Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Περισσότεροι από 21.000 θεατές παρακολούθησαν την τελευταία δημιουργία του Δημήτρη Παπαϊωάννου, με τίτλο «The great tamer» («Ο μεγάλος δαμαστής»), σε Αθήνα, Άμστερνταμ, Νάπολη, Βαρκελώνη, Μαδρίτη, Αβινιόν.

«Πρέπει να είναι Έλληνας κανείς, για να καλλιεργήσει σε τέτοιο βαθμό την τέχνη των θραυσμάτων; Ο “μεγάλος δαμαστής” είναι συγκλονιστικό και, ενίοτε, τερατώδες συνονθύλευμα μορφών και εικόνων. Ο τεμαχισμός αντικειμένων και οστών που ξεθάβονται στις ανασκαφές ενισχύει μια αισθητική συγκόλλησης (στην καλύτερη περίπτωση) και σύνθλιψης (στη χειρότερη). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, προκύπτουν συνειρμοί διαμελισμού. Χέρια και πόδια απλώνονται επί σκηνής. Σαν τους αρχαιολόγους που ανασυνθέτουν αγγεία και δοχεία με κομμάτια που δεν συνταιριάζουν απόλυτα, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου παράγει απίθανα ανθρώπινα μπολιάσματα, οι αρθρώσεις των οποίων αψηφούν την ανατομία.

Μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές αυτού του ρυθμισμένου στην εντέλεια έργου συγκεφαλαιώνει τα μέρη: Η εμφάνιση ενός άντρα που ξαναγεννιέται αναπάντεχα με μορφή σαν αρχαίου αγάλματος. Εμείς το ονειρευτήκαμε, ο Παπαϊωάννου το έκανε πραγματικότητα» έγραψε η Rosita Boisseau στη «Le Monde».

Ο «Μεγάλος δαμαστής» είναι ένα έργο, που δημιουργήθηκε για έναν θίασο δέκα καλλιτεχνών. Λειτουργεί σαν ένα παράδοξο τσίρκο που ζωντανεύει εικόνες, οι οποίες συνθέτουν και αποσυνθέτουν την ιστορία του βηματισμού του ανθρώπου στη Γη. Άλλες φορές με χιούμορ και, άλλες, με μελαγχολική διάθεση, η παράσταση προτείνει ένα ταξίδι με τις αισθήσεις, προς τις βασικές δυνάμεις που ο άνθρωπος καλείται να δαμάσει μέσα του, για να ολοκληρωθεί.

Στα τριάντα χρόνια της καριέρας του, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου αγωνίζεται να δημιουργήσει ένα σκηνικό σύμπαν, που θα μπορούσε να περιγραφεί ως ένα ονειρόπλαστο τσίρκο του παραλόγου. Τα ανθρώπινα σώματα μετατρέπονται σε πεδία μάχης, αλληλεπιδρούν με πρώτες ύλες και μετασχηματίζονται σε υβριδικές μορφές, με σκοπό τη δημιουργία οπτικών ψευδαισθήσεων.

Οι βαθιές ρίζες του στις εικαστικές τέχνες προσδίδουν στις παραστάσεις του μια ισχυρή οπτική αίσθηση, καθώς ο ίδιος ενσωματώνει με περιπαικτική διάθεση αναφορές από την Ιστορία της Τέχνης, ποικίλες εκφραστικές και παραστασιακές πρακτικές, αλλά και ερωτήματα γύρω από την καταγωγή μας. Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου αποσκοπεί στην απόλυτη απλότητα της εμφάνισης, που δεν είναι, όμως, διόλου απλή στην υλοποίησή της. Πρόθεσή του είναι να αναδείξει την ιερότητα που ενυπάρχει σε καθετί πεζό και άχαρο.

Σαν ένα παράδοξο τσίρκο, σαν ένα εξερευνητικό ταξίδι στην ιστορία του βηματισμού του ανθρώπου στη Γη, η διεθνής αυτή συμπαραγωγή του διεθνούς φήμης Έλληνα δημιουργού, θα συνεχίσει να ταξιδεύει ανά τον κόσμο, κάνοντας στάσεις σε Σεούλ (28,29 και 30/9),Βασιλεία (5, 7 και 8/10), Στοκχόλμη (8, 9 και 10/11), Ταϊπέι (16,17, 18 και 19/11), Λισαβόνα(2 και 3/3/2018), Πόρτο (9 και 10/3/2018), Βελιγράδι (15/3/2018), Παρίσι (20 και 23/3/2018), Λουξεμβούργο (29/3/2018), ενώ αναμένεται να προστεθούν σύντομα και άλλες πόλεις.

Νέο έργο

Ο Δημήτρης Παπαϊωάννου θα είναι ο πρώτος καλλιτέχνης που θα δημιουργήσει νέο έργο για το περίφημο Tanztheater της Πίνα Μπάους στο Βούπερταλ. Η πρεμιέρα θα δοθεί στο Opernhaus Wuppertal, στις 12 Μαΐου 2018.

«Η ζωή με οδήγησε εδώ και με τίμησε να δημιουργώ με καλλιτέχνες, που με έκαναν να δακρύζω, όταν ήμουν 20 ετών. Καλλιτέχνες που έχω ακολουθήσει σε όλη τη ζωή μου. Η πρώτη γεύση από αριστούργημα ήταν τα έργα της Πίνα Μπάους. Η ζωή μου άλλαξε από τότε για πάντα. Είμαι ευγνώμων για την εμπιστοσύνη που μου δείχνουν και θα δώσω τα πάντα, για να ανταποκριθώ στην πρόκληση» σημειώνει ο Έλληνας δημιουργός.