Από την έντυπη έκδοση
Ένα μόλις βήμα πριν από τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεών τους βρίσκονται Τουρκία κι Ολλανδία, ενώ σε κρίση έχουν περιέλθει οι ευρωτουρκικές σχέσεις, συνεπεία της ακατανόητης εμμονής της τουρκικής ηγεσίας να εντάξει τους Τούρκους που ζουν στην Ευρώπη στο προεκλογικό παίγνιο του προέδρου Ερντογάν, εν όψει του δημοψηφίσματος της 16ης Απριλίου, για την υιοθέτηση του νέου τουρκικού Συντάγματος.
Η απαίτηση της Άγκυρας να πραγματοποιηθούν συγκεντρώσεις Τούρκων, με ομιλητές υπουργούς της κυβέρνησης Γιλντιρίμ, τέσσερις μόλις ημέρες πριν από τις κρίσιμες εθνικές εκλογές, στην Ολλανδία, προκάλεσε την αντίδραση της κυβέρνησης Ρούτε, η οποία απαγόρευσε στον Τούρκο ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου να επισκεφθεί το Ρότερνταμ και στη συνέχεια επεξέτεινε την απαγόρευση και στην υπουργό Οικογενειακών Υποθέσεων Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά, η οποία μετέβη οδικώς από τη Γερμανία στην Ολλανδία, για να τεθεί υπό περιορισμό και στη συνέχεια να απελαθεί από τη χώρα.
Με ανάρτησή της στο Twitter, σημείωσε: «Ο κόσμος πρέπει να πάρει θέση στο όνομα της Δημοκρατίας κατά αυτής της φασιστικής πράξης. Αυτή η συμπεριφορά ενάντια σε μία γυναίκα υπουργό δεν μπορεί να γίνει ποτέ αποδεκτή».
Η ολλανδική αστυνομία συγκρούστηκε το βράδυ του Σαββάτου με διαδηλωτές που συγκεντρώθηκαν έξω από το Τουρκικό Προξενείο στο Ρότερνταμ, διαμαρτυρόμενοι για την απαγόρευση στον Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Η αστυνομία έκανε χρήση κανονιών νερού για να διαλύσει τους περίπου 1.000 διαδηλωτές, καθώς και ειδικών σκύλων.
Η αντίδραση της Τουρκίας δεν άργησε να εκδηλωθεί, με δηλώσεις όλων των αξιωματούχων της.
Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν, χαρακτηρίζοντας τους Ολλανδούς «απογόνους των ναζί, προκατειλημμένους και φοβικούς», απείλησε: «Μπορείτε να απαγορεύσετε στον υπουργό Εξωτερικών μας να πετάξει, αλλά στο εξής να δούμε πώς θα προσγειώνονται οι πτήσεις σας στην Τουρκία».
Ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε, μιλώντας σε προεκλογική συγκέντρωση, διαμήνυσε ότι οι δηλώσεις Ερντογάν «ξεπερνούν κάθε όριο» και πρόσθεσε: «Είναι φυσικά ένα τρελό σχόλιο. Καταλαβαίνω ότι είναι θυμωμένοι, αλλά αυτό φυσικά ήταν εντελώς απαράδεκτο».
Η Ολλανδία χαρακτήρισε, επίσης, «ανεύθυνη» την επίσκεψη της Τουρκάλας υπουργού και γνωστοποίησε πως «ενημερώσαμε επανειλημμένα τις τουρκικές αρχές της ότι η Καγιά δεν ήταν ευπρόσδεκτη στην Ολλανδία».
Ο πρωθυπουργός Ρούτε διαβεβαίωσε χθες ότι θα κάνει τα πάντα για να «αποκλιμακώσει» τη διπλωματική αντιπαράθεση με την Τουρκία, την οποία περιέγραψε ως τη χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει εδώ και χρόνια η Ολλανδία.
«Ουδέποτε είχα τέτοια εμπειρία μέχρι τώρα, αλλά θέλουμε να είμαστε η πιο συνετή πλευρά» δήλωσε ο Ρούτε και πρόσθεσε: «Αν κλιμακώσουν, θα πρέπει να απαντήσουμε, αλλά θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποκλιμακώσουμε. Η Ολλανδία δεν θα επιτρέψει να εκβιαστεί».
Παρά τη συμφιλιωτική διάθεση Ρούτε, ο Ταγίπ Ερντογάν επανήλθε χθες και απείλησε πως η Ολλανδία θα πληρώσει το τίμημα για τη ζημιά που προκάλεσε στις διμερείς σχέσεις «και θα μάθει τι εστί διπλωματία. Θα τους διδάξουμε διεθνή διπλωματία».
Ακόμη, υποστήριξε ακόμη πως η μεταχείριση της υπουργού και άλλων Τούρκων αξιωματούχων στην Ευρώπη ερμηνεύεται από την άνοδο «του ρατσισμού και του φασισμού» και κάλεσε τους διεθνείς οργανισμούς να επιβάλουν κυρώσεις στην Ολλανδία, «η οποία ενεργεί σαν μπανανία».
Ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντρίμ προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν αντίποινα «με τους πιο σκληρούς τρόπους» στις ενέργειες της Ολλανδίας, ενώ ο ΥΠΕΞ Τσαβούσογλου ανακοίνωσε πως η Τουρκία θα συνεχίσει να παίρνει μέτρα κατά της Ολλανδίας μέχρι η τελευταία να ζητήσει συγγνώμη.
Ο Τσαβούσογλου -μίλησε χθες σε συγκέντρωση στην πόλη Μετς της βορειοανατολικής Γαλλίας- χαρακτήρισε την Ολλανδία «πρωτεύουσα του φασισμού» (!) και κάλεσε τις ευρωπαϊκές χώρες να αποδοκιμάσουν τη στάση της.
Στην Κωνσταντινούπολη, οπαδοί του Ερντογάν κατέβασαν την ολλανδική σημαία από το προξενείο της χώρας και ανήρτησαν μια τουρκική, προκαλώντας την αντίδραση της Χάγης, που υπενθύμισε ότι οι τουρκικές αρχές είναι υπεύθυνες για την ασφάλεια των Ολλανδών διπλωματών στην Τουρκία. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι δεν επιθυμεί την επιστροφή του Ολλανδού πρεσβευτή - βρίσκεται σε άδεια- στην Άγκυρα, «για κάποιο χρονικό διάστημα».
Υπό το πρίσμα των αντιδράσεων της τουρκικής ηγεσίας, η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε ότι προχωρεί στο εν μέρει «πάγωμα» της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας (ΜΠΒ) προς την Τουρκία.
«Η Τουρκία κινείται μακριά από την Ευρώπη» δήλωσε ο αρμόδιος για τη Διεύρυνση Ευρωπαίος επίτροπος Γιοχάνες Χαν και πρόσθεσε: «Είμαστε νομικά δεσμευμένοι να συσχετίζουμε την οικονομική στήριξη με την πρόοδο που καταγράφει κάθε (υποψήφια) χώρα».
«Όχι» και από Δανούς, Σουηδούς, Ελβετούς
Στον απόηχο της έντασης, χθες, ο πρωθυπουργός της Δανίας Λαρς Λόκε Ράσμουσεν επικοινώνησε με τον Τούρκο ομόλογό του Μπιναλί Γιλντιρίμ, και του πρότεινε να αναβληθεί μια προγραμματισμένη γι’ αυτόν τον μήνα επίσκεψή του στην Κοπεγχάγη.
«Με τις σημερινές τουρκικές επιθέσεις κατά της Ολλανδίας, η συνάντηση δεν μπορεί να διαχωριστεί απ’ αυτές. Γι’ αυτό πρότεινα στον Τούρκο συνάδελφό μου την αναβολή της συνάντησης» δήλωσε ο Ράσμουσεν. Από την προηγούμενη εβδομάδα πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν εμποδίσει Τούρκους πολιτικούς να πραγματοποιήσουν εκδηλώσεις στο έδαφός τους στο πλαίσιο της προεκλογικής εκστρατείας Ερντογάν. Χθες έγινε γνωστό, ότι ο ιδιοκτήτης ενός χώρου στη Στοκχόλμη, όπου θα πραγματοποιούνταν μια εκδήλωση με ομιλητή αξιωματούχο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, ακύρωσε το συμβόλαιο, δίχως να δώσει εξηγήσεις. Ανάλογη εξέλιξη είχε και η απόπειρα Τσαβούσογλου να μιλήσει σε μια εκδήλωση στη Ζυρίχη, η οποία ακυρώθηκε μετά την άρνηση του ξενοδοχείου που θα τη φιλοξενούσε να επιτρέψει την πραγματοποίησή της.
