Του Φάνη Ζώη
[email protected]
Τα logistics συνεισφέρουν το 6,5% της συνολικής Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας, αλλά μόνο 3,8% αν εξαιρεθεί η ναυτιλία. Αποτελούν επίσης κλάδο στρατηγικής σημασίας και μεγάλης δυναμικής για την Ελλάδα, κυρίως λόγω της γεωγραφικής θέσης της χώρας ως διαμετακομιστικού κόμβου μεταξύ Ευρώπης και Άπω Ανατολής.
Ωστόσο, το γεωγραφικό πλεονέκτημα της χώρας παραμένει ως επί το πλείστον αναξιοποίητο, λόγω της καθυστέρησης στην ανάπτυξη έργων υποδομής (λιμένων, οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων, αερομεταφορών, εγκαταστάσεων αποθήκευσης) και υστερήσεων στην ανταγωνιστικότητα. Πολιτικές για τη βελτίωση των υποδομών, της ανταγωνιστικότητας κόστους, της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών logistics, τη μείωση των διαδικασιών στα σύνορα και τη λοιπή γραφειοκρατία θα μπορούσαν, εκτός από τη θετική επίδραση που θα έχουν στις ελληνικές εξαγωγές, να αυξήσουν το μερίδιο συμβολής στην ΑΠΑ του εγχώριου κλάδου logistics στα επίπεδα του αντίστοιχου της Ευρωζώνης (ήτοι ετήσια αύξηση 1% της ΑΠΑ).
ΓΑΙΑΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα θα επιδιώξουν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των εξαγωγών μας, με τη δημιουργία Εμπορευματικών Κέντρων συνδυασμένων μεταφορών.
Σύντομα, σύμφωνα με τη ΓΑΙΑΟΣΕ, ξεκινά η ανάπτυξη του Θριάσιου Πεδίου, ένα έργο έκτασης 588 στρεμμάτων και προϋπολογισμού 200 εκατ. ευρώ. Το αμέσως προσεχές διάστημα θα ληφθεί η έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο, ώστε ακολούθως η σύμβαση να οδηγηθεί στη Βουλή. Στόχος είναι εντός Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου να εκκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες.
Αναφορικά με το Εμπορευματικό Κέντρο στο Στρατόπεδο του Γκόνου, στη Θεσσαλονίκη, ο διαγωνισμός θα γίνει σε δύο στάδια. Υπενθύμισε ότι η εκδήλωση ενδιαφέροντος λήγει στις 10 Ιουνίου, ενώ στόχος είναι στα τέλη του 2018 να ανακηρυχθεί ο επενδυτής. Το έργο θα προσφέρει απασχόληση σε 3.000 άτομα, με μια εκτίμηση να ξεπεράσουν τις 7.000.
Αντίστοιχα, στο Εμπορευματικό Κέντρο της Αλεξανδρούπολης, ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 150 εκατ. ευρώ. Στόχος είναι έως το τέλος του 2018 να έχουν κατατεθεί δεσμευτικές προσφορές.
Αξίζει να αναφερθεί ότι το 2017 η ΓΑΙΑΟΣΕ κατέγραψε κύκλο εργασιών στα 30 εκατ., ενώ για το 2018 εκτιμά ότι ο κύκλος εργασιών θα διαμορφωθεί στα 40 εκατ. ευρώ.
Τα... έργα της ΕΡΓΟΣΕ
Eν τω μεταξύ, σημαντικά θα είναι και τα οφέλη από την κατασκευή της Σιδηροδρομικής Εγνατίας, ένα project που εντάσσεται στο «νέο μεγάλο κύμα σιδηροδρομικών έργων» και αναμένεται να φθάσει, με τις κάθετες συνδέσεις, στα 7 δισ. ευρώ, σε βάθος 12ετίας.
Το έργο της Εγνατίας που διαχειρίζεται η ΕΡΓΟΣΕ πρόκειται να ενώσει όλες τις περιφέρειες της Βορείου Ελλάδος, από τον Έβρο μέχρι την Ηγουμενίτσα. Μάλιστα, το έργο αποτελεί προτεραιότητα και για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ως μέρος του Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Δικτύου, καθώς η Εγνατία θα ενώνει την Αδριατική με τον Εύξεινο Πόντο και το Αιγαίο και θα συνδέεται με τον Βόρειο Σιδηροδρομικό άξονα της Ε.Ε.
Ειδικότερα, όπως έχει γίνει γνωστό από τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΓΟΣΕ Χρήστο Διονέλη, το έργο που αφορά τη σύνδεση Ηγουμενίτσας - Καλαμπάκας - Κοζάνης, με κόστος στο 1,5 δισ. ευρώ, αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα 6 χρόνια.
Όσον αφορά τον κλάδο προς Αλβανία, (Κρυσταλλοπηγή - Πόγραδετς) έχει εγκριθεί ήδη η μελέτη και συμμετέχει η ΕΡΓΟΣΕ ως leader.
Στο τμήμα Θεσσαλονίκη - Ειδομένη (σύνορα με πΓΔΜ) βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή μονής σιδηροδρομικής γραμμής, ενώ εντός του 2018 θα υπάρξει ολοκλήρωση των έργων.
Για τον κλάδο Φλώρινα - Καύκασος - Μοναστήρι, υπάρχει επιθυμία τόσο από τα Σκόπια όσο και από την Ελλάδα να επαναλειτουργήσει η γραμμή.
Σε σχέση με τις συνδέσεις με Βουλγαρία, ανέφερε ότι έχει ήδη ολοκληρωθεί το έργο εγκατάστασης συστήματος ραδιοκάλυψης, ενώ η περάτωση του έργου αναμένεται τον Μάρτιο του 2019.
Επιπλέον, στον κλάδο προς Βουλγαρία (Προμαχώνας) στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο, αναμένεται να πραγματοποιηθούν έργα αναβάθμισης.
Στον κλάδο προς τον Εύξεινο Πόντο αναμένονται πολύ σημαντικές εξελίξεις, καθώς σύμφωνα με το μνημόνιο συνεργασίας που υπογράφηκε στην Καβάλα το 2017 μεταξύ των πρωθυπουργών Ελλάδας και Βουλγαρίας, οι δύο χώρες συνεργάζονται για τη δημιουργία μίας κοινής εταιρείας, στα πρότυπα της Rail Baltica.
Η κοινή Task Force που δημιουργήθηκε έχει ήδη συνεδριάσει έξι φορές και το έργο έχει παρουσιαστεί σε διεθνή fora κι έχει την υποστήριξη της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, της DG Move, της επιτρόπου Μεταφορών Βιολέτα Μπουλτς, καθώς και του προέδρου Ζαν Κλοντ Γιούνκερ.
Πρόκειται για τη σιδηροδρομική διασύνδεση των λιμανιών Αλεξανδρούπολης, Καβάλας, Θεσσαλονίκης, Βάρνα, Μπουργκάς, Ρούσε στην οποία ενδέχεται να προστεθεί και η Ρουμανία.
Η ιδιαιτερότητα αυτού του διαδρόμου έχει να κάνει με τη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων από τη Μεσόγειο στον Εύξεινο Πόντο (τα κοντέινερ που μεταφέρονται με πλοία έχουν εξαιρετικό περιβαλλοντικό και οικονομικό κόστος, ενώ δεν λείπουν οι καθυστερήσεις) και πρόκειται να θέσει νέα δεδομένα στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων μεταξύ των δύο περιοχών.
Σύμφωνα με τη μελέτη βιωσιμότητας του έργου, απαιτείται η σιδηροδρομική μεταφορά κατά μέσο όρο 250.000 containers ετησίως, ήτοι το 5-6% που μεταφέρονται κάθε χρόνο στα στενά του Βοσπόρου.
Το κατασκευαστικό κόστος εκτιμάται σε 3 δισ. ευρώ, ωστόσο εάν επικεντρωθούμε στο κομμάτι Αλεξανδρούπολη - Μπουργκάς, το οποίο αποτελεί λιγότερο από το 1/3 του συνολικού έργου, μιλάμε για μια «ζεστή χρηματοδοτική ευκαιρία», με δυναμική ολοκλήρωσης το 2023 και με σαφώς μικρότερο οικονομικό κόστος.