Βασικό κίνητρο για το θρησκευτικό φανατισμό είναι οι περιφερειακές διενέξεις, υποστηρίζει ο Γερμανός καθηγητής ισλαμικών σπουδών Στέφαν Ράιχμουτ. Ο κίνδυνος όξυνσης αυξάνεται, όταν στις αντιπαραθέσεις αυτές εισέρχονται, συχνά αυθαίρετα, οι δυνάμεις της Δύσης: «Αυτό που ονομάζουμε θρησκευτικό φονταμενταλισμό έχει, τουλάχιστον στην Εγγύς Ανατολή, τις ρίζες του στις περιφερειακές πολιτικές διενέξεις. Όταν όμως επεμβαίνουν οι μεγάλες δυνάμεις τότε προκαλούνται βίαιες εξάρσεις, οι οποίες αποδίδονται στον εξτρεμισμό ή τον φανατισμό».

Ο καθηγητής ισλαμικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Μπόχουμ Στέφαν Ράιχμουτ είναι πεπεισμένος ότι οι φονταμεναλιστές επικαλούνται τον Θεό και τις θρησκευτικές τους αντιλήψεις, οι στόχοι τους ωστόσο είναι στην πλειονότητά τους πολιτικοί: «Θρησκευτικός εξτρεμισμός ορίζεται κατά την άποψή μου ως η χρήση βίας στο όνομα κάποιας θρησκείας. Ο φανατισμός αυτός έχει συνήθως κίνητρα που δεν σχετίζονται με τη θρησκευτική αντίληψη, αλλά με πολιτικές διενέξεις και συμφέροντα ορισμένων ομάδων που επικαλούνται τον Θεό, όταν άλλοι πολιτικοί μηχανισμοί και τρόποι διεκδίκησης δεν αποφέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα».

Ο ισραηλινός ειρηνιστής και κάτοχος του εναλλακτικού βραβείου Νόμπελ Ούρι Αβνέρι εκτιμά ότι «πολλοί μουσουλμάνοι έχουν χάσει την πίστη τους στην ιδεολογία του εθνικισμού, επειδή διέψευσε τις ελπίδες τους και δεν βελτίωσε την ζωή τους. Κατά συνέπεια απομακρύνθηκαν από τον δυτικού τύπου εθνικισμό, ενστερνιζόμενοι την ιδέα μιας ακραίας ισλαμιστικής κοινωνίας. Πριν από 50 χρόνια, το πρότυπο του αραβικού κόσμου ήταν ο Αιγύπτιος πρόεδρος Γκαμάλ Αμπτ ελ Νάσερ, ο κατεξοχήν εκπρόσωπος του παναραβικού εθνικισμού. Σήμερα τη θέση του έχει πάρει ο ηγέτης της Χεζμπολάχ σεΐχης Χασάν Νασράλα».

Πηγή: Deutsche Welle