Τον κίνδυνο να πέσουν στα χέρια «τρομοκρατών ή άλλων εχθρικών δυνάμεων» δεκάδες αμερικανικά πυρηνικά όπλα που είναι αποθηκευμένα στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ στην Τουρκία, όχι μακριά από τα συριακά σύνορα, επισημαίνει έκθεση του ινστιτούτου Stimson Center, που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Η ασφάλεια του οπλοστασίου, που βρίσκεται σε απόσταση 110 χλμ. από τη Συρία, συζητείτο από καιρό, όμως η αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία επανέφερε τους φόβους για την προστασία των περίπου 50 πυρηνικών όπλων.

«Είναι αδύνατο να ξέρουμε αν οι ΗΠΑ θα είχαν μπορέσει να διατηρήσουν τον έλεγχο των όπλων σε περίπτωση παρατεταμένου εμφυλίου πολέμου στην Τουρκία» αναφέρει στην έκθεσή του το ινστιτούτο Stimson Center.

Η αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ είναι στρατηγικης σημασίας για τον - υπό την ηγεσία της Ουάσιγκτον - συνασπισμό εναντίον του Ισλαμικού Κράτους, επειδή προσφέρει ταχεία πρόσβαση στους στόχους στο Ιράκ και τη Συρία.

Όμως τον Μάρτιο το Πεντάγωνο έδωσε εντολή να απομακρυνθούν για λόγους ασφαλείας οι οικογένειες των στρατιωτικών και του πολιτικού προσωπικού που σταθμεύουν στη νότια Τουρκία.

Ο τούρκος διοικητής της βάσης συνελήφθη εξάλλου, όπως και εκατοντάδες ανώτατοι αξιωματικοί, δικαστές και εισαγγελείς που κατηγορουνται από την Άγκυρα ότι υποστήριξαν την απόπειρα πραξικοπήματος.

«Από άποψη ασφαλείας, η αποθήκευση κατά προσέγγιση πενήντα αμερικανικών πυρηνικών όπλων στην αεροπορική βάση του Ιντσιρλίκ ισοδυναμεί με ρώσικη ρουλέτα», αναφέρει η Λέισι Χίλεϊ, που συνυπογράφει την έκθεση. «Υπάρχουν σημαντικές προφυλάξεις (...) αλλά δεν είναι παρά μηχανισμοί προστασίας, δεν εξαλείφουν τον κίνδυνο. Στην περίπτωση ενός πραξικοπήματος, δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι θα ήμασταν ικανοί να διατηρήσουμε τον έλεγχο», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Τα πυρηνικά όπλα διατηρούνται στην τουρκική βάση κυρίως ως μέσο αποτροπής έναντι της Ρωσίας, καθώς και για να καταδειχθεί η αμερικανική δέσμευση στους κόλπους του ΝΑΤΟ.

«Αν και έχουμε αποφύγει μέχρι τώρα την καταστροφή, έχουμε πολυάριθμες αποδείξεις πως η ασφάλεια των αμερικανικών όπλων που είναι αποθηκευμένα στην Τουρκία μπορεί να αλλάξει κυριολεκτικά από τη μια μέρα στην άλλη», δηλώνει στους Los Angeles Times ο Στιβ Αντρίασεν, πρώην διευθυντής άμυνας και ελέγχου των όπλων στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου.

Η Κόρι Σάκε του Ινστιτούτου Χούβερ αναφέρει από την πλευράς της στους New York Times πως τα όπλα αυτά «δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν χωρίς κωδικούς, γεγονός που καθιστά αδύνατη την ενεργοποίησή τους χωρίς έγκριση». «Το γεγονός ότι τα πυρηνικά όπλα βρίσκονται στην Τουρκία δεν τα καθιστά ευάλωτα (...), ακόμη κι αν η χώρα (η Τουρκία) καθίστατο εχθρική έναντι των ΗΠΑ», προσθέτει.

Το Πεντάγωνο απέφυγε να απαντήσει σε ερώτηση σχετικά με τα συμπεράσματα της έκθεσης του Stimson Center. «Δεν αναφέρουμε πού βρίσκονται» τα όπλα που διαθέτουμε, αρκέσθηκε να απαντήσει το αμερικανικό υπουργείο Άμυνας διευκρινίζοντας πως έχει λάβει «τα κατάλληλα μέτρα» για να διασφαλίσει την ασφάλεια του προσωπικού και των εγκαταστάσεών του.

Οι ανησυχίες αναφορικά με το Ιντσιρλίκ περιλαμβάνονται σ' ένα ευρύτερο κεφάλαιο της έκθεσης σχετικά με το πρόγραμμα πυρηνικού εκσυγχρονισμού του Πενταγώνου, στο πλαίσιο του οποίου η Ουάσινγκτον θα διαθέσει πολλά δισεκατομμυρια για να εκσυγχρονίσει το οπλοστάσιό της. Οι συντάκτες της έκθεσης εκτιμούν κυρίως ότι οι ατομικές βόμβες B61 πρέπει να αποσυρθούν αμέσως από την Ευρώπη.