Σε μία πρωτοφανή στα χρονικά κίνηση προχωρά ο Οίκος δημοπρασιών Sotheby’s καθώς πηγαίνει το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού στα δικαστήρια επειδή ζήτησε να μην δημοπρατηθεί αρχαιοελληνικό αγαλματίδιο -ένα χάλκινο άλογο.
Οι «Financial Times», που αποκαλύπτουν την υπόθεση, επισημαίνουν ότι πρόκειται για μία εξαιρετικά ασυνήθιστη νομική απόπειρα του Οίκου δημοπρασιών για «να αποσαφηνίσει τα δικαιώματα των νόμιμων ιδιοκτητών», όπως αναφέρει, εν μέσω μίας αύξησης των διεκδικήσεων από τις χώρες προέλευσης.
Η αγωγή του Οίκου δημοπρασιών έχει ήδη κατατεθεί σε δικαστήριο της Νέας Υόρκης και στους κατόχους του αντικειμένου, συγγενείς των εκλιπόντων συλλεκτών Howard και Saretta Barnet, οι οποίοι αγόρασαν το χάλκινο άλογο το 1973.
Το είδωλο που προκάλεσε την αντίδραση είναι κορινθιακού τύπου, ύψους 14 εκατοστών και χρονολογείται στον 8ο αιώνα π.Χ. Επίσης, η αξία του έχει εκτιμηθεί πως ξεκινά από τα 150.000 και φθάνει τα 200.000 δολάρια. Επρόκειτο να δημοπρατηθεί μαζί με άλλα κομμάτια της συλλογής του Barnet στη Νέα Υόρκη στις 14 Μαΐου. Ήταν ένα από τα σημαντικότερα κομμάτια της δημοπρασίας, ωστόσο ο Sotheby’s το απέσυρε τελευταία στιγμή.
Σύμφωνα με τους «Financial Times», μία ημέρα πριν τη δημοπρασία, το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού έστειλε επιστολή ζητώντας την απόσυρση του ειδώλου και την επιστροφή του στην Ελλάδα.
Στη σχετική επιστολή, το υπουργείο σημείωνε πως δεν υπάρχει τίποτα στα αρχεία του που να δείχνει πως το αντικείμενο «βγήκε νόμιμα από τη χώρα» και επιφυλάσσεται «του δικαιώματος να λάβει τα απαραίτητα νομικά μέτρα» για τον επαναπατρισμό του.
Ο Sotheby’s απέρριψε τις ελληνικές αξιώσεις, υποδεικνύοντας ότι το άλογο είχε πωληθεί το 1967 σε δημοπρασία της Ελβετίας, πριν περάσει στη συλλογή των Barnets.
Τελικά, ο Οίκος απέσυρε την τελευταία στιγμή το ειδώλιο από τη δημοπρασία του Μαΐου, καθώς η διεκδίκησή του από την Ελλάδα έβλαπτε την εμπορική αξία του.
Σε άλλες περιπτώσεις αμφισβητούμενης προέλευσης, οι ιδιοκτήτες και οι Οίκοι συνήθως αποσύρουν από δημοπρασίες τέτοιου είδους αρχαιότητες, καθώς δεν μπορούν να τις πωλήσουν, και διαπραγματεύονται πίσω από κλειστές πόρτες με τη χώρα που τις διεκδικεί, προκειμένου να πωλήσουν σε αυτή το σχετικό αντικείμενο.
Φωτογραφία του ειδωλίου από το κατασχεμένο αρχείο του Σάιμς.
Τι απαντά το υπουργείο Πολιτισμού
«Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αναμένει να του γνωστοποιηθεί η αγωγή του Οίκου Sotheby's και της οικογένειας Howard και Saretta Barnet και θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος».
Τα παραπάνω τονίζει, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με αφορμή το δημοσίευμα των «Financial Times», που μεταξύ άλλων αναφέρει ότι ο Οίκος δημοπρασιών άσκησε αγωγή εναντίον του ΥΠΠΟΑ επειδή διεκδίκησε ένα αρχαιοελληνικό χάλκινο ειδώλιο αλόγου που επρόκειτο να δημοπρατηθεί.
