Την άσκοπη χρήση αντιβιοτικών κολλύριων στα μάτια στις περιπτώσεις οξείας επιπεφυκίτιδας εξέτασε η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (ΑΑΟ). Η έρευνα η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Ophthalmology που εκδίδει η ΑΑΟ έδειξε ότι οι περισσότεροι ασθενείς με επιπεφυκίτιδα χρησιμοποιούν αντιβιοτικά κολλύρια παρόλο που μπορεί να μην είναι απαραίτητα.
Στην έρευνα αυτή εξετάστηκαν αναλυτικά στοιχεία από σχεδόν 300.000 ασθενείς στις ΗΠΑ οι οποίοι είχαν διαγνωστεί με οξεία επιπεφυκίτιδα. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, το 58% των ασθενών πήγαν στο φαρμακείο και εκτέλεσαν συνταγή για αντιβιοτικά κολλύρια. Μάλιστα το 20% είχαν συνταγή για συνδυασμό αντιβιοτικού με στεροειδές, δηλαδή κορτιζόνη. Ο συνδυασμός αυτός όμως είναι εντελώς ακατάλληλος για τους περισσότερους ασθενείς με οξεία επιπεφυκίτιδα, διότι μπορεί να παρατείνει ή να επιδεινώσει ορισμένα είδη ιογενών λοιμώξεων που αποτελούν την συνηθέστερη αιτία της.
Επίσης, σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας, 8 στους 10 ασθενείς δεν είχαν απευθυνθεί σε οφθαλμιάτρους για τα συμπτώματά τους αλλά κυρίως σε γιατρούς της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, καθώς και ότι η λήψη των αντιβιοτικών κολλυρίων εξαρτιόταν περισσότερο από την κοινωνικο-οικονομική κατάσταση των ασθενών παρά από τις πιθανότητες που είχαν να εκδηλώσουν πιο σοβαρή λοίμωξη στα μάτια (επειδή, για παράδειγμα ήταν χρήστες φακών επαφής ή είχαν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα).
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η επιπεφυκίτιδα εμφανίζεται κυρίως σε τρεις μορφές, ιογενή, βακτηριακή και αλλεργική. Ωστόσο, όπως τόνισαν, τα αντιβιοτικά σπανίως είναι απαραίτητα για την οξεία επιπεφυκίτιδα, διότι αυτή συνήθως προκαλείται από ιούς ή αλλεργίες που δεν ανταποκρίνονται στα αντιβιοτικά. Επίσης, τα αντιβιοτικά δεν είναι πάντοτε απαραίτητα ούτε σε περίπτωση βακτηριακής επιπεφυκίτιδας, διότι οι περισσότερες περιπτώσεις της είναι ήπιες και υποχωρούν μόνες τους σε 7-14 ημέρες χωρίς θεραπεία.
Ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ. Αναστάσιος Κανελλόπουλος, MD, ιδρυτής και επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Οφθαλμολογίας LaserVision, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School, και πρόεδρος της Διεθνούς Εταιρείας Διαθλαστικής Χειρουργικής (ISRS) που υπάγεται στην ΑΑΟ, μας εξηγεί το πώς πρέπει να αντιμετωπίζουμε τις περιπτώσεις επιπεφυκίτιδας.
Όπως λέει ο γιατρός, τα αντιβιοτικά δεν μπορούν να καταπολεμήσουν τους ιούς και τις αλλεργίες όπως για παράδειγμα από γύρη, ακάρεα οικιακής σκόνης, φακούς επαφής, καλλυντικά, τρίχωμα ζώων κ.λπ. Γι αυτό λοιπόν είναι λάθος η χρήση τους στις περιπτώσεις ιογενούς ή αλλεργικής επιπεφυκίτιδας, καθώς δεν παρέχουν κανένα όφελος στους ασθενείς.
Το χειρότερο όμως είναι πως η κατάχρηση των αντιβιοτικών κολλυρίων για τα μάτια μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα (π.χ. κνησμό, τσούξιμο, αίσθημα καύσου, πρήξιμο), καθώς και να εντείνει το κοκκίνισμα των ματιών και την παραγωγή εκκριμάτων από αυτά.
Σε ποιες περιπτώσεις ενδείκνυται η χρήση αντιβιοτικών κολλυρίων
Όταν ο ασθενής έχει σοβαρά συμπτώματα, το ανοσοποιητικό σύστημά του είναι εξασθενημένο ή όταν η λοίμωξη δεν έχει υποχωρήσει καθόλου έπειτα από μία εβδομάδα χωρίς θεραπεία.
Για να μην κάνουμε άσκοπη χρήση αντιβιοτικών κολλυρίων, καλό είναι να γνωρίζουμε, όπως επισημαίνει ο κ. Κανελλόπουλος, τα χαρακτηριστικά συμπτώματα των τριών ειδών επιπεφυκίτιδας.
Ιογενής επιπεφυκίτιδα
Συνήθως συνοδεύεται από λοίμωξη του ανώτερου αναπνευστικού (ίωση, πονόλαιμος) και το χαρακτηριστικό γνώρισμά της είναι η έντονη δακρύρροια και ο κνησμός. Τα συμπτώματα ξεκινούν από το ένα μάτι αλλά επειδή είναι πολύ μεταδοτική μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί και στο άλλο.
Αλλεργική επιπεφυκίτιδα
Τα χαρακτηριστικά γνωρίσματά της είναι κνησμός στα μάτια, πρησμένα βλέφαρα και συνάχι ή κνησμός στη μύτη. Είναι πιο συνηθισμένη σε άτομα που έχουν και άλλες αλλεργίες, όπως αλλεργική ρινίτιδα ή άσθμα.
Βακτηριακή επιπεφυκίτιδα
Στα πιθανά συμπτώματα συμπεριλαμβάνεται παχύ, συχνά κιτρινοπράσινο έκκριμα από τα μάτια που διαρκεί όλη μέρα. Συνήθως δεν συνοδεύεται από συμπτώματα ίωσης του ανώτερου αναπνευστικού. Τυπικά αρχίζει από το ένα μάτι, αλλά μέσα σε 2-5 ημέρες έχει εξαπλωθεί και στο άλλο.
Τέλος, σημειώνει ότι το κοκκίνισμα των ματιών παρατηρείται σε όλες τις μορφές.
