Εν όψει της Διάσκεψης Κορυφής Ε.Ε.-Κίνας στις 5 Σεπτεμβρίου στο Πεκίνο, η Διεθνής Αμνηστία έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα ενημερωτικό έγγραφο που εξετάζει τους τομείς ανησυχίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Κίνα και κάλεσε την Ε.Ε. να συνεχίσει να πιέζει για πραγματική πρόοδο.
Στην τελευταία Υπουργική Τρόικα Ε.Ε.-Κίνας τον Μάιο 2005, σε σχέση με τη μελλοντική εξέταση του ενδεχομένου να αρθεί το εμπάργκο όπλων, η Ε.Ε. εξέφρασε ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα σε τέσσερις τομείς:
• την ανάγκη να απελευθερωθούν άτομα που συνεχίζουν να κρατούνται στη φυλακή σε σχέση με το κίνημα του 1989 υπέρ της δημοκρατίας,
• την ανάγκη να χαλαρώσει η λογοκρισία των μέσων ενημέρωσης,
• την ανάγκη να μεταρρυθμιστεί το σύστημα «Αναμόρφωσης Μέσω Εργασίας» (ΑΜΕ), και
• την ανάγκη να επικυρωθεί το Διεθνές Σύμφωνο για τα Αστικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR).
Η Διεθνής Αμνηστία αναφέρει στοιχεία υποθέσεων που καλύπτουν τους τέσσερις τομείς και θεωρεί μη ικανοποιητική τη μέχρι στιγμής πρόοδο (βλ. "Amnesty International Briefing on EU concerns regarding human rights in China"):
1. Κρατούμενοι της Τιενανμέν: 16 χρόνια μετά τα γεγονότα της Πλατείας Τιενανμέν, δεκάδες άτομα παραμένουν στη φυλακή και η κινεζική κυβέρνηση αρνείται πλήρη, ανεξάρτητη και αμερόληπτη έρευνα. Ο Γιου Ντονγκγιουέ, για παράδειγμα, παραμένει στη φυλακή επειδή, μαζί με άλλους δύο νεαρούς, έριξε μπογιά στο πορτρέτο του Μάο Τσε Τουνγκ που είναι αναρτημένο στην Πλατεία Τιενανμέν.
2. Ελευθερία της έκφρασης: Κατά το τελευταίο εξάμηνο, οι αρχές έχουν προσθέσει νέα νομικά, τεχνολογικά και πολιτικά μέσα παρακολούθησης και περιορισμού της ροής της πληροφόρησης και της έκφρασης σε διάφορα μέσα ενημέρωσης, περιλαμβανομένων περιορισμών σε τομείς όπου οι πολίτες νωρίτερα απολάμβαναν ελευθερίες, όπως σε ιδιωτικά blogs στο Διαδίκτυο.
3. «Αναμόρφωση Μέσω Εργασίας»: Οι κινήσεις των κινεζικών αρχών για την κατάργηση ή μεταρρύθμιση της ΑΜΕ φαίνεται να έχουν επιβραδυνθεί κατά τους τελευταίους μήνες. Μία πρόταση για νέο νόμο με τίτλο «Νόμος για τον Σωφρονισμό Παράνομης Συμπεριφοράς» φαίνεται να υπολείπεται των διεθνών προτύπων.
4. Επικύρωση του ICCPR: Η αυθαίρετη κράτηση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η εκτενής χρήση της θανατικής ποινής, των βασανιστηρίων και άλλης κακομεταχείρισης και η έλλειψη άμεσης πρόσβασης σε νομική εκπροσώπηση αποτελούν παραβιάσεις καίριων θεμελιωδών δικαιωμάτων που προστατεύονται από το ICCPR. Η επικύρωση του Συμφώνου θα αποτελούσε σημαντικό βήμα δέσμευσης της κινεζικής κυβέρνησης να σταματήσει αυτές τις πρακτικές. Όμως, παρά τις υποσχέσεις, η Κίνα δεν έχει ορίσει ακόμα οποιοδήποτε απτό χρονοδιάγραμμα για την επικύρωση.
«Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι η Ε.Ε. έχει συναρτήσει την άρση του εμπάργκο όπλων της με τις μεταρρυθμίσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο Ντικ Όστινγκ, Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Γραφείου της Διεθνούς Αμνηστίας, «όμως συνεχίζουν να υπάρχουν ανησυχίες σε όλους τους εξεταζόμενους τομείς. Η κινεζική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη παρουσιάσει ένα συνεκτικό σχέδιο μεταρρυθμίσεων, ενώ τα μέτρα για τη βελτίωση των πρακτικών της όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα πρέπει να εφαρμοστούν με τρόπο σαφή και συνεπή».
Η Διεθνής Αμνηστία καλεί την Ε.Ε. να συνεχίζει να πιέζει τις κινεζικές αρχές για τέτοια μέτρα κατά τη συζήτηση που περιβάλλει την άρση του εμπάργκο όπλων κατά της Κίνας.