Του Κώστα Δεληγιάννη
Απρόοπτα στην κάθοδο του σκάφους Schiaparelli στον Άρη, έφερε στο φως η ανάλυση των δεδομένων από τη διαδικασία προσεδάφισης, την οποία ολοκλήρωσαν πριν από λίγες ώρες οι επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Διαστήματος (ESA). Αν και οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν προς το παρόν αν συνετρίβη στον Κόκκινο Πλανήτη, ωστόσο όχι μόνο δεν μπορεί να αποκλεισθεί αυτούς το ενδεχόμενο, αλλά και για αρκετούς από αυτούς αποτελεί την πιθανότερη εκδοχή.
Η τύχη του σκάφους έχει εξελιχθεί σε γρίφο από χθες το απόγευμα, όταν κατά την κάθοδο σταμάτησε να εκπέμπει ραδιοσήματα λίγο πριν αγγίξει την επιφάνεια του Άρη. Για να εξακριβώσουν τι ακριβώς συνέβη στην προσεδάφιση, το επιστημονικό επιτελείο της ESA χρειάσθηκε όλη τη νύχτα για να επεξεργασθεί τα τηλεμετρικά δεδομένα που συνέλεξε το Trace Gas Orbiter (TGO), το «μητρικό» σκάφος που μετέφερε το Schiaparelli μέχρι τον Κόκκινο Πλανήτη.
EPA/ESA ATG-MEDIALAB M.THIEBAUT / ESA EXOMARS 2016 / HANDOUT
Από την επεξεργασία, προέκυψε πως το σκάφος ανέπτυξε νωρίτερα απ’ ό,τι προβλεπόταν το αλεξίπτωτό του, με το οποίο θα επιβράδυνε την ταχύτητα καθόδου. Επίσης, στην τελική φάση της προσεδάφισης, ενεργοποιήθηκαν για μόλις 3-4 δευτερόλεπτα οι προωθητήρες.
Σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο, οι προωθητήρες κανονικά θα έπρεπε να τεθούν σε λειτουργία για 30 δευτερόλεπτα, ώστε να μειωθεί ακόμη περισσότερο η ταχύτητά του και να αγγίξει με ασφάλεια το ανάγλυφο του Κόκκινου Πλανήτη.
Η ομάδα της NASA δεν μπορεί ακόμη να απαντήσει με βεβαιότητα για την επίπτωση που είχαν αυτά τα προβλήματα στην τελική ταχύτητα του Schiaparelli, και επομένως αν καταστράφηκε πέφτοντας με ορμή στο έδαφος. Ωστόσο, όπως αναφέρει το BBC, πολλοί επιστήμονες στο Κέντρο Ελέγχου της αποστολής θεωρούν πως δυστυχώς πρόκειται για το επικρατέστερο σενάριο, εκτιμώντας ότι το σκάφος ξεκίνησε την ελεύθερη πτώση σε απόσταση 1-2 χιλιομέτρων πάνω από το έδαφος.
Για να δοθεί σαφής απάντηση, και η ESA να ανακοινώσει επισήμως τι συνέβη με το Schiaparelli, θα χρειασθεί περισσότερος χρόνος για να γίνει ακόμη πιο λεπτομερής ανάλυση των δεδομένων. Σε κάθε περίπτωση πάντως, οι υπεύθυνοι της υπηρεσίας τονίζουν πως ο στόχος ήταν να δοκιμασθούν στην πράξη τεχνολογίες που σχεδιάζεται να αξιοποιηθούν για την προσεδάφιση του ρομπότ ExoMars rover στον Κόκκινο Πλανήτη, το 2022.
Την ίδια στιγμή, το Trace Gas Orbiter (TGO) τέθηκε με επιτυχία σε τροχιά γύρω από τον Άρη, με σκοπό να μελετήσει την ατμόσφαιρα του πλανήτη. Ο δορυφόρος θα βάλει στο «μικροσκόπιο» τα ίχνη μεθανίου, τα οποία θα μπορούσαν να αποτελούν ενδείξεις ύπαρξης βιολογικών διεργασιών.
