Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]

Υποδυόμενη τη διασημότερη φάλτσα σοπράνο στην ανθρώπινη ιστορία, η οποία, προκειμένου να δικαιολογήσει την εμμονή της να τραγουδά δημοσίως, και, μάλιστα, Μότσαρτ, ισχυριζόταν ότι «η τέχνη δεν μπορεί να κυβερνιέται από την περίσκεψη και τη σύνεση», η ηθοποιός Ναταλία Τσαλίκη μάς μιλά για την παράσταση «Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς - Ενθύμιο».

Μια σπουδή πάνω στο ανέφικτο ιδεώδες της μουσικής, της τυραννίας του «σωστού» και του «λάθους», μια ακροβατική «κολορατούρα» πάνω στην τέχνη, την αρρώστια, τον θάνατο και τη μνήμη είναι το έργο του Stephen Temperley, που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία του Γιάννου Περλέγκα, στο θέατρο Θησείον, κάθε Παρασκευή, Σάββατο και Κυριακή, στις 9 το βράδυ.

Η Ναταλία Τσαλίκη ξετυλίγει, επί σκηνής, την αληθινή ιστορία της Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς, η οποία, για πολλούς, ήταν συνώνυμο της καλλιτεχνικής φιλοδοξίας και, ταυτόχρονα, της αυταπάτης, αλλά κατάφερε να εμπνεύσει βιβλία, θεατρικά έργα και δύο κινηματογραφικές ταινίες, και μιλά για αυτήν τη γυναίκα, για το έργο και για τη σημερινή Ελλάδα.

Συστήστε μας τη Φλόρενς Φόστερ Τζένκινς.

Πρόκειται για μία γυναίκα, που έζησε στην Αμερική (1868 - 1944), προερχόμενη από πλούσια οικογένεια της αστικής τάξης, με μεγάλη αγάπη για την κλασική μουσική. Στα νιάτα της, συγκρούστηκε με τον πατέρα της, γιατί της απαγόρευε να ασχολείται με τη μουσική. Έφυγε από το σπίτι της και παρέδιδε μαθήματα πιάνου, για να ζήσει. Είχε έναν ατυχή γάμο σε μικρή ηλικία, ο οποίος έγινε και αφορμή να προσβληθεί από σύφιλη. Μετά τον θάνατο του πατέρα της, κληρονόμησε μεγάλη περιουσία.

Η αφοσίωσή της στη μουσική ήταν συγκινητική. Είχε τοποθετήσει όλη της τη δίψα για ζωή στην πραγματοποίηση του ονείρου της, που ήταν να τραγουδήσει δημοσίως όπερα, την οποία υπεραγαπούσε, και, συγκεκριμένα, άριες για σοπράνο κολορατούρα. Σε αυτό, βοήθησε και η οικονομική της άνεση, για να μπορεί να διοργανώνει μουσικές βραδιές σε σαλόνια, και να καταλήξει, με την επιμονή και την πίστη της, να δώσει ένα μεγάλο ρεσιτάλ στο Κάρνεγκυ Χωλ, έναν μήνα πριν τον θάνατό της.

Τι σας εντυπωσιάζει στην προσωπικότητά της;

Το ότι κατάφερε να πραγματοποιήσει το όνειρό της! Παρά τη φάλτσα φωνή της, παρά το γεγονός ότι κουβαλούσε μια ανίατη ασθένεια σχεδόν όλα της τα χρόνια, δεν το έβαζε κάτω. Και, ίσως, αυτός ήταν ο λόγος, που την ακολουθούσε τόσος κόσμος, και τη θυμόμαστε ακόμα. Ήταν αφοσιωμένη, ταγμένη στον σκοπό της, ο οποίος ήταν να ζει μέσα στην ομορφιά της μουσικής, αφού η πραγματική της ζωή δεν της άφηνε περιθώρια χαράς.

Πώς προσεγγίζει την ιστορία της ο Stephen Temperley;

Ο συγγραφέας βάζει τον πιανίστα της να αφηγείται τη ζωή της, μέσα από μία ανάγκη προσωπικού απολογισμού. Την ξαναφέρνει στη μνήμη του, προσπαθώντας κι αυτός να καταλάβει τι το ξεχωριστό είχε αυτή η γυναίκα και τον κράτησε τόσα χρόνια κοντά της. Και έχοντας πάρει τις απαντήσεις του, να συμφιλιωθεί και με τη δική του φθορά.

Ακριβώς σε αυτήν τη σχέση και στο τι ήταν εκείνο που τους ένωνε. Στο γεγονός ότι εκείνη, παρ’ όλη την “αναπηρία” της, κατάφερνε με το πάθος και την πίστη της, αυτά που δεν κατάφερε εκείνος, με όλο τον επαγγελματισμό και τη μουσική  του “ορθότητα”. Τη διαφορά ανάμεσα στο “σωστό” και το “λάθος”. Το πόσο πολύ προσωπικός αγώνας, τελικά, είναι η τέχνη και πόσο σημαντικό το να ΖΕΙΣ τη ζωή σου με καλλιτεχνικό τρόπο.

Απογοήτευση και θλίψη. Έχουμε φτάσει ή κοντεύουμε στο σημείο μηδέν. Όσο πιο γρήγορα το συνειδητοποιήσουμε, τόσο πιο γρήγορα θα αποφασίσουμε να πάρουμε φόρα για την ανάβαση.

Τι χρειαζόμαστε πραγματικά σε αυτήν τη δύσκολη φάση;

Καταρχάς, ψυχραιμία. Από τους κυβερνώντες κυρίως, και από όλους εμάς κατά δεύτερον. Απολογισμός ειλικρινής, αυτοκριτική, και, κυρίως, ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ στάση και συμπεριφορά. Αυτή η διχαστική μας τάση, που παρουσιάζεται σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής μας, προσωπικές και συλλογικές, είναι μεγάλο σαράκι. Και είναι απόρροια, βέβαια, επιπολαιότητας και έλλειψης ΣΚΕΨΗΣ. Αυτός ο παρορμητικός χαρακτήρας μας, που δεν μας αφήνει να δούμε καθαρά, να ακούσουμε τον άλλον, να σκεφτούμε, είναι ο μεγαλύτερός μας εχθρός.

Βλέπετε αίσιους οιωνούς για το μέλλον;

Όχι. Δυστυχώς, δεν βλέπω. Οι αίσιοι οιωνοί δεν κατεβαίνουν από τον ουρανό, ούτε έρχονται από το εξωτερικό. Καλλιεργούνται μέσα μας. Με κόπο, αγώνα, προσπάθεια και στόχο. Δεν θα ανοίξουμε τα μάτια μας μια μέρα, και όλα θα είναι όπως ήταν. Γιατί φοβάμαι πως αυτό περιμένουμε. Όχι. Η όποια αλλαγή, ανάκαμψη, έξοδος από το τέλμα και τη μιζέρια θα έρθει, αφού πρώτα δεχτούμε αυτήν την αλήθεια. Η ζωή ζητάει από μας να αλλάξουμε σελίδα. Αλλά αυτό είναι κάτι, που θα ξεκινήσει από τον κάθε έναν ξεχωριστά. Με νηφαλιότητα, αποφασιστικότητα, αυτοκριτική και δουλειά. Ας κάνει ο καθένας τη δουλειά του σωστά, χωρίς γκρίνιες και μικροεγωισμούς, και τότε θα αρχίσουν να φαίνονται και οι αίσιοι οιωνοί.

Μετάφραση: Γιάννος Περλέγκας - Προμηθέας Αλειφερόπουλος, σκηνοθεσία: Γιάννος Περλέγκας, σκηνικά - κοστούμια: Λουκία Χουλιάρα, κίνηση: Δήμητρα Ευθυμιοπούλου, φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος, επιμέλεια ήχου - βίντεο: Αφροδίτη Ρήγα, βοηθός σκηνοθέτη: Μάγδα Καυκούλα, βοηθός ενδυματολόγου - κατασκευή κοστουμιών: Σάλι Αλάραμπι, φωνητική διδασκαλία: Ευαγγελία Καρακατσάνη, σχεδιασμός κομμώσεων: Σωτήρης Πατεράκης, ηχογράφηση μουσικής (πιάνο): Θοδωρής Οικονόμου, ηχοληψία: Κώστας Μπώκος (Studio 19st), φωτογραφίες: Κarol Jarek, γραφιστική επιμέλεια: Μάριος Γαμπιεράκης, παραγωγή: Μανόλης Σάρδης - PRO4. Παίζουν: Ναταλία Τσαλίκη, Προμηθέας Αλειφερόπουλος.

Θέατρο Θησείον: Τουρναβίτου 7 - Ψυρρή, τηλ. κρατήσεων: 210 3255444 (Δευτέρα έως Παρασκευή: 10:00 - 17:00). Παραστάσεις: 4 Νοεμβρίου 2016 έως 29 Ιανουαρίου 2017. Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: κανονικό: 15 ευρώ, μειωμένο (φοιτητικό, ΑΜΕΑ, ανέργων, άνω των 65 ετών): 10 ευρώ. Πώληση εισιτηρίων: Ticket services: Πανεπιστημίου 39 (εντός Στοάς Πεσματζόγλου), τηλεφωνικά: 210 7234567, ηλεκτρονικά:  ticketservices.gr.