«Σε κάθε επανάληψη του πλημμυρικού φαινομένου στη χώρα, ουδείς αρμόδιος είναι υπεύθυνος. Η ευθύνη, όπως έχει τονίσει το ΤΕΕ, χάνεται σαν το νερό, γλιστρά ανάμεσα σε 5-6 υπουργεία, το σύνολο της Αυτοδιοίκησης και γενικότερα μεταξύ κάποιων χιλιάδων υπηρεσιών. Αυτός είναι ο λόγος που ουδέποτε εντοπίζεται από τις ΕΔΕ (οι οποίες κατά το παρελθόν επανειλημμένως έχουν παραγγελθεί), αλλά ούτε καν από τις δικαστικές έρευνες, όπως (υπενθυμίζουμε) συνέβη το 1993 οπότε οι ανακρίσεις που έγιναν από Πταισματοδίκη (και με τη συνδρομή του ΤΕΕ), κατέληξαν στο αρχείο», επισημαίνει το ΤΕΕ.
«Το γνωστό και επαναλαμβανόμενο "ανοχύρωτη χώρα", τείνει να υποκατασταθεί από το "ανοχύρωτη είναι η μνήμη μας"...
Η φύση μας έστειλε ένα ακόμη σαφές μήνυμα. Το ζήτημα είναι πόσοι το κατανοούν και ποιοι θα το λάβουν υπόψη.
Από το 1977, το ΤΕΕ, με πρωτοβουλία του προχώρησε, με τη συγκρότηση Ομάδας Εργασίας από τους καλύτερους επιστήμονες της χώρας, στη σύνταξη συγκεκριμένων τεκμηριωμένων και συγκροτημένων προτάσεων αντιπλημμυρικής προστασίας, τις οποίες και παρέδωσε στα αρμόδια υπουργεία. Μεταξύ άλλων, ως άμεσα (εδώ και 30 χρόνια) έργα έχουν προταθεί:
- Ο συστηματικός καθαρισμός της κοίτης των ρεμάτων, η απομάκρυνση των επιχώσεων και γενικά των τμημάτων των πρανών που είναι πιθανό να καταρρεύσουν. Επίσης ο καθαρισμός των αγωγών ομβρίων και των στομίων υδροσυλλογής.
- Η αποτύπωση των ρεμάτων, της όχθης και των ακαλύπτων χώρων εκατέρωθεν, καθώς και των τεχνικών έργων που υπάρχουν επί των ρεμάτων, που πρέπει σε τακτά χρονικά διαστήματα να επιβεβαιώνεται.
- Η σύνταξη κτηματολογίου των περιοχών των ρεμάτων και η οριοθέτησή τους με μόνιμη σήμανση.
- Η περίφραξη, όπου είναι εφικτό, της ελεύθερης κοίτης για την παρεμπόδιση απόρριψης μπάζων και σκουπιδιών.
- Η αναβολή κατασκευής κάθε έργου που θα μπορούσε να επιβαρύνει σοβαρά τους κύριους αποδέκτες ομβρίων στις περιπτώσεις, που οι αποδέκτες είναι ανεπαρκείς.
- Η επανεξέταση των προβλεπομένων καλύψεων ρεμάτων, ώστε να διερευνηθεί η δυνατότητα διευθέτησης αυτών με ανοικτή διατομή ή τουλάχιστον να εξασφαλισθεί η εισροή των επιφανειακά απορρεόντων ομβρίων.
- Η εξέταση της δυνατότητας κατασκευής περιφερειακών τάφρων στα μεγάλα ή και μικρότερα αστικά κέντρα της χώρας, χάραξη των έργων επί του εδάφους και έγκαιρη απαλλοτρίωση της ζώνης κατάληψης. Διερεύνηση τυχόν δυνατότητας κατασκευής άλλων μικρότερης σημασίας περιφερειακών τάφρων.
- Η έναρξη φύτευσης των ορεινών κλιτύων περί τα ρέματα.
- Η εξέταση της σκοπιμότητας κατασκευής φραγμάτων ανάσχεσης και μικροφραγμάτων συγκράτηση φερτών υλών.
- Η εξασφάλιση της επιφανειακής απορροής των ομβρίων στις παραλιακές περιοχές...
... Ο ρόλος της Αυτοδιοίκησης, αναμφισβήτητα, στα αντιπλημμυρικά έργα είναι καθοριστικός. Αλλά δεν μπορεί να είναι και αποφασιστικός. Η επιλογή και ιεράρχηση των έργων, ο σχεδιασμός, οι προδιαγραφές, το χρονοδιάγραμμα της κατασκευής και η χρηματοδοτική ροή, θα πρέπει να είναι έργο μιας κεντρικής εξουσίας. Η Αυτοδιοίκηση οφείλει να υπακούει σε έναν εθνικό σχεδιασμό και, κυρίως, να μεριμνά για το συστηματικό έλεγχο και συντήρηση των αντιπλημμυρικών έργων. Και πάνω απ’ όλα, με άμεσο τρόπο, να αποτρέπει οποιαδήποτε αυθαιρεσία και απαξίωση αυτών των έργων... Στα αντιπλημμυρικά έργα δεν μπορεί να ισχύει ο διαχωρισμός σε μικρά και μεγάλα. Χρειάζονται ταυτόχρονα και τα δύο...
Ενα εθνικό πρόγραμμα αντιπλημμυρικής προστασίας, όπως αυτό που έχει καταδειχτεί από τα πράγματα ότι απαιτείται, δεν μπορεί να υλοποιηθεί εάν χρόνο με το χρόνο συρρικνώνεται (όπως συμβαίνει τα τελευταία χρόνια) το ΠΔΕ (έστω και ως ποσοστό επί του ΑΕΠ) ή όταν χάνονται κονδύλια του Ταμείου Συνοχής (από το οποίο μπορούν να χρηματοδοτηθούν τέτοια έργα).
Ιδιαίτερα όταν γνωρίζουμε ότι τα αντιπλημμυρικά έργα έχουν μεγάλο κόστος σε μια χώρα που το γεωγραφικό της ανάγλυφο και το έδαφός της συμβάλουν στην ανάπτυξη έντονων φαινομένων.
Πάνω απ’ όλα η Πολιτεία θα πρέπει να πάψει να αυθαιρετεί, δίνοντας το παράδειγμα ή δίνοντας το δικαίωμα στους πολίτες να καταπατούν, μπαζώνουν ή κτίζουν επί των ρεμάτων, όπως έκανε με το νόμο για «Εναρμόνιση του Ν. 1650/1986 με τις Οδηγίες 97/11 Ε.Ε. και 96/61 Ε.Ε., διαδικασία οριοθέτησης και ρυθμίσεις θεμάτων για τα υδατορέματα»...
Η αναφορά σε ακραίες φυσικά φαινόμενα μπορεί και να δρα αποπροσανατολιστικά αν δεν συνοδεύεται από την πολιτική βούληση και τα αναγκαία πρακτικά μέτρα άμβλυνσης των συνεπειών. Ασφαλώς και εκδηλώνονται, ενίοτε, ακραία φυσικά φαινόμενα. Ακραίος, όμως, αποδεικνύεται και ο εφησυχασμός κρίσιμων και αρμόδιων τμημάτων της Δημόσιας Διοίκησης σε όλα τα επίπεδα».
