Δέσμη μέτρων για την καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος ενέκρινε την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όπως γνωστοποίησε η Κομισιόν, οι προτάσεις της θα συμπληρώσουν και θα ενισχύσουν το νομικό πλαίσιο της Ε.Ε. στους τομείς της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της παράνομης διακίνησης μετρητών και της δέσμευσης και δήμευσης περιουσιακών στοιχείων.

Κατά την Επιτροπή, οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν μαζί με την τρίτη Έκθεση Προόδου για την Ένωση Ασφάλειας, εξασφαλίζουν μια ισχυρή και συντονισμένη ευρωπαϊκή απάντηση στον αγώνα κατά της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.

Ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες

Ειδικότερα, η Επιτροπή πρότεινε οδηγία για την ποινικοποίηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, με την οποία παρέχει στις αρμόδιες αρχές επαρκείς ποινικές διατάξεις για τη δίωξη των εγκληματιών και τη φυλάκισή τους. Τα προτεινόμενα μέτρα προβλέπεται:

• να θεσπίσουν ελάχιστους κανόνες σχετικά με τον ορισμό των ποινικών αδικημάτων και των κυρώσεων που συνδέονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καλύπτοντας έτσι τα υφιστάμενα κενά ώστε να μην μπορούν πλέον οι εγκληματίες να επωφελούνται από τις διαφορές μεταξύ των εθνικών κανόνων
• να εξαλείψουν τα εμπόδια στη διασυνοριακή, δικαστική και αστυνομική συνεργασία, μέσω του καθορισμού κοινών διατάξεων για τη βελτίωση της διερεύνησης των αδικημάτων που συνδέονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες
• να εναρμονίσουν τα πρότυπα της Ε.Ε. σύμφωνα με τις διεθνείς υποχρεώσεις στον τομέα αυτόν, όπως καθορίζονται στη σύμβαση της Βαρσοβίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και στις συστάσεις της ειδικής ομάδας χρηματοοικονομικής δράσης.

Αυστηρότεροι έλεγχοι στις μεγάλες συναλλαγές σε μετρητά

Προκειμένου να δοθούν στις αρμόδιες αρχές τα κατάλληλα εργαλεία για τον εντοπισμό των τρομοκρατών και όσων τους στηρίζουν οικονομικά, ο νέος κανονισμός για την καταπολέμηση των παράνομων πληρωμών σε μετρητά που παρουσιάστηκε προβλέπεται:

• να επιβάλει αυστηρότερους ελέγχους σε άτομα που εισέρχονται ή εξέρχονται από την Ε.Ε. με μετρητά από 10 000 ευρώ και πάνω
• να δώσει τη δυνατότητα στις αρχές να λαμβάνουν μέτρα για ποσά χαμηλότερα από το κατώτατο όριο τελωνειακής διασάφησης ύψους 10 000 ευρώ, εφόσον υπάρχουν υποψίες για εγκληματική δραστηριότητα
• να βελτιώσει την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρχών και των κρατών μελών
• να επεκτείνει τους τελωνειακούς ελέγχους στα μετρητά που αποστέλλονται με ταχυδρομικά δέματα ή στις μεταφορές εμπορευμάτων και στα είδη υψηλής αξίας όπως ο χρυσός, καθώς και σε προπληρωμένες κάρτες πληρωμών που επί του παρόντος δεν καλύπτονται από τη συνήθη τελωνειακή διασάφηση.

Δέσμευση των οικονομικών πόρων των τρομοκρατών και δήμευση των περιουσιακών τους στοιχείων

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η ταχεία δέσμευση ή δήμευση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων σε διασυνοριακό επίπεδο δεν θα επιτρέπει πλέον στους τρομοκράτες να χρησιμοποιούν τα κεφάλαιά τους για να πραγματοποιούν νέες επιθέσεις. Ο προτεινόμενος κανονισμός για την αμοιβαία αναγνώριση των διαταγών δέσμευσης και δήμευσης περιουσιακών στοιχείων που προέρχονται από εγκληματική δραστηριότητα προβλέπεται:

• να προσφέρει ένα ενιαίο νομικό μέσο για την αναγνώριση τόσο των διαταγών δέσμευσης όσο και δήμευσης σε άλλες χώρες της Ε.Ε., απλοποιώντας το σημερινό νομοθετικό πλαίσιο. Ο κανονισμός θα έχει άμεση εφαρμογή σε όλα τα κράτη μέλη
• να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής των ισχυόντων κανόνων που αφορούν τη διασυνοριακή αναγνώριση, προκειμένου να περιληφθεί η δήμευση περιουσιακών στοιχείων άλλων ατόμων που συνδέονται με τον εγκληματία, ενώ θα καλύπτει τη δήμευση και στην περίπτωση που ο εγκληματίας δεν καταδικάζεται επειδή διέφυγε ή απεβίωσε, για παράδειγμα
• να βελτιώσει την ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα των διαταγών δέσμευσης ή δήμευσης χάρη στην καθιέρωση ενός τυποποιημένου εγγράφου και στην υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να επικοινωνούν μεταξύ τους. Οι κανόνες ορίζουν σαφείς προθεσμίες, καθώς και συντομότερες προθεσμίες για διαταγές δέσμευσης
• να διασφαλίσει τα δικαιώματα των θυμάτων για αποζημίωση και επιστροφή. Σε περιπτώσεις διασυνοριακής εκτέλεσης των διαταγών δήμευσης, τα δικαιώματα του θύματος έχουν προτεραιότητα έναντι του συμφέροντος των κρατών εκτέλεσης και έκδοσης των διαταγών.

Τις προτάσεις κατάρτισε ειδική ομάδα για την προετοιμασία του σχεδίου με επικεφαλής τον πρώτο αντιπρόεδρο της Κομισιόν Φρανς Τίμερμανς και τον αντιπρόεδρο Βάλντις Ντομπρόβσκις, σε συνεργασία με τους Επιτρόπους Δημήτρη Αβραμόπουλο, Πιέρ Μοσκοβισί, Βιέρα Γιούροβα και Τζούλιαν Κινγκ.

Ο πρώτος αντιπρόεδρος Φρανς Τίμερμανς δήλωσε σχετικά ότι με τις προτάσεις «ενισχύουμε τα νομικά μας μέσα για τη φραγή και εξάλειψη των πηγών χρηματοδότησης των εγκληματιών και των τρομοκρατών. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι έχουμε στη διάθεσή μας τα σωστά εργαλεία για τον εντοπισμό και την αναχαίτιση των ύποπτων χρηματοοικονομικών ροών, καθώς και για τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών επιβολής του νόμου, έτσι ώστε να προστατεύουμε καλύτερα την ασφάλεια των Ευρωπαίων πολιτών».

Ο αντιπρόεδροςΒάλντις Ντομπρόβσκις σημείωσε ότι η τρομοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια. «Θα πρέπει να είμαστε πάντοτε ένα βήμα πιο μπροστά για να μπορούμε να αναχαιτίζουμε τη δράση των τρομοκρατών και η καταπολέμηση της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας αποτελεί μέρος της εν λόγω προσπάθειας. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο προτείνουμε σήμερα αποτελεσματικές ποινικές κυρώσεις για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε ολόκληρη την Ε.Ε. Προτείνουμε τη διασυνοριακή δέσμευση και δήμευση των περιουσιακών στοιχείων εγκληματικής προέλευσης εντός της Ε.Ε. Οι εγκληματίες δεν θα μπορούν πλέον να παρακάμπτουν τους ελέγχους μετρητών στα εξωτερικά σύνορα της Ε.Ε», συμπλήρωσε ο ίδιος.