Του Γιάννη Τριανταφύλλου*
[email protected]
*Οικονομολόγος ειδικευμένος σε φορολογικά θέματα
Πρόσφατα το υπουργείο Εσωτερικών έθεσε σε εφαρμογή το Μητρώο Πολιτών, μια εφαρμογή για ενιαία βάση των στοιχείων των Ελλήνων από όλα τα ληξιαρχεία και δημοτολόγια της χώρας. Για τα στοιχεία των φυσικών προσώπων φαίνεται λοιπόν ότι το κράτος επιτέλους θα αποκτήσει σταδιακά μια ενιαία εικόνα.
Αντίθετα για μια τέτοια ενιαία εικόνα για κάθε Ελληνική επιχείρηση ή νομικό πρόσωπο φαίνεται ότι θα παραμείνει μακρινό όνειρο. Δέκα χρόνια μετά την έναρξη της κρίσης παραμένει μια δαιδαλώδης κατάσταση αναρίθμητων ειδικών μητρώων που λειτουργούν υπό την αιγίδα μιας πληθώρας υπηρεσιών και φορέων του δημοσίου.
Όλοι γνωρίζουμε ότι το TAXIS διατηρεί ένα φορολογικό μητρώο για όλα τα φυσικά και νομικά πρόσωπα και οντότητες στην Ελλάδα που έχουν λάβει ΑΦΜ. Ένα δικό του μητρώο διατηρεί ο ΕΦΚΑ στο οποίο έχουν ενσωματωθεί τα επιμέρους μητρώα των ασφαλιστικών φορέων που υπήχθησαν στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Τέλος για τις περισσότερες ατομικές εμπορικές επιχειρήσεις και νομικά πρόσωπα υπάρχει το ΓΕΜΗ (Γενικό Εμπορικό Μητρώο) όπου τηρείται μια δημόσια βάση δεδομένων. Τα τρία αυτά κύρια μητρώα λειτουργούν τελείως αυτόνομα, μια μεταβολή δηλαδή στο ΓΕΜΗ δεν την γνωρίζει αυτόματα το TAXIS ούτε ο ΕΦΚΑ! Για αυτό άλλωστε υπάρχουν χιλιάδες επιχειρήσεις που στο ΓΕΜΗ έχουν διακόψει την λειτουργία τους και στο TAXIS είναι ενεργές φορολογικά.
Αν τα τρία αυτά κύρια μητρώα λειτουργούν χωρίς διασύνδεση μεταξύ τους τι πρέπει να περιμένει κανείς για όλα τα δεκάδες επιμέρους μητρώα που έχουν θεσπιστεί στο κράτος μας;
Οι ΚΟΙΝΣΕΠ και λοιπές κοινωνικές επιχειρήσεις για παράδειγμα εγγράφονται στο Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας. Τα σωματεία, οι σύλλογοι και ορισμένες αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες τηρούνται στα μητρώα των κατά τόπους πρωτοδικείων. Για τους μη κερδοσκοπικούς φορείς λειτουργούν επίσης παράλληλα από τρία διαφορετικά υπουργεία το Ειδικό Μητρώο Εθελοντικών Οργανώσεων, το Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Κοινωνικής Φροντίδας και το Εθνικό Μητρώο Ελληνικών και Ξένων μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Σαν να μην έφταναν τα παραπάνω οι Περιφέρειες τηρούν τοπικά Μητρώα φορέων ιδιωτικού τομέα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης λειτουργούν το Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών εκμεταλλεύσεων. το Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων, το Μητρώο Καταστημάτων Εμπορίας Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων, το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Οικοτεχνιτών και το Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, Εφοδίων και Εισροών. Πέραν αυτών υπάρχουν και άλλα ειδικά μητρώα για αγρότες π.χ. οι παραγωγοί ελιάς εγγράφονται και στο Ελαιοκομικό Μητρώο, οι παραγωγοί εσπεριδοειδών στο Φυτουγειονομικό Μητρώο και πάει λέγοντας.
Οι δασικές υπηρεσίες τηρούν το Εθνικό Μητρώο Εμπόρων Ξυλείας και το Εθνικό Μητρώο Φορέων Εκμετάλλευσης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας. Το Υπουργείο Τουρισμού τηρεί φυσικά Μητρώο Τουριστικών Επιχειρήσεων ενώ αρκετές βιομηχανίες υποχρεούνται να εγγράφονται στο Εθνικό Μητρώο Παραγωγών συσκευασιών (Ε.Μ.ΠΑ.).
Για τις άδειες που απαιτούνται για πολλές επαγγελματικές και βιομηχανικές δραστηριότητες υπάρχουν δεκάδες άλλα ειδικά μητρώα. Για παράδειγμα μόνο στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας τηρείται διψήφιος αριθμός από τέτοια μητρώα αδειοδοτημένων επιχειρήσεων.
Ας μην παραλείψουμε ότι φορείς αρμοδιότητας Υπουργείου Παιδείας τηρούν το Μητρώο Ιδιωτικών Φορέων Εκπαίδευσης και Κατάρτισης και το Μητρώο Φορέων Δια Βίου Μάθησης. Τέλος ας αναφέρουμε ότι υπάρχει και Κεντρικό Μητρώο Προμηθευτών Δημοσίου και βέβαια το Μητρώο Υπηρεσιών και Φορέων Δημόσιας Διοίκησης.
Η παραπάνω παράθεση είναι τελείως ενδεικτική, κανείς άλλωστε δεν έχει σήμερα μια πραγματική εικόνα για το σύνολο των δημόσιων μητρώων επιχειρήσεων και φορέων που λειτουργούν στην Ελλάδα.
Όλα αυτά τα μητρώα ζητούν μια αίτηση εγγραφής και ετήσια υποβολή στοιχείων όπως καταστατικά, στοιχεία εκπροσώπησης, φορολογικές δηλώσεις κ.α. από όσους εγγράφονται σε αυτά. Φανταστείτε λοιπόν τι δαπάνη συνεπάγεται για την οικονομία μας η εγγραφή όλων αυτών των επιχειρήσεων πολλαπλές φορές σε διάφορα μητρώα!
Τι προσφέρει όμως στην πληροφόρηση του κοινού και των ελεγκτικών αρχών, η αγαπημένη μας δραστηριότητα της δημιουργίας δεκάδων «αναρχοαυτόνομων» μητρώων επιχειρήσεων;
Για να συγκεντρώσει σήμερα κάποιος όλες τις πληροφορίες για τις δραστηριότητες, την αδειοδότηση και την νομική κατάσταση ενός ΑΦΜ χρειάζεται είτε άφθονο χρόνο και τύχη, είτε να προσλάβει τον Ηρακλή Πουαρό! Τουλάχιστον μέχρι να δεήσουμε να εκσυγχρονιστούμε σαν κράτος ας δημιουργηθεί ένα μητρώο για να καταγραφούν σε αυτό όλα τα επιμέρους μητρώα!