Από την έντυπη έκδοση
Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
«Πάντα τους θεωρούσα λίγο παράξενους. Αρνούνται να είναι Αγγλοι» είχε πει ο Γουίνστον Τσόρτσιλ για τους Ιρλανδούς. Είναι, όμως, τόσο... Ευρωπαίοι, θα μπορούσε κάποιος να απαντήσει. Το έδειξε και η πρόσφατη κάλπη.
Στα βήματα Πορτογάλων, Ισπανών, αλλά και τόσων άλλων Ευρωπαίων αρνήθηκαν να χαρίσουν αυτοδυναμία σε κάποιο κόμμα, τιμώρησαν τις δυνάμεις του λεγόμενου κατεστημένου, ενίσχυσαν τη φωνή ανεξάρτητων, «αντισυστημικών», αλλά και λαϊκιστικών δυνάμεων.
Οι Ιρλανδοί ήρθαν ουσιαστικά να επιβεβαιώσουν ότι στη σημερινή Ευρώπη η πολιτική αστάθεια είναι η νέα σταθερά.
Το Fine Gael και οι Εργατικοί, που συγκροτούσαν τον κυβερνητικό συνασπισμό, ενδεχομένως να ήλπιζαν σε μία έκπληξη, ανάλογη με εκείνη του περασμένου Μαΐου στη Βρετανία. Εκεί οι πολίτες (παρά την πολυετή λιτότητα ή και χάρη σε αυτήν) επιβράβευσαν του Συντηρητικούς με μία απρόσμενα θριαμβευτική επανεκλογή. Η έκπληξη τελικά ήρθε, αλλά ήταν πολύ διαφορετική.
«Αδιέξοδο», «σύγχυση», «σεισμός». Τις λέξεις αυτές επέλεξε ο ιρλανδικός Τύπος για να περιγράψει το αποτέλεσμα, το οποίο οδηγεί σε ένα Κοινοβούλιο ακόμη πιο κατακερματισμένο και από εκείνο της Πορτογαλίας ή και την Ισπανία, η οποία παραμένει δύο μήνες μετά τις εκλογές χωρίς κυβέρνηση.
Το κόμμα του Εντα Κένι έλαβε περίπου 25% και οι Εργατικοί κατρακύλησαν κάτω από το 7%. Τι κι αν κατά τη διακυβέρνησή τους μπήκαν σε τάξη τα δημοσιονομικά, μειώθηκε η ανεργία και η οικονομία επέστρεψε σε άκρως δυναμικούς ρυθμούς ανάπτυξης (σχεδόν 7% το 2015).
Αντιθέτως, εντυπωσιακή ήταν η ανάκαμψη για το Fianna Fail, το οποίο είχε την εξουσία όταν η Ιρλανδία ολίσθαινε στην κρίση. Ενισχυμένο και το Σιν Φέιν, ενώ άνευ προηγουμένου (18%) ποσοστό συγκέντρωσαν ανεξάρτητοι υποψήφιοι.
Και κάπως έτσι για πρώτη στην ιστορία της χώρας μπορεί να οδηγηθούμε σε έναν «μεγάλο συνασπισμό» Fine Gael και Fianna Fail - τον οποίο όλοι «ξορκίζουν», αλλά ίσως προτιμήσουν από νέες εκλογές ή παρατεταμένη αστάθεια. Το αποτέλεσμα αποκαλύπτει ότι οι ψηφοφόροι... ξεχνούν, όπως σχολίασαν πολιτικοί αναλυτές; Ισως.
Αποκαλύπτει όμως επίσης ότι οι πολίτες δεν διαβάζουν τα στατιστικά όπως οι οικονομολόγοι. Υστερα από χρόνια σκληρής λιτότητας, καθώς το εισόδημά τους έχει συμπιεστεί, κεκτημένα έχουν χαθεί και η ανασφάλεια επιμένει, οι Ιρλανδοί επέλεξαν εκείνους που υποσχέθηκαν «άλλον δρόμο».
«Αλλαγή» ζήτησαν και οι Ισπανοί. Ανατροπή ίσως φέρει η κάλπη τον Απρίλιο και στην Αυστρία. Εκεί μάλιστα η στροφή, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, είναι προς την άκρα δεξιά, που εκμεταλλευόμενη την προσφυγική κρίση έχει ενισχυθεί επικίνδυνα.
Σε μία Ευρώπη που στέκεται απέναντι σε πολλαπλές κρίσεις αμήχανη, χωρίς σχέδιο και πυξίδα, μία Ευρώπη που αφήνει τα ρήγματα συνεχώς να βαθαίνουν, κανένας πολιτικός σεισμός δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει.
