Η υλοποίηση σε βάθος τριετίας του τετράπτυχου: αναβάθμιση των δύο τελευταίων τάξεων του Λυκείου, ουσιαστικό και έγκυρο Εθνικό Απολυτήριο, κατάργηση των Πανελλαδικών εξετάσεων και αναμόρφωση του πρώτου πανεπιστημιακού έτους είναι ένας από τους στόχους του υπουργείου Παιδείας, όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Κώστας Γαβρόγλου. Διευκρίνισε πως μέχρι τότε οι Πανελλήνιες εξετάσεις θα ισχύουν όπως σήμερα, ενώ τόνισε πως ο προγραμματισμός για όλα αυτά προϋποθέτει τη διασφάλιση του αδιάβλητου των εξετάσεων.
Δευτεροβάθμια εκπαίδευση
Παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες του υπουργείου, ο κ. Γαβρόγλου, ειδικά για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ανέφερε πως επιτροπή του ΙΕΠ μελετά, λαμβάνοντας υπόψη τα πορίσματα του Εθνικού Διαλόγου για την παιδεία, τις απόψεις που έχουν γενικά διατυπωθεί στον δημόσιο διάλογο για τα θέματα αυτά τα τελευταία 20 χρόνια αλλά και τις απόψεις των εμπειρογνωμόνων και εκπαιδευτικών φορέων για
- τη σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στο λύκειο,
- τη μεταρρύθμιση του ωρολογίου προγράμματος του Λυκείου και
- την αλλαγή στον τρόπο πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Σε ό,τι αφορά το χρονοδιάγραμμα, είπε πως η εισήγηση που θα κατατεθεί από το ΙΕΠ θα συζητηθεί διεξοδικά στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής η οποία και θα αποφασίσει τη διαδικασία που θα ακολουθήσει. Σημείωσε πάντως πως μέχρι τον Μάρτιο θα πρέπει να ολοκληρώσει τις συζητήσεις της, ώστε να ληφθούν οι απαραίτητες αποφάσεις για να γνωρίζουν οι μαθήτριες και μαθητές που θα είναι στην 1η Λυκείου πώς θα πορευθούν στις τελευταίες δύο τάξεις του Λυκείου και πώς θα εισάγονται στα ΑΕΙ.
Αυτοαξιολόγηση στις σχολικές μονάδες
Ο κ. Γαβρόγλου ανέφερε ακόμη πως το υπουργείο προχωρά στη θέσπιση διαδικασιών για τον σχεδιασμό και την αποτίμηση των σχολικών μονάδων. Για το σύνολο της εκπαίδευσης επιδιώκεται να ενισχυθούν οι αρμοδιότητες του συλλόγου διδασκόντων και συνεπώς η αυτονομία της σχολικής μονάδας, ώστε να απεμπλακεί η λειτουργία της από την καθηλωτική γραφειοκρατία, όπως είπε. Οι διαδικασίες του σχεδιασμού και της αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου (αυτοαξιολόγηση) που σταδιακά θα εισαχθούν θα αποτελούν εσωτερική υπόθεση των σχολικών μονάδων και σε καμία περίπτωση δεν θα έχουν τιμωρητικό χαρακτήρα ούτε θα συνδέονται με μισθούς ή απολύσεις.
Αντίθετα, όπως είπε, στόχος είναι να δημιουργηθεί μια κουλτούρα συνεργατικού σχεδιασμού με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της παιδαγωγικής πράξης, μέσα σε κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας, χωρίς να κινδυνέψει καμία θέση εργασίας. Τέτοιου τύπου αυτοαξιολογήσεις θα αναδείξουν τις πρωτοποριακές δράσεις που γίνονται με πρωτοβουλία εκπαιδευτικών σε πολλά από τα σχολεία μας. Στις αυτοαξιολογήσεις των σχολικών μονάδων θα καταγραφούν και οι υποχρεώσεις της Πολιτείας που σε πολλούς τομείς υπολείπονται.
Πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Σε ό,τι αφορά την πρωτοβάθμια εκπαίδευση:
Σχεδιάζεται:
- η επέκταση του ενιαίου τύπου ολοήμερου δημοτικού και στα μονοθέσια, διθέσια, τριθέσια σχολεία (συνολικά 769 σχολεία),
- η προσθήκη ενός έτους στην υποχρεωτική προσχολική εκπαίδευση,
- η περαιτέρω ενίσχυση του απογευματινού προγράμματος του ολοήμερου.
Τριτοβάθμια εκπαίδευση
Για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ο υπουργός Παιδείας ανέφερε πως βασικός στόχος είναι ο Ενιαίος Χώρος Εκπαίδευσης και Έρευνας.
Ο κ. Γαβρόγλου επισήμανε την ανάγκη περαιτέρω ενίσχυσης της αυτονομίας των ΑΕΙ, σημειώνοντας πως σε συνεργασία με τον υπουργό Οικονομικών Ε. Τσακαλώτο αποφασίστηκε να διερευνηθούν τρόποι ώστε να απεμπλακούν οι ΕΛΚΕ από το δημόσιο λογιστικό.
Ανέφερε ακόμη ότι είμαστε και σε πολύ καλό δρόμο για να κατατεθεί το ν/σ για τα μεταπτυχιακά που είχε διαμορφωθεί από την κ.Αναγνωστοπούλου, αφού ληφθούν υπόψη πολλές από τις ρυθμίσεις που έχουν προταθεί από τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ.
Εξέφρασε επίσης την ελπίδα να υπάρξουν και συγκεκριμένες προτάσεις για το εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα, όπως είπε, της σίτισης.
Ανανέωση μεθόδων αξιολόγησης των μαθητών
Ως προς το περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης, ο κ. Γαβρόγλου μίλησε για ανανέωση των μεθόδων αξιολόγησης μαθητών/τριών.
Όπως είπε, πέρα από την εισαγωγή της συνθετικής εργασίας ως εναλλακτικής μεθόδου αντί του ωριαίου διαγωνίσματος στο γυμνάσιο, σχεδιάστηκε πιλοτικό πρόγραμμα περιγραφικής αξιολόγησης και σχετικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, το οποίο ξεκινά άμεσα. Στόχος είναι η περιγραφική αξιολόγηση να επεκταθεί σταδιακά σε όλες τις σχολικές μονάδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης το 2018-2019. Επίσης, έχει μελετηθεί μια νέα διαδικασία για τη σύνταξη των συνθετικών εργασιών στο λύκειο, για την οποία θα υπάρξει άμεσα επιμόρφωση των σχολικών συμβούλων και στη συνέχεια των εκπαιδευτικών, όπως έγινε και για τον εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης.
Προγράμματα σπουδών
Για τα προγράμματα σπουδών ανέφερε πως το επόμενο χρονικό διάστημα το ΙΕΠ
- θα αναλάβει την εκπόνηση Προγραμμάτων Σπουδών για όσα γνωστικά αντικείμενα δεν έχουν ήδη εκπονηθεί νέα προγράμματα, π.χ. για τις ξένες γλώσσες στο λύκειο (όπου θα ακολουθηθεί η ίδια λογική των προγραμμάτων των ξένων γλωσσών στην υποχρεωτική εκπαίδευση, δηλαδή η συνάφεια με τα επίπεδα πιστοποίησης γλωσσομάθειας: Α1, Α2, Β1, Β2, Γ1, Γ2),
- θα προχωρήσει, αξιοποιώντας και την εμπειρία των επιτροπών εξορθολογισμού, στην αναμόρφωση ή στην επικαιροποίηση των προγραμμάτων σπουδών που έχουν εκπονηθεί στο πρόσφατο παρελθόν,
- θα προχωρήσει στην εκπόνηση νέων ωρολογίων προγραμμάτων και προγραμμάτων σπουδών για τα εσπερινά λύκεια, που θα λαμβάνουν υπόψη τις αρχές της εκπαίδευσης ενηλίκων, καθώς και για τις Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, που θα λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των μαθητών/τριών τους.
Σχολικά βιβλία
Πρόσθεσε πως η αναμόρφωση των Προγραμμάτων Σπουδών θα συνοδευτεί με αλλαγή των σχολικών εγχειριδίων. Θα δοθεί προτεραιότητα στα βιβλία των οποίων η αλλαγή κρίνεται επιβεβλημένη και επείγουσα.
Υποστήριξη των εκπαιδευτικών και του εκπαιδευτικού έργου
- Εκπονούνται σχέδια συστηματικής και εκτεταμένης επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, αξιοποιώντας πολλαπλές μορφές (δια ζώσης, εξ αποστάσεως, μεικτές) με έμφαση στις σύγχρονες μαθητοκεντρικές διδακτικές μεθόδους, στη διαφοροποιημένη μάθηση, στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, στη διαχείριση της τάξης. Εκκίνηση θα γίνει με τις επιμορφώσεις για το πιλοτικό πρόγραμμα της περιγραφικής αξιολόγησης και τα νέα προγράμματα σπουδών.
- Θα νομοθετηθεί μια νέα δομή (Κέντρο Υποστήριξης της Εκπαιδευτικής Κοινότητας) που θα «συστεγάσει» σχολικούς συμβούλους και δομές που υπάρχουν ήδη (π.χ. ΚΕΔΔΥ, ΚΕΣΥΠ…), για να εξασφαλιστεί ο συντονισμός και να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ τους, προκειμένου να οργανωθεί καλύτερα η υποστήριξη της εκπαιδευτικής κοινότητας. Παράλληλα, θα το υπουργείο θα προχωρήσει σε αναμόρφωση των αρμοδιοτήτων των σχολικών συμβούλων και των υπεύθυνων των διάφορων υποστηρικτικών δομών της εκπαίδευσης (ΕΚΦΕ, ΚΕΠΛΗΝΕΤ κτλ) μετά από διάλογο με τους συνδικαλιστικούς φορείς των εκπαιδευτικών.
- Επίσης, το εκπαιδευτικό έργο θα υποστηριχθεί με τη λειτουργία των σχολικών βιβλιοθηκών, οι οποίες θα αξιοποιηθούν για την κάλυψη αναγκών μαθητών/τριών και εκπαιδευτικών.
Ειδική Αγωγή
Για την Ειδική Αγωγή ο κ. Γαβρόγλου ανακοίνωσε πως το υπουργείο θα προχωρήσει:
- στην ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Τμημάτων Ένταξης, την ολοκλήρωση των αλλαγών στην ειδική επαγγελματική εκπαίδευση με τον καθορισμό τομέων και ειδικοτήτων στα Ενιαία Ειδικά Επαγγελματικά Γυμνάσια-Λύκεια, τη γενίκευση εφαρμογής του Μητρώου ΑμεΑ και την έναρξη λειτουργίας ηλεκτρονικής εφαρμογής, με στόχο την προτυποποίηση των ενεργειών των ΣΜΕΑΕ και ΚΕΔΔΥ,
- σε διάλογο με τους φορείς που ασχολούνται με την εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία και με όλη την εκπαιδευτική κοινότητα με σκοπό την οργάνωση και την ποιότητα των παρεχόμενων εκπαιδευτικών υπηρεσιών στους/στις μαθητές/τριες με αναπηρία, με στόχο την αναδιαμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου της ΕΑΕ με ενταξιακή κατεύθυνση.
Άμεσες προτεραιότητες είναι:
- ο εκσυγχρονισμός του κανονισμού λειτουργίας των ΚΕΔΔΥ,
- η αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών των Ε.Ε.Ε.ΕΚ., ώστε να ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες των μαθητών και
- η αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών των Ειδικών Δημοτικών Σχολείων, με στόχο την προσαρμογή των ωρολογίων προγραμμάτων τους με τα αντίστοιχα νέου τύπου ολοήμερα δημοτικά σχολεία.
Μαθητικές Κοινότητες
Ο υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε επίσης πως θα ανανεωθεί το πλαίσιο λειτουργίας των Μαθητικών Κοινοτήτων, ώστε ο θεσμός να ζωντανέψει και να παίξει ουσιαστικό ρόλο στη σχολική ζωή. Στόχος είναι η θεσμοθέτηση διαδικασιών όπου θα συμμετέχουν οι μαθητές/τριες ακόμα και του δημοτικού, στο μέτρο που αναλογεί σε κάθε ηλικία, ώστε οι κανόνες συνύπαρξης στο σχολείο να μην έρχονται ως αποφάσεις που επιβάλλονται άνωθεν αλλά ως ένα «κοινωνικό συμβόλαιο» που συζητείται, αναγνωρίζεται ως απαραίτητο για την ομαλή συμβίωση και λειτουργία του σχολείου και καταλήγει ως συμφωνία μεταξύ των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Σύλλογος Διδασκόντων
Επίσης, στόχος είναι η ενδυνάμωση του συλλόγου διδασκόντων. Σύμφωνα με τον κ. Γαβρόγλου, πρέπει να έχει αποφασιστικό ρόλο σε περισσότερα θέματα, να έχει περισσότερες αρμοδιότητες. Στόχος είναι οι σχολικές μονάδες να γίνουν πραγματικές κοινότητες, σύνολα ανθρώπων που εργάζονται με ομαδικό πνεύμα για την επίτευξη κοινών στόχων.
Επιθυμία του υπουργείου είναι να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών, μαθητών/τριών, γονιών και τοπικής κοινωνίας και να καθιερωθεί ο ετήσιος σχεδιασμός δράσεων σε κάθε σχολική μονάδα που θα στοχεύουν στη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου. Η αποτίμηση των δράσεών της στο τέλος της χρονιάς θα συμβάλλει στη βελτίωση των δράσεων της επόμενης και η όλη διαδικασία θα δημιουργήσει μια κουλτούρα συλλογικότητας. Αυτή η διαδικασία σχεδιασμού και αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου της σχολικής μονάδας θα διαμορφωθεί μετά από διάλογο με τις ομοσπονδίες και θα είναι πλήρως απαλλαγμένη από τιμωρητικές συνέπειες για τους εκπαιδευτικούς ή κατηγοριοποιήσεις των σχολείων ανάλογα με τις επιδόσεις των μαθητών.
Παιδιά προσφύγων
Θα ιδρυθούν οι απαραίτητες δομές υποδοχής για την εκπαίδευση παιδιών προσφύγων, ώστε να καλυφθούν όλες οι ανάγκες πανελλαδικά. Στόχος πρωταρχικός τα παιδιά αυτά να κατακτήσουν ένα ικανοποιητικό επίπεδο γλωσσομάθειας της ελληνικής γλώσσας, ώστε να γίνει ομαλά η ένταξή τους στο ημερήσιο ωρολόγιο πρόγραμμα την επόμενη σχολική χρονιά, τόνισε ο υπουργός.