Οι φοβίες αποτελούν κοινό φαινόμενο: Κάποιοι φοβούνται τις πτήσεις, άλλοι κάποια έντομα, άλλοι είναι κλειστοφοβικοί κ.ο.κ. Αν και στους άλλους μπορεί συχνά να φαίνονται ως υπερβολικές ή αστείες, οι φοβίες αποτελούν σημαντικό πρόβλημα για αυτούς που πάσχουν από αυτές, επηρεάζοντας και τις καθημερινές τους δραστηριότητες- ωστόσο, αυτό μπορεί να αλλάξει, χάρη στη δουλειά επιστημόνων στη Γερμανία.
«Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία αποτελεί μία έξοχη επιλογή θεραπείας» αναφέρει ο καθηγητής Μάρτιν Χέρμαν, ψυχολόγος του Κέντρου Ψυχικής Υγείας στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο του Universität Würzburg. Αυτή η μορφή θεραπείας σκόπιμα εκθέτει τον ασθενή στις καταστάσεις που τον αγχώνουν, υπό την ψυχολογική επίβλεψη ενός ειδικού. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει πως αυτό δεν τους βοηθά όλους εξίσου, οπότε ο Χέρμαν και συνάδελφοί του από το Τμήμα Κλινικής Ψυχολογίας του πανεπιστημίου αναζήτησαν τρόπους βελτίωσης της ανταπόκρισης των ασθενών, χρησιμοποιώντας διακρανιακή μαγνητική διέγερση- και επιτυγχάνοντας θετικά αποτελέσματα.
«Ξέραμε από προηγούμενες μελέτες πως μια συγκεκριμένη περιοχή στον εμπρόσθιο λοβό του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι σημαντική για να “ξεμάθει” κανείς τη φοβία» λέει ο Χέρμαν, εξηγώντας τη δουλειά του ίδιου και των συνεργατών του. Συνεχίζοντας, επισημαίνει πως μελέτες έχουν δείξει ότι η μαγνητική διέγερση αυτής της περιοχής μπορεί να αυξήσει την αποτελεσματικότητα όσον αφορά στη «διαγραφή» των αντιδράσεων άγχους/ φόβου σε εργαστηριακό περιβάλλον. Σε πρόσφατη μελέτη, η ομάδα διερεύνησε κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να συμβεί και με την υψοφοβία.
Για αυτό τον σκοπό, 39 άτομα με έντονη υψοφοβία μεταφέρθηκαν σε μεγάλα ύψη κατά τη διάρκεια δύο συνεδριών- όχι στον πραγματικό κόσμο, αλλά μέσω εικονικής πραγματικότητας (VR). Το γεγονός ότι το περιβάλλον δεν είναι αληθινό δεν έχει σημασία: «Οι άνθρωποι νιώθουν πραγματικό φόβο και στην εικονική πραγματικότητα- αν και ξέρουν ότι δεν βρίσκονται στα αλήθεια σε μια επικίνδυνη κατάσταση» αναφέρει ο Χέρμαν.
Οι επιστήμονες διέγειραν τον εμπρόσθιο λοβό κάποιων εκ των ασθενών για περίπου 20 λεπτά πριν εισέλθουν στον εικονικό κόσμο- στους υπόλοιπου η διέγερση δεν ήταν αληθινή. Τα ευρήματα έδειξαν πως όντως υπήρξαν οφέλη για όλους τους συμμετέχοντες από τη διαδικασία θεραπείας σε εικονικό περιβάλλον, τα οποία μάλιστα είναι ακόμα ορατά μετά από διάστημα τριών μηνών, όπως υπογραμμίζει ο Χέρμαν- τονίζοντας παράλληλα πως η διαδικασία φάνηκε να επιταχύνεται μέσω της διέγερσης του εμπρόσθιου λοβού.
Το επόμενη βήμα για τους επιστήμονες είναι να μελετήσουν εάν η μέθοδος αυτή ενδείκνυται και για άλλες φοβίες, πραγματοποιώντας αντίστοιχη έρευνα και πειράματα με αραχνοφοβικούς.
