Το διάδοχο του Μοχαμάντ Χαταμί αναζητεί το Ιράν στην πλέον αμφίρροπη εκλογική αναμέτρηση στην ιστορία της χώρας.
Οι κάλπες «θα ανοίξουν» αύριο, Παρασκευή σε μία αναμέτρηση καθοριστική για το μέλλον των σχέσεων Τεχεράνης - Δύσης, με φόντο τη διαμάχη επί του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, αλλά και για την παραμονή στην πορεία μεταρρυθμίσεων που εγκαινίασε ο απερχόμενος πρόεδρος Μοχαμάντ Χαταμί, δίχως πάντως να προχωρήσει τελικώς σε τομές.
Δυναμική επιστροφή, με πρόθεση βελτίωσης των σχέσεων με τη Δύση, διεκδικεί ο Χασεμί Ραφσατζανί κόντρα στον αντιπολιτευόμενο μεταρρυθμιστή Μοσταφά Μόιν και τον συντηρητικό Μοχαμάντ Καλιμπάφ.
Ο Μόιν «ανεβαίνει» και η δημοτικότητα του Ραφσαντζανί -που θεωρείται φαβορί- πέφτει. Ρυθμιστικό ρόλο αναμένεται να παίξει στο δεύτερο γύρο ο Καλιμπάφ.
Μέχρι πριν από λίγους μήνες, οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούσαν ότι το μεταρρυθμιστικό κίνημα στο Ιράν έχει «σβήσει», θύμα της δυσαρέσκειας των νέων ψηφοφόρων. Σε διαδήλωση που έγινε όμως την περασμένη Τρίτη στην Τεχεράνη, χιλιάδες άνθρωποι αποθέωσαν τους διαφωνούντες που ήταν παρόντες και πήραν το λόγο.
«Το ακούτε αυτό; Είναι η φωνή της μεταρρύθμισης», είπε στον απεσταλμένο της βρετανικής Ιντιπέντεντ ο Μοχάμεντ Ρεζά Χαταμί, αδελφός του προέδρου της χώρας. «Κάθε ώρα που περνάει, η θέση του Μόιν γίνεται καλύτερη, και αν πάμε σε δεύτερο γύρο θα εκφραστούν πολλές φωνές που μέχρι τώρα παραμένουν σιωπηλές».
Οι μεταρρυθμιστές ομιλητές αναφέρονται σε θέματα όπως η τύχη των πολιτικών κρατουμένων, υιοθετώντας πιο προωθημένες θέσεις από εκείνες που παίρνει ο πρόεδρος Χαταμί. Την περασμένη Τρίτη, τη μεγαλύτερη αποθέωση γνώρισε ο Σαϊντ Χατζαριάν, πρώην επαναστάτης και νυν μεταρρυθμιστής, ο οποίος τραυματίστηκε σοβαρά σε απόπειρα δολοφονίας το 1999. «Θα σε ψηφίσουμε για χάρη του Χατζαριάν», φώναζε το πλήθος προς τον Μόιν.
Θερμή υποδοχή επιφύλαξαν επίσης οι παριστάμενοι στον Εμπραϊμ Γιαζντί, ηγέτη του Κινήματος για την Ελευθερία, και στον Μοχσέν Καντιβάρ, ένα νεαρό ιερωμένο.
Την ίδια ώρα, οι συντηρητικοί της Τεχεράνης συγκεντρώνονταν σε μια διαδήλωση «αρρένων» υπέρ του Καλιμπάφ, που πρόσκειται στον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη της χώρας. «Αγαπώ τον Καλιμπάφ - είναι πιλότος, είναι θαρραλέος, και τον έχω στην καρδιά μου», είπε ένας άνδρας που φορούσε μια μπλούζα με την εθνική ομάδα ποδοσφαίρου και είχε περασμένη στο κεφάλι του την εθνική σημαία. Αυτό είναι το πορτραίτο του ψηφοφόρου στον οποίο στηρίζεται ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας: νέος, εθνικιστής και μέλος της εργατικής τάξης. Ο Καλιμπάφ θα αποσπάσει επίσης ψήφους από κατοίκους της γενέτειράς του, του Μασχάντ, στα ανατολικά της χώρας.
Η διάσπαση της Δεξιάς έχει προκαλέσει ανησυχία στους συντηρητικούς κύκλους.
Η εφημερίδα «Καϊχάν», που πρόσκειται στη λαϊκή Δεξιά, προειδοποιούσε πριν από λίγες μέρες ότι αν δεν αποσυρθούν ορισμένοι υποψήφιοι, οι συντηρητικοί μπορεί να εκδιωχθούν από τα αξιώματά τους.
Το κλειδί πάντως αυτών των εκλογών θεωρείται οι γυναίκες, των οποίων τα δικαιώματα παραμένουν περιορισμένα. Σύμφωνα με τον ισλαμικό νόμο, η γυναίκα μετράει όσο μισός άνδρας σε ζητήματα κληρονομικότητας ή μαρτυριών σε ένα δικαστήριο. Οι μοναδικές μεταρρυθμίσεις που μπόρεσε να ψηφίσει το κοινοβούλιο που εξελέγη το 2000 (προτού ανατραπεί από μια συντηρητική πλειοψηφία το 2004) ήταν η άδεια σε ανύπαντρες γυναίκες να φεύγουν μόνες τους στο εξωτερικό για σπουδές και η αύξηση του ορίου γάμου των κοριτσιών από τα 9 χρόνια στα 13! Τουλάχιστον είκοσι ακόμη νομοσχέδια «μπλοκαρίστηκαν» από τους συντηρητικούς.
Οι υποψήφιοι πλειοδοτούν τώρα σε υποσχέσεις για τα δικαιώματα των γυναικών. «Οι γυναίκες είναι όπως οι άνδρες. Δεν υπάρχει θρησκευτικό διάταγμα που να εμποδίζει μια γυναίκα να γίνει πρόεδρος», έλεγε πρόσφατα ο Ραφσαντζανί. Οσο για τον μεταρρυθμιστή υποψήφιο, τον Μοστάφα Μόιν, εμφανίζεται στις συγκεντρώσεις δίπλα σε μια θαρραλέα γυναίκα, την πρώην βουλευτή Ελαχέ Κουλαχί, που έγινε γνωστή πριν από 4 χρόνια όταν αρνήθηκε να φορέσει τσαντόρ στον περίβολο του κοινοβουλίου.
Αλλά και ο Καλιμπάφ υπερηφανεύεται ότι συγκρότησε την πρώτη μονάδα γυναικών αστυνομικών.
Πηγές: The Independent, Le Figaro, ΑΠΕ
