Συνέντευξη στον Γιώργο Χατζηλίδη
[email protected]

Η αλλαγή μοντέλου ανάπτυξης είναι η προϋπόθεση ώστε η Θεσσαλονίκη να ανακτήσει τον κομβικό ρόλο της ως οικονομικού και εμπορικού κέντρου των Βαλκανίων, τονίζει σε συνέντευξή του στην ειδική έκδοση της «Ν» ο δήμαρχος της πόλης Γιάννης Μπουτάρης. 

Επιπλέον, ο δήμαρχος αναφέρεται στους τρόπους με τους οποίους η Θεσσαλονίκη μπορεί να αξιοποιήσει την ανάγκη της Κίνας, τιμώμενης χώρας στη φετινή ΔΕΘ, για ακόμα μεγαλύτερη εμπορική διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά, κάνοντας παράλληλα ειδική μνεία στο mega project της παραποτάμιας σύνδεσης της Θεσσαλονίκης με τον Δούναβη και την Κεντρική Ευρώπη.

Ο κ. Μπουτάρης παραθέτει, επίσης, τις αναπλάσεις και τα άλλα έργα που σχεδιάζει ο Δήμος Θεσσαλονίκης στο επόμενο διάστημα, επισημαίνοντας παράλληλα τη μεγάλη παρακαταθήκη που θα αφήσει για τη Θεσσαλονίκη το εμβληματικό Μουσείο του Ολοκαυτώματος στη δυτική είσοδο της πόλης. 

Κύριε δήμαρχε, ποιο είναι το μεγάλο στοίχημα που καλείται να κερδίσει η Θεσσαλονίκη στα αμέσως επόμενα χρόνια; 

Το μεγάλο στοίχημα είναι να ανακτήσει η πόλη τον κομβικό, ιστορικό της ρόλο στην ευρύτερη περιοχή των Βαλκανίων, σε οικονομικό, εμπορικό και πολιτισμικό επίπεδο. Αν θέλει, όμως, να το κερδίσει, θα πρέπει να αλλάξει το μοντέλο ανάπτυξής της. Ασφαλώς και είναι καθοριστικής σημασίας η ανάπτυξη των βασικών της υποδομών (λιμάνι και αεροδρόμιο που να λειτουργούν με ανταγωνιστικούς όρους, μετρό και λοιπά συγκοινωνιακά έργα), που εν πολλοίς εξαρτάται από την κυβέρνηση. 

Όμως, η Θεσσαλονίκη πρέπει να «απαγκιστρωθεί» από το κράτος των Αθηνών. Αυτή την πολιτική υιοθετούμε κι εμείς ως διοίκηση στον Δήμο, έχοντας ως βασικό ζητούμενο την αναζήτηση εναλλακτικών χρηματοδοτικών εργαλείων, πέρα από τους εθνικούς και κοινοτικούς πόρους. Για να το επιτύχουμε αυτό γίναμε η πρώτη πόλη που κατάρτισε στρατηγικό σχέδιο με ορίζοντα το 2030, στο πλαίσιο της συμμετοχής του Δήμου στο δίκτυο των «100 Ανθεκτικών Πόλεων», το οποίο περιλαμβάνει πολυεπίπεδες, μητροπολιτικές δράσεις, που αποτελούν προϋπόθεση για την ανάπτυξη της πόλης, για να είναι βιώσιμη και λειτουργική. Γιατί -ας μην κρυβόμαστε- κανείς δεν πρόκειται να χρηματοδοτήσει κανέναν, πολύ περισσότερο έναν δήμο, αν δεν έχει ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο. Μέσω αυτής της πρωτοβουλίας καταφέραμε να προσελκύσουμε διεθνούς εμβέλειας οργανισμούς, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα, η οποία θα μας παρέχει δωρεάν τεχνογνωσία για την εκπόνηση σχεδίου διαχείρισης έκτακτων αναγκών και μελέτης για την ανασυγκρότηση του παραλιακού μετώπου. 

Ταυτόχρονα πρέπει να ενισχύσουμε την τοπική οικονομία, εκμεταλλευόμενοι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της πόλης, την ιστορία, την παράδοση, τα ακαδημαϊκά της ιδρύματα και το -νεανικό- ανθρώπινο δυναμικό της. Και βέβαια να διευρύνουμε -κάτι που συστηματικά κάνουμε στον Δήμο- τις εθνικές και διεθνείς μας συνεργασίες, έτσι ώστε να καταξιωθούμε στον παγκόσμιο χάρτη, κάτι που θα έχει πολλαπλά οφέλη.  

Ποια μεγάλα έργα-αναπλάσεις σχεδιάζει ο Δήμος Θεσσαλονίκης, αξιοποιώντας και νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το δάνειο της ΕΤΕπ; 

Προτεραιότητα σε ό,τι αφορά την αξιοποίηση του δανείου της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων είναι η βιοκλιματική ανάπλαση της Πλατείας Ελευθερίας, έργο για το οποίο υπάρχει έτοιμη μελέτη και έγκριση από το υπουργείο Πολιτισμού. Στα έργα που προγραμματίζουμε περιλαμβάνονται επίσης η υπογειοποίηση των κάδων απορριμμάτων, η επέκταση της παλιάς παραλίας, η δεύτερη φάση της ανάπλασης του άξονα της Αγίας Σοφίας, η οποία αφορά το τμήμα από την οδό Τσιμισκή έως και τη Λεωφόρο Νίκης, καθώς και αποκαταστάσεις ή ανεγέρσεις σχολικών συγκροτημάτων. Ωστόσο, τα συγκεκριμένα χρήματα μπορεί να διατεθούν για άλλα έργα, εφόσον προκύψουν νέες ανάγκες ή βρεθεί άλλη χρηματοδοτική πηγή για κάποια από τις επιλεγμένες δράσεις. Στις προτεραιότητές μας περιλαμβάνονται επίσης έργα κυκλοφοριακά και βιώσιμης αστικής κινητικότητας, όπως, για παράδειγμα, η λειτουργία τραμ και παράκτιας συγκοινωνίας, η επέκταση του δικτύου ποδηλατοδρόμων και η επέκταση του πλέγματος των πεζοδρόμων.

Η Κίνα είναι η τιμώμενη χώρα της φετινής ΔΕΘ. Πώς μπορεί η Θεσσαλονίκη να αξιοποιήσει το ενδιαφέρον της Κίνας για μεγαλύτερη εμπορική διείσδυση στην ευρωπαϊκή αγορά; Ποιες κινήσεις κάνει ή προγραμματίζει να κάνει ο δήμος προς αυτή την κατεύθυνση;

Οπωσδήποτε, η αγορά της Κίνας έχει μεγάλο ενδιαφέρον. Και οι Κινέζοι από την πλευρά τους φαίνεται πως ενδιαφέρονται ν’ αποκτήσουν σχέσεις με τη χώρα μας και με την περιοχή μας, δεδομένου ότι μας έχουν συμπεριλάβει στον σχεδιασμό για τη δημιουργία μιας ευρύτερης οικονομικής ζώνης, του δυτικού δρόμου το Μεταξιού ή One Road One Belt όπως το ονομάζουν. Αυτό το θετικό γεγονός προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε, στον βαθμό που μπορούμε. 

Έτσι, συμμετέχουμε από το 2013 στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Τουριστικών Πόλεων (World Tourism Cities Federation) που έχει έδρα το Πεκίνο, με παρουσία στις εκθέσεις, ομιλίες σε θεματικά πάνελ και συναντήσεις εργασίας.

Από την άλλη, διατηρούμε καλή σχέση με την κινεζική παροικία της Θεσσαλονίκης και την παροτρύνουμε να καταστήσει την περιοχή της οδού Αισώπου μια πραγματική China Town, ανοίγοντας και εστιατόρια και καταστήματα που προωθούν την κινεζική κουλτούρα. Κατόπιν παραινέσεών μας, εξάλλου, προχώρησαν στη δημιουργία τουριστικού πρακτορείου, το οποίο σαφώς λειτουργεί υπέρ της τόνωσης της τουριστικής κίνησης από την Κίνα.

Το τουριστικό ενδιαφέρον των Κινέζων για την Ελλάδα γενικότερα είναι υπαρκτό, ωστόσο τα μεγέθη είναι πολύ μικρά και σε απόλυτους αριθμούς και αναλογικά με το μέγεθος της κινεζικής αγοράς. Το ίδιο ισχύει και για την περιοχή μας. Μας ενδιαφέρει και εμάς κατ’ αρχήν να αυξηθεί η συνδεσιμότητα με την Κίνα. Η έναρξη απευθείας πτήσεων Αθήνα-Πεκίνο, η συνεργασία με την Turkish Airlines για το διπλό καθημερινό δρομολόγιο Κωνσταντινούπολη-Θεσσαλονίκη και η πιθανή μας σύνδεση με την αραβική χερσόνησο μέσω Qatar Airways δημιουργούν προϋποθέσεις για να συζητάμε κατ’ αρχήν για κάποια προοπτική άμεσων επαφών και σχέσεων. 

Στη συνέχεια θα πρέπει να αναπτύξουμε ακόμα παραπάνω αυτό που ήδη συζητάμε -κάτι που κάναμε πιο συντεταγμένα στην τελευταία Philoxenia του 2016- με πόλεις όπως το Βελιγράδι, η Φιλιππούπολη, ακόμα και η Αχρίδα για την προβολή ολόκληρης της περιοχής μας ως προορισμού για τον Κινέζο τουρίστα. Να έρχεται δηλαδή από τη μακρινή Κίνα και να επισκέπτεται 3-4 πόλεις μέσα σε ένα ταξίδι 10 - 15 ημερών.

Θεωρώ ιδιαίτερα θετική εξέλιξη το ότι Κινέζοι επενδυτές εξέφρασαν μεγάλο ενδιαφέρον για το σχέδιο σύνδεσης του λιμανιού της πόλης μας με τον Δούναβη, όπως και ότι το θέμα συζητήθηκε στη συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Σέρβο ομόλογό του. 

Το φιλόδοξο αυτό έργο, σε συνδυασμό με έργα προσβασιμότητας και ενέργειας που φαίνεται να προωθούνται το τελευταίο διάστημα στην ευρύτερη περιοχή, μπορεί να καταστήσει τη Θεσσαλονίκη σημαντικό κόμβο εισόδου της Κίνας στη Νοτιοανατολική και κατ’ επέκταση στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ως προτεραιότητα τις ποτάμιες μεταφορές, οι οποίες εντάσσονται στα Διευρωπαϊκά Δίκτυα Μεταφορών. 

Με βάση αυτά τα δύο δεδομένα, εκτιμώ ότι υπάρχουν τα κίνητρα ώστε να ξεκινήσει το έργο, ενώ και σε κατασκευαστικό επίπεδο φαίνεται πως είναι ρεαλιστικό, σύμφωνα, τουλάχιστον, με τους Κινέζους εμπειρογνώμονες. Ασφαλώς κι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας μέχρι τότε, καθώς θα πρέπει να γίνει μελέτη για τη βιωσιμότητά του, ενώ θα πρέπει να αποσαφηνιστεί και ο τρόπος χρηματοδότησής του. Το έργο, όπως αντιλαμβάνεστε, υπερβαίνει τις αρμοδιότητές μας, ωστόσο ως διοίκηση θα κάνουμε ό,τι μπορούμε σε επίπεδο επαφών ώστε να προχωρήσει.

Με το Μουσείο Ολοκαυτώματος, που αναμένεται να είναι έτοιμο μέσα στο 2019, η Θεσσαλονίκη εκπληρώνει ένα μεγάλο χρέος της, σε ιστορικό και συμβολικό επίπεδο. Θα υπάρξουν, όμως, και άλλες παράλληλες ωφέλειες, όπως π.χ. στον τουρισμό. Περιγράψτε μας τις προσδοκίες που έχετε σε όλα τα επίπεδα από την ανέγερση του εμβληματικού αυτού μνημείου;  

Εκτός από εκπλήρωση της αυτονόητης υποχρέωσης της πόλης απέναντι στην εβραϊκή κοινότητα, αλλά πρωτίστως στην ιστορία της, τα οφέλη είναι προφανή. Η Θεσσαλονίκη θα αυξήσει την αναγνωρισιμότητά της, γεγονός που θα έχει σημαντικό αντίκτυπο και στον τουρισμό. Ωστόσο, να θυμίσω ότι πέρα από τη δημιουργία του Μουσείου, επιμείναμε και πετύχαμε να λειτουργήσει και Εκπαιδευτικό Κέντρο για το Ολοκαύτωμα και για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Με τη λειτουργία του κέντρου αυτού η Θεσσαλονίκη θα αποκτήσει περίοπτη θέση στη διεθνή κοινότητα -και όχι απαραίτητα μόνον των Εβραίων- ως ένα από τα παγκόσμια σύμβολα της ανοχής στο διαφορετικό και εναντίον του ρατσισμού.