Σε πεδίο σημαντικών επιχειρηματικών εξελίξεων εξελίσσεται ο κλάδος των ιδιωτικών κλινικών, με το Ντυνάν από τη μια μεριά και την αλλαγή ιδιοκτησίας της Εθνικής Ασφαλιστικής να αναμένεται να παίζουν σημαντικό ρόλο. Την ίδια στιγμή τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών δείχνουν ότι οι μεγάλοι εισηγμένοι όμιλοι που ελέγχουν περίπου το 50% της ιδιωτικής υγείας στη χώρα, έχουν ακόμη κάποιες αντοχές, όχι όμως ατελείωτες.
Η «πολύφερνος νύφη», το Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν, αποτελεί ένα σημαντικό νοσηλευτικό ίδρυμα, το οποίο εξαιτίας της θέσης του, αλλά κυρίως της σύγχρονης υποδομής του, θεωρείται μια ιδιαίτερα καλή επένδυση. Δυστυχώς το «αμαρτωλό» παρελθόν του, το οποίο θέλει να ξεκαθαρίσει η Επιτροπή της Βουλής που εξετάζει τα σκάνδαλα στην υγεία, έχει προκαλέσει σημαντικές καθυστερήσεις στον επικείμενο διαγωνισμό τον οποίο οργανώνει ο σημερινός ιδιοκτήτης, η Τράπεζα Πειραιώς.
Η αλλαγή της ιδιοκτησίας θα σημάνει και την αλλαγή στο τοπίο του ελληνικού κλάδου υγείας, ο οποίος εκτιμάται ότι δεν θα είναι πια και τόσο ελληνικός, αφού ξένα επιχειρηματικά συμφέρονται φέρονται να θέλουν να παίξουν ρόλο στα εγχώρια επιχειρηματικά δρώμενα, σε ένα κλάδο που οδηγείται λόγω υψηλού δανεισμού στη συγκέντρωση. Ήδη μια πρώτη κίνηση έγινε με την εξαγορά του Μετροπόλιταν από το CVC Fund, το οποίο επίσης διεκδικεί και το Ντυνάν, πιθανότατα σε συνεργασία με κάποιο άλλο ιδιωτικό νοσοκομείο.
Από κει και πέρα, κύκλοι της αγοράς σημειώνουν ότι και η αλλαγή ιδιοκτησίας της μεγαλύτερης ελληνικής ασφαλιστικής εταιρείας, της Εθνικής, θα αλλάξει και τις ισορροπίες στον κλάδο. Είναι γνωστό ότι πλέον το περίπου 30% κατά μέσο όρο στον τζίρο των ιδιωτικών κλινικών προέρχεται από την ιδιωτική ασφάλιση και μια ισχυρή ασφαλιστική με χιλιάδες συμβόλαια μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον κλάδο.
Οικονομικά στοιχεία
Σύμφωνα τώρα με τις ανακοινώσεις των εισηγμένων εταιρειών κατά τις πρόσφατες συνελεύσεις, αν και τα οικονομικά μεγέθη δείχνουν κάποιες θετικές επιδόσεις, από την άλλη μεριά ο βραχνάς της έλλειψης ρευστότητας εξακολουθεί να τις πιέζει δραματικά.
Με βάση, λοιπόν, τα αντιπροσωπευτικά στοιχεία που δημοσιεύτηκαν για το 2016 από τις εταιρείες που είναι εισηγμένες στο ελληνικό χρηματιστήριο, παρά τις πιέσεις από τα rebate και clawback, οι επιχειρήσεις αυτές κατόρθωσαν να διατηρήσουν τον κύκλο εργασιών τους συνολικά, να υπερδιπλασιάσουν τα λειτουργικά τους κέρδη και με εξαίρεση τη Euromedica να παρουσιάσουν και θετικά καθαρά αποτελέσματα.
Ειδικότερα τα οικονομικά στοιχεία για την πορεία των 4 κορυφαίων ομίλων ιδιωτικής υγείας (Euromedica, Ιασώ, Ιατρικό Αθηνών και Υγεία) κατά το 2016, τα οποία ανακοινώθηκαν, δείχνουν σταθεροποίηση του κύκλου εργασιών και σημαντική βελτίωση αποτελεσμάτων. Παράλληλα όμως αποδεικνύεται ότι οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν με επιπλέον 77 εκατ. ευρώ από rebate και clawback ανεβάζοντας περαιτέρω τον συνολικό λογαριασμό σε περίπου τα 360 εκατ. ευρώ από την έναρξη εφαρμογής των μέτρων.
Την ίδια στιγμή σε υψηλά επίπεδα εξακολουθούν να παραμένουν οι οφειλές του ΕΟΠΥΥ προς αυτές, αν και έγιναν σημαντικές αποπληρωμές πέρυσι, ενώ επιβεβαιώνεται για μια ακόμη φορά η έλλειψη ρευστότητας, καθώς τα συνολικά δάνεια εξακολουθούν να προσεγγίζουν τα 870 εκατομμύρια, όταν τα διαθέσιμα κεφάλαια στα ταμεία των εταιρειών είναι μόλις 52 εκατ. ευρώ.
Ειδικότερα, μελετώντας τα στοιχεία των εταιρειών όπως αποτυπώνονται στις δηλώσεις των διοικήσεων και έχουν ελεγχθεί από τους ορκωτούς ελεγκτές (τα στοιχεία της Euromedica αποτελούν αρχικές εκτιμήσεις), ο συνολικός τζίρος παρουσίασε την περσινή χρονιά σχετική άνοδο στα 633 εκατ. ευρώ από 613 εκατ. ευρώ. Επίσης κατά το 2016, τα λειτουργικά αποτελέσματα κινούνται αρκετά καλύτερα έναντι των αρχικών εκτιμήσεων και φαίνονται τριπλάσια στα 95 εκατ. ευρώ από 29 εκατ. ευρώ το 2015, καθώς δόθηκε ισχυρή ώθηση από τα μεγέθη της Euromedica η οποία εμφάνισε κέρδη έναντι ζημιών αλλά και λόγω της σημαντικής ανόδου των λειτουργικών αποτελεσμάτων του Ιατρικού Αθηνών.
Τα συνολικά αποτελέσματα πάντως επιβαρύνθηκαν σημαντικά από τα clawback και rebate, ενώ η εκτιμώμενη διατήρηση των ζημιών της Euromedica κάλυψε τα κέρδη που πέτυχαν οι άλλοι όμιλοι. Έτσι το συνολικό αποτέλεσμα ήταν αρνητικό στα περίπου 15 εκατ. ευρώ, όμως σημαντικά βελτιωμένο έναντι των ζημιών ύψους 84,5 εκατ. ευρώ το 2015.
Rebate - Clawback
Παρατηρώντας τα μεγέθη αυτά, θα έλεγε κανείς ότι γενικά οι όμιλοι παρουσιάζουν μια αρκετά καλή εικόνα. Όμως, όπως επισημαίνεται από τις διοικήσεις, οι εταιρείες δεν έχουν παγιώσει την απόλυτη επιβάρυνση για clawback και rebate και έτσι το τελικό ύψος των επιδράσεων των μέτρων μένει να συγκεκριμενοποιηθεί επακριβώς στους επόμενους μήνες.
Με βάση τα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών, πέρυσι οι εταιρείες επιβαρύνθηκαν με rebate και clawback της τάξης των 77 εκατ. ευρώ έναντι 94 εκατ. ευρώ το 2015. Έτσι πλέον η συνολική επιβάρυνση φαίνεται να έχει ξεπεράσει για τις εταιρείες αυτές τα 370 εκατ. ευρώ από το 2013 και μετά.
Δανεισμός
Όπως έχουμε αρκετές φορές επισημάνει οι συσσωρευμένες ζημιές αλλά και τα περιορισμένα κέρδη, που έχουν από τη μείωση των τιμών που επέβαλε η κρίση αλλά και από τις απώλειες εξαιτίας της εφαρμογής των rebate και clawback, δεν επιτρέπει την ενίσχυση των ταμείων των εταιρειών, δυσκολεύοντας την εξυπηρέτηση του δανεισμού τους.
Συνολικά οι όμιλοι υγείας που είναι εισηγμένοι στο Χ.Α. είχαν στα ταμεία τους κατά το τέλος του 2016, μόλις 52 εκατ. ευρώ, έναντι 43 εκατ. ευρώ το τέλος του 2015.
Για τον λόγο αυτό οι διοικήσεις των ομίλων εξακολουθούν να βρίσκονται σε συνεχείς διαπραγματεύσεις με τις τράπεζες προκειμένου να μπορέσουν να ρυθμίσουν τα δάνεια που φτάνουν πλέον τα 870 εκατ. ευρώ. Το άσχημο είναι πως ο δανεισμός αυτός αφορά σε δάνεια που από μακροπρόθεσμα έχουν πλέον καταστεί βραχυπρόθεσμα και τα οποία πρέπει να αποπληρωθούν το αργότερο μέσα στο ερχόμενο 12μηνο. Βέβαια μπορεί το συνολικό ποσό των δανείων να αποδίδεται όπως συνήθως κατά 45% στη Euromedica, όμως και οι άλλοι τρεις όμιλοι πρέπει να διαχειριστούν ένα υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος.
Παράλληλα, οι συνολικές απαιτήσεις των ομίλων από πελάτες τους, κυρίως από τον ΕΟΠΥΥ, εξακολουθούν να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα και να φτάνουν στα περίπου 300 εκατ. ευρώ.