Του Κώστα Δεληγιάννη
Η ανακάλυψη της αιτίας που η επιφάνεια του Ήλιου, γνωστή ως φωτόσφαιρα, έχει αρκετά μικρότερη θερμοκρασία από την ατμόσφαιρά του, δηλαδή το ηλιακό στέμμα, είναι ένας από τους βασικούς στόχους της αποστολής του μη επανδρωμένου διαστημοπλοίου Solar Probe Plus της NASA το 2018 στον Ήλιο.
Το σκάφος αναμένεται να φτάσει σε απόσταση μόλις 6,4 εκατ. χιλιομέτρων από τον Ήλιο, σε μία περιοχή όπου η θερμοκρασία αγγίζει τους 1.350 βαθμούς Κελσίου. Έτσι, οι επιστήμονες της διαστημικής υπηρεσίας ελπίζουν πως θα συγκεντρώσει δεδομένα που θα φέρουν στο «φως» αρκετές άγνωστες πτυχές της δραστηριότητας του αστέρα.
Μία από αυτές είναι η διαφορά της θερμικής ενέργειας της φωτόσφαιρας με το στέμμα, όπου οι θερμοκρασίες αγγίζουν τους 5.500 και τους 2 εκατ. βαθμούς Κελσίου, αντίστοιχα. Ένα φαινόμενο που κανονικά αντιβαίνει την κοινή λογική, σύμφωνα με την οποία οι πιο μακρινές περιοχές του αστέρα θα έπρεπε να είναι και ψυχρότερες.
Οι ερευνητές θέλουν επίσης να μελετήσουν με ποιον τρόπο επιταχύνεται ο ηλιακός άνεμος, δηλαδή αυτή τη ροή φορτισμένων σωματιδίων που εκτοξεύεται από την ανώτερη ατμόσφαιρά του. Επίσης, ελπίζουν πως με την αποστολή θα αποκτήσουν νέα στοιχεία, ώστε να μπορούν να προβλέψουν ηλιακά φαινόμενα τα οποία επηρεάζουν τις ανθρώπινες δραστηριότητες στη Γη.
Είναι χαρακτηριστικό πως, με βάση μία μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν από λίγο καιρό στο επιστημονικό περιοδικό Space Weather, αν επαναληφθεί μέσα στην επόμενη δεκαετία μία ηλιακή καταιγίδα όπως αυτή που συνέβη το 1859, τότε μόνο οι οικονομικές απώλειες μόνο για τις ΗΠΑ θα αγγίξουν ημερησίως τα 41,5 δισ. δολάρια.
Επίσης, με δεδομένο ότι θα καταστραφούν οι μετασχηματιστές του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, είναι πολύ πιθανό να προκληθούν εκτεταμένα μπλακάουτ.
«Χωρίς τη δυνατότητα πρόβλεψης μίας ισχυρής ηλιακής καταιγίδας, θα μπορούσε να προκληθούν βλάβες που μόνο στις ΗΠΑ θα κοστίσουν 2 τρισ. δολάρια, ενώ οι ανατολικές ακτές ενδεχομένως να μείνουν χωρίς ρεύμα για έναν χρόνο», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην ιστοσελίδα της αποστολής.
«Για να ξεκλειδώσουμε τα μυστήρια του στέμματος, αλλά και για να προστατεύσουμε από τις απειλές του διαστημικού καιρού τις σύγχρονες κοινωνίες, που εξαρτώνται ολοένα περισσότερο από την τεχνολογία, θα στείλουμε το Solar Probe Plus να “αγγίξει” τον Ήλιο».
Για να αντέξει στις υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούν στον προορισμό του, το σκάφος θα διαθέτει μία πυρίμαχη «ασπίδα» πάχους 11,5 εκατοστών. Επίσης, θα διαθέτει ανακλαστήρες θερμότητας, οι οποίοι θα εξασφαλίζουν πως η θερμική ενέργεια δεν θα φτάνει στο εσωτερικό του, και τα ευαίσθητα όργανα που θα βρίσκονται εκεί.
Αν αυτά τα εξαρτήματα λειτουργήσουν σωστά, τότε τα όργανα θα παραμείνουν σε θερμοκρασία δωματίου. Επίσης, το Solar Probe Plus θα διαθέτει ειδική προστατευτική επένδυση και από την ακτινοβολία, ώστε να μην καταστραφούν τα ηλεκτρονικά του κυκλώματα.