Από την έντυπη έκδοση
Της Αγγελικής Κοτσοβού
[email protected]
Οριστικοί τίτλοι τέλους για την εποχή του φθηνού χρήματος; Η απάντηση στο συγκεκριμένο ερώτημα δεν θα έλθει από Ουάσιγκτον ή Φραγκφούρτη, αλλά από… το Τόκιο. Μία δεκαετία μετά την πιστωτική κρίση και η παγκόσμια οικονομία φαίνεται να μην έχει πλέον ανάγκη τη στήριξη των κεντρικών τραπεζών. Η φθηνή ρευστότητα σχεδόν 11 τρισ. δολαρίων και οι γενναίες μειώσεις επιτοκίων που οδήγησαν το κόστος δανεισμού σε μηδενικά επίπεδα, συνέβαλαν στην έξοδο από την ύφεση και ήταν από τους βασικούς «πυλώνες» για το χρηματιστηριακό ράλι που άρχισε από το 2009 και χαρακτηρίσθηκε από αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ.
Με τα σήματα κινδύνου για φούσκες να εκπέμπουν απειλητικά και με τις κεντρικές τράπεζες να σημειώνουν επιτυχία και στον βασικό τους στόχο -που είναι η αποκατάσταση του πληθωρισμού- έχει σημάνει η ώρα να αναλάβουν τα «γεράκια», με ρότα προς την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής. Η πρώτη κίνηση έγινε από τη Φέντεραλ Ριζέρβ των ΗΠΑ, τον Δεκέμβριο του 2015. Και τώρα, υπό την απειλή της υπερθέρμανσης, η Fed του Τζερόμ Πάουελ προχωρά με πιο επιθετικές κινήσεις, με τις αγορές να βλέπουν τέσσερις αυξήσεις εντός του 2018. Στροφή και από την Τράπεζα της Αγγλίας, που τον Νοέμβριο του 2017 αύξησε το κόστος χρήματος, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο για τουλάχιστον μία ακόμη αύξηση φέτος, καθώς η υποτιμημένη στερλίνα φουντώνει τον πληθωρισμό.
Αλλαγή πλεύσης και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που γράφει σιγά-σιγά τον επίλογο στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης, αν και προς το παρόν δεν διαφαίνεται στον ορίζοντα της Ευρωζώνης προοπτική υψηλότερων επιτοκίων.
Η έκπληξη όμως ήλθε χθες από την κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας, την τελευταία εκ των μεγάλων κεντρικών τραπεζών που είχε παραμείνει στο μονοπάτι της χαλαρής πολιτικής. Σύμφωνα με τον διοικητή Χαρουχίκο Κουρόντα, η κεντρική τράπεζα θα αρχίσει το 2019 να εξετάζει την ολοκλήρωση του προγράμματος νομισματικής στήριξης. Μπορεί στην πράξη να αργεί ακόμη το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης στην Ιαπωνία, με τις δηλώσεις του όμως ο κ. Κουρόντα σηματοδοτεί ότι και η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας εισέρχεται στο κλαμπ των μεγάλων κεντρικών τραπεζών που αποσύρουν τα μέτρα στήριξης που είχαν εφαρμόσει στη διάρκεια της κρίσης. Η ιαπωνική κεντρική τράπεζα προβλέπει ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον στόχο 2% στο δημοσιονομικό έτος 2019. Και, έχοντας νικήσει την ύφεση και το «τέρας» του αποπληθωρισμού, ήλθε ο καιρός να αποσύρει τα όπλα.