μελέτη, η φαινυλαλανίνη αποδείχθηκε ότι είναι ικανή να αυτοσυναρμολογείται και να σχηματίζει αμυλοειδείς δομές όπως αυτές που παρατηρούνται σε νόσους όπως το Alzheimer, το Parkinson και άλλες νευροεκφυλιστικές νόσους. Στη δεύτερη μελέτη, που έγινε από τη Shaham-Niv, άλλοι μεταβολίτες που συσσωρεύονται σε εγγενείς συγγενείς μεταβολικές ασθένειες έδειξαν ότι υφίστανται διαδικασίες αυτοσυναρμολόγησης και σχηματίζουν τοξικά αμυλοειδή συσσωματώματα.
«Και οι δύο μελέτες οδήγησαν στην αναθεώρηση της κατανόησης των μεταβολικών νοσημάτων από την ερευνητική κοινότητα», δήλωσε η Shaham-Niv συμπληρώνοντας ότι στη νέα μελέτη εξέτασαν αν τα μόρια που εντοπίστηκαν σε παλαιότερες μελέτες για τη νόσο Alzheimer και άλλες αμυλοειδείς νόσους, οι οποίες είναι γνωστό ότι αναστέλλουν το σχηματισμό αμυλοειδών συσσωματωμάτων, θα μπορούσαν επίσης να βοηθήσουν στην εξουδετέρωση της διαδικασίας σχηματισμού αμυλοειδών μεταβολιτών σε μεταβολικές ασθένειες.
Η νέα έρευνα επικεντρώθηκε στην EGCG και το ταννικό οξύ χρησιμοποιώντας δοκιμαστικούς σωλήνες και συστήματα κυτταρικών καλλιεργειών. Οι δύο ουσίες δοκιμάστηκαν σε τρεις μεταβολίτες που σχετίζονται με τρεις έμφυτες μεταβολικές ασθένειες: αδενίνη, αθροιστική τυροσίνη και φαινυλαλανίνη. Τα αποτελέσματα ήταν ελπιδοφόρα. Τόσο το ταννικό οξύ όσο και το EGCG ήταν αποτελεσματικά στην παρεμπόδιση του σχηματισμού δομών τοξικού αμυλοειδούς. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης υπολογιστικές προσομοιώσεις για να επαληθεύσουν τον μηχανισμό που οδηγεί τις ενώσεις.
«Εισερχόμαστε σε μια νέα εποχή κατανόησης του ρόλου και της σημασίας των μεταβολιτών σε διάφορες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των μεταβολικών ασθενειών, των νευροεκφυλιστικών ασθενειών και ακόμη και του καρκίνου» κατέληξε η Shaham-Niv. «Τα εργαλεία που αναπτύξαμε είναι πρωτοποριακά και έχουν τεράστιες δυνατότητες να βοηθήσουν ένα ευρύ φάσμα ασθενών στο μέλλον».
